Trong một thời khắc lịch sử, Thủ tướng Nhật Bản và Tổng thống Barack Obama đã đứng cạnh nhau bày tỏ lời chia buồn tại Đài tưởng niệm USS Arizona.
Dưới ngọn cờ Nhật Bản và Mỹ, Shinzo Abe - Thủ tướng Nhật đầu tiên đến thăm Đài tưởng niệm USS Arizona đã bày tỏ lời chia buồn chân thành và vĩnh cửu tới gia đình của hơn 2.400 người Mỹ thiệt mạng trong cuộc tấn công ở Trân Châu Cảng trong Chiến tranh Thế giới thứ 2.
Đứng cạnh Tổng thống Mỹ Barack Obama, ông long trọng tuyên bố rằng Nhật Bản "sẽ không bao giờ được lặp lại nỗi kinh hoàng của chiến tranh một lần nào nữa".
Đây có lẽ sẽ là cuộc gặp mặt chính thức cuối cùng giữa nguyên thủ hai quốc gia để bàn về sức mạnh của sự hòa giải và mối quan hệ liên minh Mỹ - Nhật.
Ông Abe đã tuyên bố: "Dưới cương vị là Thủ tướng Nhật Bản, tôi xin gửi lời chia buồn chân thành và vĩnh cửu của mình đến những người đã thiệt mạng, những người đàn ông và phụ nữ đã dũng cảm hi sinh trong cuộc tấn công bất ngờ cách đây 75 năm tại nơi mà chúng tôi sẽ không bao giờ lặp lại nỗi kinh hoàng của chiến tranh một lần nào nữa. Chúng tôi, những người Nhật Bản, sẽ tiếp tục duy trì nguyên tắc này trên con đường chúng tôi chọn như là một quốc gia yêu chuộng hòa bình trong suốt 70 năm kể từ khi chiến tranh kết thúc".
Tương tự như ông Obama trong chuyến thăm đến Đài tưởng niệm Hòa bình Hiroshima vào tháng năm, ông Abe đã không đưa ra bất kỳlời xin lỗi nào. Thay vào đó, ông luôn nhấn mạnh về sự hòa giải và niềm hy vọng về mối quan hệ liên minh Mỹ - Nhật.
Theo sau lời phát biểu của Thủ tướng Nhật Bản, Tổng thống Obama cũng cho biết liên minh giữa Mỹ và Nhật Bản là "một lời nhắc nhở rằng những vết thương sâu nhất của chiến tranh vẫn có thể được hàn gắn".
Phát biểu của Obama không chỉ hạn hẹp về thông điệp hòa giải mà còn phản ánh "làm thế nào mà chiến tranh có thể kiểm nghiệm được những giá trị vĩnh cửu", thậm chí mặc dù đã bị tước đi quyền tự do trong chiến tranh, những người Mỹ gốc Nhật vẫn phục vụ quân đội Mỹ.
Brad Glosserman, Giám đốc điều hành Trung tâm diễn đàn Thái Bình Dương về nghiên cứu chiến lược và quốc tế, cho rằng chuyến thăm của Thủ tướng Abe là một thỏa thuận lớn thể hiện mong muốn đóng lại quá khứ thời kỳ chiến tranh thế giới thứ 2. Đồng thời ông cũng nhấn mạnh ông Abe phải có những hành động tương tự với các nước châu Á láng giềng để có thể được đóng vai trò mà nước này mong muốn tại khu vực châu Á và trên toàn thế giới.
Giang Nguyễn (theo The Guardian)