Gửi bình luận
Tổng thống Tayyip Erdogan ngày 23.10 cho biết ông đã hạ lệnh cho Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ trục xuất đại sứ của Mỹ cùng 9 quốc gia phương Tây khác vì yêu cầu trả tự do cho nhà từ thiện Osman Kavala.
"Tôi đã lệnh cho Ngoại trưởng không chào đón 10 đại sứ này. Lệnh cần được thực thi ngay lập tức", ông Erdogan nêu rõ. Ông Erdogan thêm rằng, nếu họ không thể "hiểu" Ankara, họ sẽ phải rời đi.
Osman Kavala - nhà từ thiện đóng góp rất nhiều cho các tổ chức xã hội - bị giam giữ suốt 4 năm qua với cáo buộc hỗ trợ tài chính cho hoạt động biểu tình chống chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ năm 2013, dính líu đến cuộc đảo chính thất bại năm 2016. Trên tòa ông liên tục phủ nhận các cáo buộc.
Đầu tuần qua, đại sứ của Mỹ, Canada, Đan Mạch, Pháp, Đức, Hà Lan, Na Uy, Thụy Điển, Phần Lan, New Zealand ra tuyên bố chung yêu cầu trả tự do cho nhà từ thiện Kavava, đảm bảo xét xử công bằng và nhanh chóng. Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ sau đó triệu tập 10 đại sứ, chỉ trích tuyên bố này vô trách nhiệm, đi ngược lại thông lệ ngoại giao và không thể chấp nhận.
Tổng thống Erdogan hôm 21.10 còn khẳng định quyết không thả “kẻ cướp, kẻ giết người, kẻ khủng bố” trên lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ. Nhà từ thiện Kavala một ngày sau tuyên bố không tham dự phiên tòa xét xử mình vì chúng không công bằng.
Đại sứ quán Mỹ, Đại sứ quán Pháp và Nhà Trắng đều chưa đưa ra bình luận. Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết đã nắm thông tin và đang liên hệ với Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ để xác minh.
Đại sứ quán Na Uy chưa nhận thông tin chính thức nào từ giới chức Thổ Nhĩ Kỳ. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Na Uy Trude Maaseide tuyên bố: “Đại sứ của chúng tôi không làm bất cứ điều gì để đáng bị trục xuất. Chúng tôi sẽ tiếp tục kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ tôn trọng các tiêu chuẩn dân chủ và pháp quyền mà họ đã cam kết tuân thủ theo Công ước Nhân quyền châu Âu”.
Chủ tịch Nghị viện châu Âu (EP) David Sassoli lên tiếng: “Động thái trục xuất 10 đại sứ cho thấy sự độc đoán của chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ. Chúng tôi sẽ không bị đe dọa. Tự do sẽ đến với Osman Kavala”.
Bộ Ngoại giao Đan Mạch cũng chưa nhận thông tin chính thức. Hãng Reuters dẫn nguồn tin ngoại giao xác nhận Thổ Nhĩ Kỳ chưa đưa ra yêu cầu gì với các đại sứ quán, quyết định cuối cùng dự kiến được công bố chính thức vào ngày 25.10.
Lời đe dọa trục xuất đại sứ được đưa ra ngay trước thềm hội nghị cấp cao Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) sắp diễn ra vào tuần tới. Tổng thống Erdogan dự kiến hội đàm với người đồng cấp Mỹ Joe Biden.
7 trong số 10 đại sứ có thể bị trục xuất là đại diện ngoại giao của 7 đồng minh NATO của Thổ Nhĩ Kỳ. Động thái trục xuất nếu thành hiện thực sẽ khiến quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ với phương Tây rạn nứt sâu sắc.
