Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga: Hy vọng trỗi dậy giữa lằn ranh chiến trường và biến động chính trị Mỹ

Theo New York Times (NYT), đây không chỉ là một động thái mang tính chiến thuật quân sự, mà còn mang ý nghĩa chính trị to lớn trong bối cảnh tương lai chính trị tại Mỹ đang đứng trước sự thay đổi, đặc biệt là với viễn cảnh ông Donald Trump chuẩn bị trở lại Nhà Trắng vào tháng 1 năm sau.

ATACMS - vũ khí tạo bước ngoặt cho Ukraine

Tên lửa ATACMS (hệ thống tên lửa chiến thuật), với tầm bắn lên đến 300km, là một công cụ chiến lược quan trọng mà Ukraine đã mong chờ suốt nhiều tháng. Loại tên lửa này có thể tấn công vào các cơ sở quân sự trọng yếu của Nga, bao gồm các trung tâm hậu cần, kho đạn dược, căn cứ quân sự và các tuyến tiếp vận chiến lược. Đối với Kyiv, đây là một thay đổi mang tính sống còn, đặc biệt khi các lực lượng Nga ngày càng đẩy mạnh các cuộc tấn công vào lãnh thổ Ukraine.

Trong bài phát biểu trên truyền hình, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã khẳng định rằng không có bất kỳ cảnh báo nào sẽ được đưa ra trước các cuộc tấn công. Ông tuyên bố: “Những đòn giáng không thể đến bằng lời nói. Các tên lửa sẽ tự nói lên điều đó”.

Với quyết định của Nhà Trắng, Ukraine đã có được công cụ cần thiết để đáp trả Nga một cách mạnh mẽ hơn, phá vỡ thế trận mà Moscow dày công xây dựng trong suốt gần 3 năm chiến tranh.

Việc Ukraine có thể sử dụng ATACMS không chỉ mang lại lợi thế chiến lược trên chiến trường mà còn tác động đến tình hình chiến sự tại khu vực Kursk, nơi các lực lượng Ukraine đang giành quyền kiểm soát một phần lãnh thổ Nga. Những cuộc tấn công này có thể giúp Kyiv nhắm vào các trung tâm hậu cần, kho đạn dược và các tuyến tiếp vận của Nga.

Thêm vào đó, một mục tiêu quan trọng khác là các lực lượng Triều Tiên đang chiến đấu hỗ trợ Nga. Sự tham gia của 10.000 binh lính Triều Tiên trong thời gian qua đã làm gia tăng áp lực lên Ukraine. Việc tấn công các lực lượng này có thể làm giảm sự hỗ trợ của Bình Nhưỡng dành cho Moscow và ngăn chặn khả năng triển khai thêm quân tiếp viện.

Những hạn chế

Mặc dù ATACMS là một công cụ hữu ích, nhưng sự thay đổi chính sách của Mỹ lại đến trong thời điểm đầy bất trắc khi chính quyền Biden chỉ còn 2 tháng trước khi kết thúc nhiệm kỳ. Tương lai chính trị tại Washington đang khiến Ukraine lo lắng, đặc biệt là khi ông Trump trở lại nắm quyền.

Trong suốt chiến dịch tranh cử và cả nhiệm kỳ, ông Trump từng bày tỏ sự hoài nghi về viện trợ quân sự dành cho Ukraine. Ông cũng nhấn mạnh mong muốn tìm một "giải pháp nhanh chóng" cho cuộc chiến tranh.

Theo ông Matthew Savill, chuyên gia quân sự tại Viện Royal United Services (Mỹ), Ukraine cần chứng minh rằng họ là một khoản đầu tư hiệu quả theo cách nhìn mang tính giao dịch của ông Trump. Nếu không, tương lai của sự hỗ trợ từ Mỹ sẽ trở nên rất bấp bênh. Không chỉ dừng lại ở ông Trump, ngay cả các nhà phê bình chính sách trong nội bộ Mỹ cũng tỏ ra nghi ngờ về quyết định này.

Bên cạnh đó, việc triển khai ATACMS cũng không phải không có thách thức. Thứ nhất, Ukraine cần có khả năng tình báo tốt để xác định các mục tiêu chiến lược, điều này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ với các đồng minh phương Tây. Thứ hai, nguồn cung cấp tên lửa vẫn là một vấn đề lớn.

“Câu hỏi không phải là chúng ta có thể làm gì với ATACMS, mà là chúng ta có bao nhiêu và nguồn cung sẽ được duy trì như thế nào”, một chỉ huy chiến trường Ukraine chia sẻ với NYT.

Ngoài ra, việc cung cấp ATACMS cũng có thể kích động Nga gia tăng các chiến dịch tấn công, tạo thêm áp lực lên chính quyền Kyiv. Đã có những lo ngại rằng Moscow có thể trả đũa bằng cách mở rộng tấn công vào cơ sở hạ tầng của NATO hoặc các đồng minh châu Âu của Ukraine.

Sự trì hoãn gây tranh cãi

Quyết định của Nhà Trắng đến muộn hơn mong đợi, và điều này đã gây ra nhiều sự thất vọng trong nội bộ Ukraine. Ông Oleksiy Goncharenko, một thành viên quốc hội Ukraine, phàn nàn rằng: “Thật đáng tiếc khi phải mất 1.000 ngày và hàng nghìn sinh mạng người Ukraine để đưa ra quyết định này”.

Bên cạnh đó, nhiều người cho rằng nếu Ukraine được trang bị ATACMS sớm hơn, họ đã có thể ngăn chặn một số thất bại quân sự và giảm bớt thiệt hại về người.

Việc Mỹ cấp phép sử dụng ATACMS có thể mở đường cho các quốc gia khác như Anh và Pháp cung cấp vũ khí tương tự cho Ukraine. Tuy nhiên, động thái này cũng đặt ra câu hỏi liệu phương Tây có sẵn sàng chịu rủi ro trong việc làm gia tăng nguy cơ xung đột toàn cầu hay không. Các chuyên gia cho rằng nếu Nga cảm thấy bị dồn ép, họ có thể mở rộng chiến tranh sang các nước NATO hoặc sử dụng biện pháp trả đũa phi truyền thống.

Trong bối cảnh chính trị và quân sự phức tạp, Ukraine đang bước vào một giai đoạn mới đầy thách thức. Quyết định cung cấp ATACMS mang lại cho Kyiv cơ hội chiến lược để giành ưu thế, nhưng thời gian không đứng về phía họ. Với viễn cảnh chính trị tại Mỹ thay đổi và khả năng Nga phản ứng mạnh mẽ, Ukraine đang phải đối mặt với một bài toán khó: sử dụng hiệu quả sự hỗ trợ hiện tại để tạo lợi thế trước khi những biến động chính trị có thể làm thay đổi cục diện chiến tranh.

Liệu quyết định này có giúp Ukraine thay đổi cục diện chiến trường, hay chỉ đơn thuần là một động thái tạm thời trong một cuộc chiến không hồi kết? Câu trả lời sẽ phụ thuộc vào cách Kyiv tận dụng cơ hội này, cũng như cách thế giới phản ứng trước một cuộc chiến tranh ngày càng leo thang.