Trung Quốc liệu có giúp Tổng thống Mỹ điều tra đối thủ chính trị?

Tổng thống Trump ngày 3.10 vẫn lên tiếng đề nghị Trung Quốc điều tra cựu Phó tổng thống Joe Biden cùng con trai Hunter. Nhà lãnh đạo Washington cáo buộc ông Biden hỗ trợ phi pháp hoạt động kinh doanh kinh doanh của con trai tại Trung Quốc và Ukraine, nhưng không hề đưa ra bằng chứng.

Lời đề nghị được đưa ra ngay trước lúc Mỹ - Trung chuẩn bị tổ chức vòng đàm phán thương mại, dự kiến vào cuối tuần.

Cựu trợ lý an ninh quốc gia Jeffrey Bader (làm việc cho Tổng thống Barack Obama) cho rằng chính quyền Bắc Kinh sẽ bỏ qua lời đề nghị trên, vì làm vậy là vi phạm nguyên tắc không can thiệp chuyện chính trị nội bộ quốc gia khác mà nước này công khai tuyên bố.

Còn theo chuyên gia Victor Shih thuộc đại học California: “Giới chức Trung Quốc có khả năng gợi ý trao đổi thông tin gây hại cho ông Biden lấy sự nhượng bộ nào đó. Tuy nhiên phương án giữ lại thông tin để tránh làm tăng cơ hội Tổng thống Trump tái đắc cử vào năm sau hợp lý hơn. Dù sao thì chính Tổng thống Trump làm xáo trộn thương mại song phương”.

Chuyên gia Bonnie Glaser thuộc Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) cũng nhận định: “Trung Quốc có thể bị hấp dẫn bởi việc giúp Tổng thống Trump hòng đạt thỏa thuận thương mại tốt, nhưng tôi nghi ngờ khả năng họ can thiệp trực tiếp chuyện chính trị nội bộ Mỹ. Họ biết rủi ro khi đặt cược sai chỗ”.

Một nguồn thạo tin của hãng Reuters đánh giá nhà lãnh đạo Washington đang cố liên kết đàm phán thương mại với chính trị nội bộ. Theo nguồn tin thì làm vậy chẳng giúp hai bên đạt thỏa thuận thương mại tốt.

Một cựu quan chức Mỹ lại đề xuất Tổng thống Trump dùng thứ khác để trao đổi: Hợp tác hơn với Trung Quốc trong vấn đề dẫn độ đối tượng tham nhũng đổi lấy cuộc điều tra ông Biden.

Tổng thống Trump đang gặp rắc rối vì cuộc điện đàm với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky vào cuối tháng 7. Một nhân vật tố cáo nặc danh cho biết trong cuộc điện đàm, nhà lãnh đạo Washington hối thúc ông Zelensky điều tra cựu Phó tổng thống Joe Biden cùng con trai Hunter. Vụ việc khiến Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi mở cuộc điều tra luận tội nhằm vào ông chủ Nhà Trắng.

Cuối tháng 9, giới chức Kiev tuyên bố không điều tra ông Biden cùng con trai do thiếu thông tin và bằng chứng cần thiết để lập thành tội danh.