Tỉ phú giàu thứ 5 thế giới muốn mua TikTok, người Mỹ lại lo bị Oracle thu thập dữ liệu

Theo trang Financial Times, Oracle quan tâm đến việc mua TikTok từ công ty ByteDance (Trung Quốc) sau lời đe dọa cấm ứng dụng này của Tổng thống Donald Trump. Chính quyền Trump lo ngại về quyền riêng tư của người dùng Mỹ trên TikTok và dữ liệu của họ có thể bị chuyển cho Chính phủ Trung Quốc.

Với lịch sử có quan hệ mật thiết với CIA (Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ) và NSA (Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ), Oracle mua TikTok chắc chắn sẽ là chuyện hài cho người biết về hãng này. Theo Financial Times, Oracle quan tâm đến việc mua TikTok ở Mỹ, Canada, Úc và New Zealand.

Larry Ellison thành lập Oracle năm 1977 với tên ban đầu là Software Development Laboratories như một dự án được CIA hậu thuẫn.

Lịch sử thực sự của Oracle thường bị làm lu mờ mỗi khi nào báo chí chính thống viết về cách Larry Ellison tạo ra gã khổng lồ phần mềm vào những năm 1970. Chẳng hạn Vox viết một bài về lịch sử của Oracle vào năm 2014 mà không đề cập đến CIA dù chỉ một lần. Thế nhưng, mối quan hệ của Oracle với CIA và Cộng đồng Tình báo Hoa Kỳ (IC) rất sâu rộng, ngay cả khi sự thật đó thường bị bỏ qua bởi những người vờ như Oracle chỉ là một công ty khởi nghiệp ở Thung lũng Silicon khiêm tốn khác.

Larry Ellison đặt tên Oracle cho công ty vì từng làm việc trong dự án mạng cơ sở dữ liệu của CIA.

Năm 1975, Larry Ellison làm cho công ty có tên Ampex, xây dựng hệ thống bộ nhớ terabit cho CIA - một lượng không gian lưu trữ máy tính khổng lồ vào thời điểm đó. Ellison cùng các đối tác kinh doanh của mình là Bob Miner và Ed Oates thành lập công ty Software Development Laboratories với số vốn ban đầu 2.000 USD rồi tạo ra một cơ sở dữ liệu quan hệ có tên Oracle Version 2 cho CIA vào năm 1977 dù thực tế đó là phiên bản đầu tiên của phần mềm.

“Phiên bản đầu tiên cơ sở dữ liệu của chúng tôi được gọi là Oracle Version 2. Tôi không nghĩ rằng bất kỳ ai, kể cả chính phủ, sẽ mua phiên bản 1 của cơ sở dữ liệu từ họ”, Ellison được trích dẫn trong cuốn sách năm 2003 của nhà báo Matthew Symonds.

Năm 1979, Software Development Laboratories đổi tên thành Relational Software Inc và chính thức trở thành Oracle Systems Corp năm 1982 dựa theo tên sản phẩm chủ lực của mình.

Larry Ellison nói với Matthew Symonds: “Tin tức về cơ sở dữ liệu nhỏ nóng hổi của chúng tôi đã lan truyền khắp cộng đồng tình báo khá nhanh chóng. Tôi thuyết trình tại một cơ quan vào thứ Hai, điều này dẫn đến một cuộc gọi điện thoại vào thứ Ba để ghé thăm một cơ quan khác vào thứ Tư. Một tuần tôi bay đến và đi từ thủ đô Washington ba lần. Trong thời gian hơn 6 tháng, chúng tôi đã đạt được một số thỏa thuận với CIA, Tình báo Hải quân, Tình báo Không quân và NSA”.

Rõ ràng là mối liên hệ của Oracle với IC không chỉ dừng lại ở những năm 1970. Matthew Symonds đã viết cuốn sách có tên Softwar về những gì xảy ra trước và sau vụ tấn công khủng bố ngày 11.9.2001, trong đó ẩn ý về cách Larry Ellison rời đi sau một trong những cuộc phỏng vấn để ăn tối với Michael Hayden từ NSA (hiện là Giám đốc CIA) vào ngày 13.9.2001 hoặc ăn trưa với Tổng chưởng lý John Ashcroft của Tổng thống George W. Bush cũng trong chuyến đi đó.

“Chúng tôi không biết chính xác những gì đã được nói trong các cuộc họp giữa Oracle và các điệp viên hàng đầu của Mỹ nhưng có thể dự đoán được. Ellison muốn tạo ra một cơ sở dữ liệu an ninh quốc gia thu thập mọi thứ có thể để nhận dạng ai đó, từ dấu ngón tay cái, nhận dạng bàn tay đến quét mống mắt. Ellison thậm chí còn nhiều lần nói công khai như vậy vào thời điểm đó”, Matthew Symonds viết.

“Việc tạo ra một cơ sở dữ liệu như vậy về mặt kỹ thuật rất đơn giản. Tất cả những gì chúng ta phải làm là sao chép thông tin từ hàng trăm cơ sở dữ liệu thực thi pháp luật riêng biệt vào một cơ sở dữ liệu duy nhất. Một cơ sở dữ liệu an ninh quốc gia có thể được xây dựng trong vài tháng ”, Ellison viết trên tờ New York Times vào tháng 1.2002, khi các cuộc tấn công khủng bố tháng 9 trước đó vẫn khắc sâu trong tâm trí nhiều người Mỹ.

Ellison đã kiếm được rất nhiều tiền từ Chính phủ Mỹ trong những năm sau vụ khủng bố 11.9.2001. Theo cuốn sách năm 2004 của luật sư Jeffrey Rosen, chính quyền liên bang chiếm khoảng 1/4 doanh thu hàng tỉ USD của Oracle vào năm 2003. CEO Oracle đã nhiều lần bảo vệ các chiến thuật của cộng đồng tình báo bất cứ khi nào có tranh cãi nổ ra. Chẳng hạn ông nói với CBS News vào năm 2013 rằng chương trình gián điệp trong nước của NSA là cần thiết.

Không ngạc nhiên khi có một cánh cửa việc làm xoay vòng giữa Oracle và CIA.

Từng là Giám đốc CIA từ 2009-2011 và Bộ trưởng Quốc phòng từ năm 2011-2013, Leon Panetta đã tham gia hội đồng quản trị của Oracle năm 2015. Trang web Oracle có lời chứng thực từ những người đã chuyển từ thế giới thu thập thông tin tình báo bí mật sang công ty họ.

David Carney, cựu quan chức cấp cao thứ ba trong CIA với 32 năm làm tại đây, đầu quân cho Oracle và nói chuyện khá thẳng thừng với Jeffrey Rosen về môi trường kinh doanh.

“Ở một khía cạnh nào đó, ngày 11.9 khiến việc kinh doanh trở nên dễ dàng hơn một chút. Trước ngày 11.9, bạn đã phải thổi phồng rất nhiều về mối đe dọa và vấn đề”, trích dẫn lời của David Carney khi giải thích rằng sau ngày 11.9, mọi người đều làm ồn ào công việc kinh doanh của họ.

Vẫn còn nhiều điều chúng ta chưa biết về mối quan hệ của Oracle với cộng đồng tình báo sau những năm 1970. Các tài liệu CIA đã được giải mật vào năm 2004 và chỉ được đăng trực tuyến năm 2016, cung cấp một số thông tin cơ bản về các kế hoạch Oracle của CIA trước khi Ellison đặt tên công ty của mình theo tên dự án. Có thể sẽ mất nhiều thập kỷ trước khi chúng ta hiểu được phạm vi thực sự về vai trò của Oracle trong việc xây dựng các công cụ cho chính phủ trong những năm 1980 và 90, chứ không nói đến môi trường hậu 9.11.2001.

Hiện tại chúng ta sẽ nói riêng Ellison về lượng thông tin mà Oracle đang lưu trữ cũng như suy đoán về những gì đã xảy ra và không xảy ra sau các cuộc họp của ông với các nhà lãnh đạo Chính phủ Mỹ.

“Về cơ bản, cơ sở dữ liệu Oracle được dùng để theo dõi mọi thứ. Thông tin về các ngân hàng của bạn, số dư séc, số dư tiết kiệm của bạn, được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu Oracle. Việc đặt chỗ chuyến bay của bạn được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu Oracle. Những cuốn sách bạn mua trên Amazon được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu Oracle. Hồ sơ của bạn trên Yahoo! được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu Oracle”, Ellison nói với Jeffrey Rosen vào đầu năm 2000 trong cuốn sách The Naked Crowd.

Cựu nhà thầu NSA, Edward Snowden vạch trần nhiều chương trình gián điệp của Mỹ vào năm 2013, nhưng việc nhà báo Glenn Greenwald quyết định đóng kho lưu trữ tài liệu của Snowden năm 2019 khiến chúng ta có thể không bao giờ biết được đầy đủ câu chuyện.

Không ai biết chắc liệu Oracle có mua được TikTok không, nhưng thời gian đang trôi dần đi. Hôm 14.8, chính quyền Trump cho ByteDance 90 ngày để thoái vốn khỏi TikTok ở Mỹ, tức sau cuộc bầu cử tổng thống.

Theo Financial Times, Oracle đã nói chuyện với một số nhà đầu tư có trụ sở tại Mỹ như General Atlantic và Sequoia Capital, những công ty đã sở hữu cổ phần của TikTok.

Thật trùng hợp khi Mỹ, Canada, Úc và New Zealand đều nằm trong liên minh tình báo Five Eyes (thành viên còn lại là Anh). Nếu Oracle mua TikTok thì người dùng có thể quên đi mối lo ngại về quyền riêng tư và dữ liệu cá nhân bị chuyển cho Chính phủ Trung Quốc. Thay vào đó, họ có thể phải lo lắng dữ liệu cá nhân bị Chính phủ Mỹ và các đồng minh thu thập, khai thác. Dù vậy, vấn đề này chẳng đáng là bao so với chuyện các công ty dữ liệu riêng tư đang bán thông tin cho các cơ quan chính phủ trên thế giới.

Larry Ellison, tỉ phú giàu thứ 5 thế giới với tài sản 71,6 tỉ USD, là một trong số ít người ở Thung lũng Silicon công khai ủng hộ Tổng thống Trump. Vào tháng 2.2020, doanh nhân 76 tuổi đã tổ chức một buổi quyên góp cho Tổng thống Mỹ tại khu đất của ông ở Thung lũng Coachella, California.

Chưa rõ liệu Nhà Trắng có ủng hộ cách tiếp cận của Oracle hơn Microsoft hay không. Song, bất kỳ thỏa thuận nào cũng sẽ phải đối mặt với danh sách dài các thách thức, gồm cả việc tách công nghệ back-end của TikTok khỏi ByteDance.

Oracle chưa bình luận về thông tin trên. ByteDance, General Atlantic và Sequoia cũng từ chối bình luận.

Các nhà sáng tạo video hé lộ bí kíp kiếm 93 tỉ đến 116 tỉ đồng từ TikTok

Nhân Hoàng