Tổng thống và Thủ tướng Ukraine phát ngôn về thỏa thuận khoáng sản với Mỹ

Trong khi ông Shmyhal khẳng định Kyiv đã đạt được một thỏa thuận sơ bộ, bao gồm quyền tiếp cận của Mỹ đối với các khoáng sản đất hiếm của Ukraine, ông Zelensky lại tỏ ra thận trọng, nhấn mạnh rằng thỏa thuận này vẫn chưa giải quyết được vấn đề cốt lõi: các đảm bảo an ninh từ Washington.

Thỏa thuận chưa đi kèm đảm bảo an ninh?

Phát biểu tại Kyiv hôm 26.2, Tổng thống Zelensky nhấn mạnh rằng thỏa thuận khung với Mỹ đã được hoàn thiện, nhưng chưa thể xem là một thành công cho đến khi Ukraine có được các cam kết rõ ràng về an ninh. Ông nhấn mạnh rằng việc tiếp tục viện trợ quân sự và các đảm bảo chiến lược từ Mỹ là điều kiện then chốt để Ukraine chấp thuận bất kỳ thỏa thuận kinh tế nào.

"Thỏa thuận kinh tế này có thể là một phần trong các đảm bảo an ninh tương lai, nhưng tôi muốn hiểu rõ hơn về bức tranh tổng thể. Chúng tôi cần biết điều gì sẽ xảy ra với sự hỗ trợ quân sự của Mỹ", truyền thông Mỹ dẫn lời phát biểu của ông Zelensky.

Tổng thống Ukraine cũng nhấn mạnh rằng mọi thỏa thuận với Mỹ sẽ phụ thuộc vào cuộc gặp sắp tới với Tổng thống Donald Trump tại Washington. "Thỏa thuận này có thể là một thành công lớn hoặc có thể bị rơi vào quên lãng. Tôi tin rằng thành công của nó phụ thuộc vào cuộc đối thoại trực tiếp với Tổng thống Trump", ông nói thêm.

Ngoài ra, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky khẳng định rằng thỏa thuận mới về khai thác tài nguyên khoáng sản với Mỹ không chứa bất kỳ điều khoản nào liên quan đến nghĩa vụ trả nợ của Ukraine đối với Washington.

Theo đó, ưu tiên hàng đầu của Ukraine trong thỏa thuận này là đảm bảo rằng nước này không bị ràng buộc bởi bất kỳ nghĩa vụ tài chính nào khiến họ trở thành "con nợ". Ông Zelensky bác bỏ thông tin cho rằng Ukraine sẽ phải hoàn trả các khoản hỗ trợ của Mỹ với số tiền lên đến 500 tỉ USD, 350 tỉ USD hay thậm chí 100 tỉ USD, nhấn mạnh rằng điều đó là "không công bằng".

Nhà lãnh đạo Ukraine cũng xác nhận bản dự thảo thỏa thuận mới nhất đã loại bỏ điều khoản yêu cầu Kyiv hoàn trả viện trợ của Mỹ theo tỷ lệ "hai đổi một", tức là với mỗi USD viện trợ nhận được, Ukraine phải trả lại hai USD. Ông nhấn mạnh rằng điều khoản này hoàn toàn vô lý và việc nó bị loại bỏ là một bước tiến tích cực.

Thủ tướng Ukraine khẳng định thỏa thuận đi kèm an ninh

Theo European Pravda, trái ngược với sự thận trọng của ông Zelensky, Thủ tướng Denys Shmyhal đã khẳng định rằng thỏa thuận với Mỹ đã đạt được bước tiến quan trọng.

Ông Shmyhal cùng ngày tiết lộ rằng Ukraine và Mỹ đã cùng soạn thảo một dự thảo thỏa thuận về hợp tác kinh tế, còn được gọi là "thỏa thuận về tài nguyên dưới lòng đất". Đây là một thỏa thuận sơ bộ, đặt nền móng cho việc thành lập một quỹ đầu tư nhằm hỗ trợ tái thiết Ukraine.

Đáng chú ý, phát biểu trên sóng truyền hình quốc gia hôm 26.2, ông Shmyhal cho rằng bất kỳ thỏa thuận nào với Mỹ liên quan đến tài nguyên khoáng sản đều phải gắn chặt với các đảm bảo an ninh dành cho Kyiv.

"Chúng tôi sẽ không xem xét việc ký kết bất kỳ thỏa thuận nào nếu không có các cam kết an ninh rõ ràng. Thỏa thuận vừa đạt được với Mỹ được thiết kế để liên kết chặt chẽ với những đảm bảo an ninh cho Ukraine", European Pravda dẫn tuyên bố của ông Shmyhal.

Thủ tướng Ukraine cũng cho biết chính phủ Ukraine, bao gồm cả Tổng thống Volodymyr Zelensky và nội các, sẽ không thông qua thỏa thuận nếu không có sự đảm bảo chắc chắn về mặt an ninh từ phía Washington.

Ông Shmyhal nhấn mạnh thêm rằng điều khoản 10 trong dự thảo nêu rõ thỏa thuận về quỹ đầu tư này là một phần không thể thiếu trong cấu trúc các thỏa thuận song phương và đa phương, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong việc thiết lập hòa bình lâu dài, củng cố ổn định kinh tế và an ninh quốc gia.

"Sau khi Tổng thống Ukraine và Tổng thống Mỹ đạt được sự thống nhất về các cam kết an ninh, cũng như cách tích hợp thỏa thuận này vào khuôn khổ bảo đảm an ninh từ Mỹ, một đại diện của chính phủ Ukraine sẽ chính thức ký kết thỏa thuận sơ bộ với sự chứng kiến của cả hai nhà lãnh đạo", ông Shmyhal nói.