Bộ trưởng Bộ Tài chính khẳng định, không lấy chênh lệch giá xăng dầu làm nguồn thu mà luôn tính toán tác động đến nền kinh tế, nhưng muốn kiểm soát giá xăng dầu phải có giải pháp tổng thể, không chỉ giảm thuế.
Ngày 7.4, Thời báo Tài chính Việt Nam và Tạp chí Nhà đầu tư phối hợp tổ chức Diễn đàn: "Đối thoại chính sách tài khóa hỗ trợ Chương trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội".
Xăng dầu là mạch máu cho giao thông
GS-TSKH Nguyễn Mại, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) cho biết, hiện Bộ Tài chính làm 2 chức năng lớn là thu chi ngân sách và quản lý về giá nên phải coi trọng việc không để lạm phát quá cao, giữ ở mức 2-3%. Đây là một bài toán khó cho Bộ Tài chính. Tuy nhiên, chính những phản ứng chính sách kịp thời của cơ quan làm chính sách, Chính phủ thể hiện năng lực quản lý của một quốc gia.
“Bộ trưởng Bộ Tài chính nên có đánh giá lại phản ứng với giá cả thị trường trước biến động của thế giới gần đây. Tôi đánh giá cao phản ứng gần đây của Tổng cục Hải quan, Bộ Tài chính khi chiến tranh Ukraine xảy ra, để ứng phó với nhiều chuyến hàng không xuất được sang Nga, Ukraine, Bộ đã đưa ra các giải pháp kịp thời, giúp doanh nghiệp gỡ khó khăn. Tuy nhiên, với xăng dầu thì tôi không đồng tình lắm”, ông Mại nói.
Theo ông Mại, xăng dầu là mạch máu cho giao thông. Giao thông vận tải chịu tác động nặng nề nhất từ dịch bệnh nhưng nay vừa bắt đầu phục hồi thì bị ảnh hưởng bởi giá xăng dầu. Trong 2-3 tháng giá xăng dầu tăng mạnh đã ảnh hưởng tới giao thông vận tải, nhiều doanh nghiệp phải sản xuất cầm chừng, hoặc dừng sản xuất.
“Đó là nguy cơ lớn cho chương trình phục hồi và phát triển kinh tế, toàn bộ hệ thống giao thông vận tải ách tắc thì phải giải quyết giá xăng dầu nhanh, kịp thời, để phát triển giao thông, vận tải của chúng ta”, ông Mại nêu.
Ông Nguyễn Mại cũng đề nghị cần có quan điểm hệ thống toàn diện, không chỉ tính tới thu chi ngân sách mà cần coi đó là vấn đề phục hồi kinh tế. Ngoài ra, cần có quan điểm hỗ trợ cho doanh nghiệp phục hồi để kinh tế phát triển.
“Petrovietnam tăng thu, tăng nộp thuế rất cao trong quý đầu năm thì phải tính đến nếu giải quyết bài toán xăng dầu để doanh nghiệp vận tải phát triển, họ cũng sẽ nộp cho ngân sách Nhà nước, không phải nhận trợ cấp nữa. Đó là bài toán khó, mong rằng Bộ Tài chính giao cơ quan nào đó có năng lực để ra phương án trình Bộ trưởng và Chính phủ với giá xăng dầu trong thời gian tới”, ông Mại nêu.
Không lấy chênh lệch giá xăng dầu làm nguồn thu
Ông Đặng Công Khôi, Phó cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) cho biết, xăng dầu là mặt hàng quan trọng, thiết yếu đối với sản xuất, tiêu dùng và an ninh năng lượng quốc gia. Do đó, việc điều chỉnh giá xăng dầu cũng có tác động đến kinh tế xã hội trong từng thời kỳ.
Theo đó, trong bối cảnh giá xăng dầu thế giới liên tục tăng cao và tác động trực tiếp đến giá xăng dầu trong nước, thì việc tiếp tục có các giải pháp mạnh mẽ để hạn chế những biến động tăng đột biến đối với giá xăng dầu trong nước là cần thiết, qua đó góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.
Ông Khôi cho biết, giá xăng dầu trong nước thực hiện theo cơ chế thị trường, phù hợp với diễn biến giá xăng dầu thế giới. Ngoài ra, Quỹ Bình ổn giá đã được chi sử dụng liên tục để bình ổn giá. Nhờ công cụ quỹ bình ổn, giá xăng dầu trong nước thời gian qua đã có mức tăng thấp hơn mức tăng của giá xăng dầu thế giới.
Cũng theo ông Khôi, Bộ Tài chính cũng đã trình Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị Quyết về điều chỉnh giá bảo vệ môi trường, qua đó giảm giá xăng dầu trong nước tại kỳ điều hành ngày 1.4.2022; dự báo diễn biến giá xăng dầu để cập nhật trong các kịch bản điều hành giá; kiểm soát chặt chẽ các trường hợp lợi dụng tăng giá xăng dầu để tăng giá hàng hóa một cách bất hợp lý; qua đó kiểm soát lạm phát cả năm theo mục tiêu dưới 4%.
Trong thời gian tới, ông Khôi cho hay sẽ tăng cường sử dụng công cụ quỹ bình ổn xăng dầu để góp phần bình ổn giá xăng dầu trong nước; đẩy mạnh thực hiện các giải pháp đảm bảo cung cầu, đồng thời rà soát, đánh giá hệ thống phân phối xăng dầu để có điều chỉnh cơ cấu cho phù hợp với thực tế trong nước; tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát thị trường kinh doanh xăng dầu; xử lý nghiêm các trường hợp đầu cơ, găm hàng hoặc tăng giá bán bất hợp lý…
Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, dịch COVID-19 bùng phát trên phạm vi toàn cầu đã mang lại những thách thức chưa từng có. Dịch tác động rất lớn đến sự phát triển chung của thế giới cũng như Việt Nam, ảnh hưởng nghiêm trọng tới các hoạt động kinh tế, xã hội của doanh nghiệp, người dân, đặc biệt trong năm 2021 vừa qua.
Giải đáp một số vấn đề như giá xăng dầu tăng mạnh ảnh hưởng đến hồi phục, phát triển kinh tế, Bộ trưởng Tài chính khẳng định: "Chúng tôi không bao giờ lấy chênh lệch giá xăng dầu làm nguồn thu mà luôn tính toán tác động đến nền kinh tế. Nhưng muốn kiểm soát giá xăng dầu phải có giải pháp tổng thể, không phải chỉ giảm thuế".
Cũng theo Bộ trưởng, Bộ Tài chính luôn có tính toán để làm sao đảm bảo tính đồng bộ quan hệ cung cầu, quỹ xăng dầu, giảm thuế, chống buôn lậu, đảm bảo nguồn cung để có tác động tích cực tới nền kinh tế. Giá xăng dầu của Việt Nam hiện vẫn thấp hơn Lào, Trung Quốc và một số quốc gia lân cận là nỗ lực lớn của cơ quan quản lý.
"Vấn đề Bộ Tài chính đặt ra là làm sao phát triển của doanh nghiệp, ngay cả khi thực hiện gói kích cầu. Khi kéo dài gói kích cầu từ 2022 - kết thúc 2023, đòi hỏi các công trình cơ bản, đầu tư công phải được thực hiện nhanh trước bối cảnh giá thép lên, xăng dầu lên, cung ứng vật tư kịp thời, Bộ Tài chính yêu cầu các tỉnh phải ban hành đơn giá nguyên vật liệu hàng tháng để doanh nghiệp đỡ thiệt thòi, thu hồi nhanh, thực hiện dự án nhanh", ông Hồ Đức Phớc nói.