Nguy cơ Mỹ giảm quân đồn trú tại Hàn Quốc

Hai bên từ tháng 3.2018 đã tổ chức đến 10 vòng đàm phán, nhưng tình hình vẫn bế tắc. Mỹ yêu cầu Hàn Quốc tăng mức đóng góp trong Thỏa thuận Các giải pháp đặc biệt (SMA).

Nếu không đạt đồng thuận thì vào giữa tháng 4, đội ngũ nhân viên địa phương phục vụ cho lực lượng Mỹ đồn trú sẽ không được trả lương. Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố họ vẫn đang nỗ lực đàm phán.

Yêu cầu quá đáng

Tổng thống Trump đòi hỏi mức đóng góp mà chính quyền Seoul không thể đồng ý: 1,2- 1,6 tỉUSD/năm (mức hiện tại là 830 triệu USD/năm). Một số phương tiện truyền thông tiết lộ giới chức Mỹcòn đề nghị tái đàm phán SMA 1 năm thay vì5 năm như hiện tại.

Nghị sĩ Baek Seung-joo, người từng giữ chức Thứ trưởng Quốc phòng, đánh giá: “Họ đang yêu cầu quá đáng, không hề cân nhắc đến khả năng gánh vác của chúng tôi. Quân đội Mỹ đóng tại đây không hề tăng”.

Ông Baek cùng một số quan chức Hàn Quốc tin rằng lời tuyên bố rút quân chỉ là trò mặc cả. Tuy vậy giới chuyên gia lưu ý đây là một trong những cam kết lúc tranh cử của Tổng thống Trump, và nhà lãnh đạo này thể hiện rõ quyết tâm hành động đơn phương bằng quyết định chấm dứt hiện diện quân sự ở Syria.

Sau hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều năm ngoái, Tổng thống Trump cũng bất ngờ thông báo đình chỉ tập trận chung Mỹ - Hàn mà chưa hề hỏi qua ý kiến đội ngũ cố vấn hay Hàn Quốc.

Theo nhà nghiên cứu Kyle Ferrier đến từ Viện nghiên cứu kinh tế Mỹ - Hàn: “Điều này thật sự khác biệt, lợi ích chiến lược lâu dài của Mỹ bị dùng đổi lấy lợi ích kinh tế ngắn hạn”.

Nguy cơ giảm lực lượng

Các bên đang tiến hành nỗ lực ngoại giao với Triều Tiên về vấn đề giải trừ hạt nhân. Ông Ferrier lo ngại Tổng thống Trump sẽ viện đến bất đồng chi phí quân sự để giảm số quân Mỹ đồn trú tại Hàn Quốc, khiến việc này không giống như một bước đi nhượng bộ Bình Nhưỡng.

Cây bút bình luận Josh Rogin của tờ The Washington Post có quan điểm tương tự: “Tổng thống Trump những tuần gần đây liên tục phàn nàn Hàn Quốc không đóng góp đủ. Kịch bản tệ nhất chính là ông chỉ thị rút quân khỏi bán đảo Triều Tiên (đổ lỗi cho Seoul) tại lần gặp nhà lãnh đạo Kim Jong-un sắp tới”.

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tháng trước từng khẳng định nhà lãnh đạo Kim hiểu rõ lực lượng Mỹ đóng tại nước này không liên quan đến tiến trình phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Một số nhà quan sát đánh giá Tổng thống Moon phải làm việc với người đồng cấp Trump mới có thể phá vỡ thế “cùng đường” hiện tại.

Đàm phán chia sẻ chi phí quân sự giữa Mỹ với Hàn Quốc còn bị phức tạp hóa bởi nhiều yếu tố khác. Tổng thống Trump có khả năng muốn dùng Seoul để chứng minh với Nhật Bản lẫn NATO- các đối tác mà nhà lãnh đạo Washington cũng muốn bàn luận chuyện chia sẻ chi phí quân sự- rằng ông không chấp nhận nhượng bộ.

Bất đồng này dự kiến không gây ảnh hưởng đến khả năng sẵn sàng chiến đấu của quân đội Mỹ trong ngắn hạn, nguồn quỹ dự phòng đủ sức giúp các căn cứ duy trì hoạt động trong một khoảng thời gian nhất định. Nhưng nhà nghiên cứu Ferrier lưu ý chuyện này phải được giải quyết sớm, nếu không sẽ đem lại tác động về dài hạn có thể bị Triều Tiên hay Trung Quốc khai thác.