Xe điện sẽ không chỉ giết chết ngành dầu mỏ

Mới đây, ông Elon Musk, giám đốc điều hành công ty xe hơi Tesla, đã đưa ra một kế hoạch đầy tham vọng. Đó là cho đến năm 2018, Tesla sẽ sản xuất 1 triệu chiếc xe điện mỗi năm thay vì 500.000 chiếc như tuyên bố trước đó. Quyết định này được đưa ra sau khi số lượng đơn đặt hàng Tesla Model 3, dòng xe điện giá cả phải chăng của hãng, tăng nhiều hơn dự kiến.

Không chỉ Elon Musk mới có kế hoạch tham vọng nàymà nhiều hãng sản xuất xe hơi đều đang ráo riết chạy đua giới thiệu những dòng xe điện ra thị trường để chấm dứt việc sử dụng xăng và dầu diesel. Với việc thị trường dầu diesel vốn đã bị ảnh hưởng mạnh từ vụ bê bối gian lận khí thải của hãng Volkswagen, tương lai của ngành xăng dầu đang ảm đạm hơn bao giờ hết. Ngay cả Ả Rập Saudi, quốc gia phát triển kinh tế chủ yếu dựa vào dầu mỏ, cũng đã phải lên một kế hoạch “thoát dầu”.

Với nhu cầu của khách hàng đang dần thay đổithì dầu mỏ không chỉ là ngành duy nhất bị giết chết, mà ngành sản xuất những kim loại quan trọng được dùng để sản xuất bộ chuyển đổi khí thải xe hơi (Catalytic Converter) như bạch kim (platinum), cũng sụt giảm nặng.

Bộ chuyển đổi khí thải xe hơi là bộ phận có chức năng chuyển những khí thải độc hại được tạp ra từ quá trình đốt cháy xăng dầu như NO, NO2, CO thành những những phân tử hóa học ít độc hại hơn như N2, CO2. Để làm được điều này, bộ chuyển đổi sẽ được phủ một lớp chất xúc tác giúp tạo ra phản ứng hóa học với các loại khí thải độc hại, những chất xúc tác này thường là những kim loại quý hiếm như bạch kim (Platinum), Rhodium, Palladium.

Theo đánh giá của nhà phân tích Marc Elliott thuộc Investec Plc, sự trỗi dậy của xe điện “là mối đe dọa lâu dài cho ngành công nghiệp bạch kim, vì những chiếc xe điện không cần đến bạch kim để xử lý khí thải”.

Theo Marc, chúng ta sẽ phải mất hơn một thập kỷđể chuyển hoàn toàn sang xe hơi chạy bằng pin điện. Trong thập kỷchuyển đổi này, xe hybrid - loại xe kết hợp động cơ chạy xăng và động cơ chạy pin sẽ được ưa chuộng, do đó bạch kim vẫn sẽ được sử dụng trong chế tạo xe hơi.

Bloomberg cho biết, trong năm 2015, cứ 2 ounce bạch kim khai thác được từ các mỏ ở Nam Phi và Nga thì sẽ có 1 ounce (khoảng 0,03 kg) được dùng trong ngành công nghiệp xe hơi.

Chính phủ các nước đang hỗ trợ cho người dân chuyển sang dùng các loại phương tiện tiết kiệm năng lượngvà các nhà sản xuất xe hơi cũng đang không ngừng đưa ra các dòng xe như vậy. Hiện đã có nhiều khách hàng chờ để mua được xe điện Model 3 có giá chỉ 35.000 USD của Tesla. Chervolet trong năm nay cũng sẽ bán xe điện Bolt với giá 37.500 USD. Tại Đức, thị trường ô tô lớn nhất Châu Âu, chính phủ nước này sẽ chi 25% trong khoản ưu đãi 1,2 tỷ euro (1,4 tỷ USD) để phát triển mạng lưới trạm sạc điện cho xe trên toàn quốc. Mỹ cũng đã cho người dân khoản vay ưu đãi 7.500 USD để mua xe điện.

Nhà phân tích Andrew Miller thuộc công ty Benchmark Mineral Intelligence Ltd cho biết, “hiện có sự mở rộng sản xuất pin cho xe hơi điện diễn ra tại Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc. Đến năm 2020, xe hybrid và xe hoàn toàn chạy bằng điện sẽ chiếm 5% thị phần xe hơi toàn cầu”.

Bloomberg đánh giá, tuy gặp nhiều thách thức nhưng ngành sản xuất bạch kim phục vụ cho sản xuất xe hơi cũng chưa chắc sẽ sụp đổ. Các nhà sản xuất vẫn đang nghiên cứu để sử dụng bạch kim vào chế tạo các thiết bị của xe hybrid. Cơ quan Năng lượng Quốc tế cũng cho rằng bạch kim vẫn được dùng trong xe hybrid cho đến tận năm 2050.

Cẩm Bình (theo Bloomberg)