Tuần tới các nước ASEAN sẽ thảo luận về Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC)

Việc ASEAN bàn thảo về COC, được Ngoại trưởng Malaysia Saifuddin Abdullah cho biết hôm 25.7, trong bối cảnh mà theo Straits Times là căng thẳng trong khu vực Biển Đông đang tăng cao.

Ngoại trưởng Malaysia nói rằng Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC) được Trung Quốc và ASEAN ký kết hồi năm 2002, dần như không hoạt động.

Trung Quốc hiện đang xây dựng các căn cứ quân sự và triển khai hàng loạt khí tài hiện đại đến Biển Đông, điều này khiến các nước ASEAN lo lắng. Ngoại trưởng Malaysia thậm chí còn hỏi Quốc hội nước này về lập trường của Malaysia và biện pháp bảo vệ chủ quyền của nước này trên Biển Đông trước các động thái của Trung Quốc. Malaysia có yêu sách một phần quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của họ, trong khi Trung Quốc tuyên bố toàn bộ quần đảo thuộc chủ quyền hợp pháp của Việt Nam này là của mình.

Tại Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam, Trung Quốc đã xây dựng những hòn đảo nhân tạo thành căn cứ không quân và căn cứ tên lửa lớn một cách trái phép. Trung Quốc cũng đưa những tàu kiểm ngư lớn, có sức mạnh tương đương với tàu chiến, hoạt động trong khu vực Biển Đông, khiến các nước trong khu vực hốt hoảng, theo ông Saifuddin.

Trong khi đó, Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad đã cố xoa dịu tình hình khi cho rằng các tàu chiến không được phép hoạt động ở Biển Đông.

"Tất cả các bên cần phải tránh những hành động có thể tạo ra căng thẳng và khiêu khích, cần kiềm chế và tránh các hoạt động quân sự", ông Saifuddin nói.

Ngoại trưởng Malaysia nói nước ông sẽ chưa nộp đơn lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) để đòi công nhận quyền sở hữu với Đá Hoa Lau (Malaysia gọi là Layang Layang) nằm trong khu vực quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam.

Ông Saifuddin nói rằng động thái chính của Malaysia hiện nay là tăng cường các cách thức để "kiểm soát hành vi của Trung Quốc trong khu vực", bằng cách thiết lập COC càng sớm càng tốt.

Trung Quốc và ASEAN hồi tháng 5 đã thông qua dự thảo khuôn khổ của COC. Tuy nhiên thời điểm ký kết chính thức COC vẫn đang bỏ ngỏ.

Ái Vi (theo Straits Times)