Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: ‘Phải bỏ ngay quan điểm quyền anh, quyền tôi’

Kết luận số 22-KL/TW ngày 7.11.2017 của Bộ Chính trị, trong đó có nội dung: “Đồng ý để thành phố Hà Nội được triển khai thí điểm quản lý theo mô hình chính quyền đô thị trong khu vực các quận; tiếp tục củng cố chính quyền nông thôn theo quy định của pháp luật”. Theo đó, Thành ủy Hà Nội đã xây dựng Đề án thí điểm quản lý theo mô hình chính quyền đô thị TP. Hà Nội trình các cấp có thẩm quyền thông qua để triển khai thực hiện.

Đến nay, Thành ủy Hà Nội đã thực hiện nghiên cứu 8 đề án nhánh phục vụ Đề án chính quyền đô thị, tổ chức các cuộc đánh giá, nghiên cứu xã hội học đối với các đối tượng bị ảnh hưởng. Thực hiện 8 cuộc hội thảo với các cơ quan liên quan để thu thập, lấy ý kiến đóng góp cho đề án; làm việc với các tổ chức khoa học, đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ, các đối tượng của thủ đô để lấy ý kiến.

Theo Thủ tướng, công tác quản lý quy hoạch của Hà Nội còn nhiều bất cập, kể cả lập quy hoạch và phát triển đô thị, nhất là hạ tầng chưa theo kịp tốc độ đô thị hóa. Vấn đề ô nhiễm, ùn tắc giao thông, cháy nổ, quản lý dân cư, trật tự xã hội còn nhiều bức xúc. Mô hình quản lý hiện hành, việc phân định nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức bộ máy, phương thức hoạt động, cơ chế điều hành còn nhiều bất hợp lý, thiếu linh hoạt, thiếu tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của một thủ đô có quy mô lớn.

Thủ tướng cũng cho rằng việc phân cấp giữa trung ương và thành phố còn bất cập. Một số lĩnh vực chưa phân định rõ ràng, chưa tạo được sự khác biệt giữa khu vực đô thị và nông thôn; chưa tạo được sự chủ động cho Hà Nội thực hiện nhiệm vụ, đáp ứng nhu cầu của người dân, yêu cầu phát triển và hội nhập của thủ đô.

“Các hạn chế đó càng bộc lộ rõ hơn khi xu hướng đô thị hóa, hay việc xây dựng chính quyền điện tử, thành phố thông minh của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 diễn ra mạnh mẽ. Đồng thời với việc đó, các thách thức trong hội nhập quốc tế, sự gia tăng dân số, áp lực về cơ sở hạ tầng, giao thông, môi trường, an ninh trật tự đòi hỏi mô hình tổ chức chính quyền và cơ chế chính sách quản lý phù hợp với đặc thù đô thị của Hà Nội”, Thủ tướng nói.

Thủ tướng nhìn nhận, Đề án thí điểm quản lý theo mô hình chính quyền đô thị TP. Hà Nội được xây dựng công phu, kỹ lưỡng, bài bản và khoa học, nhất là “số lượng tài liệu chuẩn bị rất lớn”.

Về nguyên tắc, Thủ tướng nêu rõ, đề án cần phải đảm bảo nguyên tắc Hiến định, không được thí điểm những nội dung trái với quy định của Hiến pháp; bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng đối với các cấp chính quyền.

Cùng với đó, việc tổ chức thí điểm theo hướng tinh gọn có tính tập trung, thống nhất hoạt động thông suốt, có hiệu lực, hiệu quả cao, có bước đi, lộ trình phù hợp, chắc chắn, bảo đảm hoạt động bình thường, ổn định của bộ máy, không tạo cú sốc, đáp ứng yêu cầu quản lý Nhà nước và phục vụ tốt hơn cho người dân.

“Yêu cầu phục vụ tốt hơn cho người dân là yêu cầu rất quan trọng chúng ta nêu ra trong nguyên tắc này. Chúng ta nói do dân, vì dân, thì đề án này cũng là phục vụ nhân dân thuận lợi nhất, tốt nhất”, Thủ tướng bày tỏ.

Đề án thí điểm quản lý theo mô hình chính quyền đô thị, do đó nội dung cần tập trung áp dụng đối với phạm vi 12 quận; đối với các huyện thì vẫn thực hiện theo đúng các quy định hiện hành của pháp luật.

Về cơ chế phân cấp, ủy quyền, theo Thủ tướng, Hà Nội có diện tích, quy mô, mật độ dân số lớn. Thủ đô sau khi được mở rộng năm 2008 có diện tích tự nhiên lên đến 334.000 ha, lớn gấp 3 lần trước đây, đứng vào tốp 17 thủ đô trên thế giới có diện tích rộng nhất. Hà Nội có số dân đông thứ tư trong khu vực Đông Nam Á.

Thủ tướng nhấn mạnh, tiếp tục phân cấp mạnh mẽ cho các địa phương, nhất là đối với Thủ đô Hà Nội để nâng cao tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm, nâng cao hiệu quả quản lý, tạo sự linh hoạt, kịp thời giải quyết các công việc thường xuyên, “cái gì Hà Nội làm tốt hơn thì nên phân cấp cho Hà Nội làm”, phải bỏ ngay quan điểm “quyền anh, quyền tôi”.

Theo tinh thần ấy, phân cấp, giao quyền mạnh mẽ cho Hà Nội. Đồng thời, các bộ cần tăng cường hậu kiểm, thực hiện chức năng quản lý Nhà nước của bộ. Hà Nội cần đề cao trách nhiệm cá nhân và có cơ chế giám sát, kiểm tra, xử lý nghiêm minh.

“Tinh thần là có cơ chế mới của một chính quyền đô thị, có cơ chế tốt, tạo điều kiện phát triển Thủ đô”, Thủ tướng nói. Lãnh đạo Hà Nội cần có quyết tâm chính trị cao, không ngại khó khăn, không ngại va chạm, quyết tâm với những cơ chế chính sách thật tốt để thành phố phát triển nhanh hơn, bền vững hơn.