Canada cậy nhờ Mỹ khi bị Trung Quốc trả đũa

Canada bắt giữ CFO Mạnh vào tháng 12 năm ngoái theo yêu cầu từ Mỹ. Trung Quốcđáp trả bằng cách bắt 2 công dân Canada, tuyên án tử hình 2 công dân khác với tội danh buôn ma túy, hủy giấy phép xuất khẩu hạt cải dầu cùng thịt lợn đến nước này của một số công ty Canada. Giới chức Bắc Kinh còn từ chối cho phép phái đoàn quan chức thương mại Ottawa sang gặp trực tiếp, thay vào đó chỉ đồng ý làm việc trực tuyến.

Do không có biện pháp nào chống lại Trung Quốc mà không chịu rủi ro thiệt hại lớn về kinh tế, nên Canada nhờ đến Mỹ - quốc gia đang đàm phán thương mại với Trung Quốc. Tuy nhiên kết quả thu lại rất ít ỏi.

Theo một nguồn tin trong chính quyền Thủ tướng Trudeau: “Đây là một tình huống cực kỳ thách thức. Lúc chúng tôi nêu vấn đề Mỹ chỉ nói rằng rất khó đối phó Trung Quốc. Chúng tôi không rõ nên tìm đến ai, vì chẳng biết trong chính quyền Washington lúc này ai được trọng dụng, ai không được”.

Reuters tiết lộ trong số chính trị gia Mỹ phía Ottawa đã tiếp cận có Ngoại trưởng Mike Pompeo, Bộ trưởng Nông nghiệp Sonny Perdue, Đại diện Thương mại Robert Lighthizer, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại thuộc Thượng viện Jim Risch.

Bộ Ngoại giao Mỹ từng lên tiếng bày tỏ e ngại trước việc Trung Quốc đình chỉ nhập hạt cải dầu.

Canada xác định Mỹ có nghĩa vụ giúp đỡ. Chính yêu cầu bắt giữ CFO Mạnh của họ làm bùng nổ căng thẳng.

Đại sứ Canada tại Mỹ David MacNaughton khuyến cáo nếu Mỹ không giúp đỡ nhiều hơn, chính quyền Ottawa sẽ không đáp ứng những yêu cầu hỗ trợ trong tương lai. Nỗ lực ngoại giao của Mỹ trong một số vấn đề liên quan đến Venezuela, Latvia và NATO đều có Canada góp sức.

“Làm sao đến gặp nông dân trồng cải dầu cũng như người thân hai công dân bị bắt và nói rằng chúng tôi vẫn đang cố gắng. Tình trạng này khiến Thủ tướng Trudeau khó thuyết phục dư luận”, Đại sứ MacNaughton nhấn mạnh.

Quan hệ giữa Thủ tướng Trudeau với Tổng thống Donald Trump chẳng tốt. Sau khi dự hội nghị cấp cao G7 (nhóm 7 nước công nghiệp phát triển) ở Quebec năm ngoái, Tổng thống Trump chỉ trích Thủ tướng Trudeau không trung thực và yếu ớt. Giữa hai quốc gia còn tồn tại một vấn đề lớn: thuế nhôm - thép mà chính quyền Washington áp đặt lấy lý do an ninh quốc gia.

Ý định mơ hồ của Mỹ đối với CFO Huawei cũng là một yếu tố khác khiến Canada thất vọng. Giới chức Washington đã đưa ra yêu cầu dẫn độ bà Mạnh, tuy nhiên Tổng thống Trump từng để ngỏ khả năng bỏ cáo buộc nếu làm vậy có ích cho đàm phán thương mại.