Việc chứng minh những gì đang diễn ra đằng sau các bức tường của Điện Kremlin đã là khó. Việc đọc được suy nghĩ của Putin còn khó khăn hơn.
Theo BBC, trong nhiều tháng qua, Tổng thống Vladimir Putin đã khiến thế giới phải liên tục phỏng đoán. Liệu nhà lãnh đạo Nga có hay không phát động một “cuộc xâm lược toàn diện” vào Ukraine? Ông ta có kế hoạch phá bỏ trật tự an ninh sau Chiến tranh Lạnh ở Châu Âu hay không?
BBC cũng thừa nhận quyết định công nhận nền độc lập với hai nước cộng hòa ly khai ở miền đông Ukraine của Nga đã khiến nhiều người bất ngờ. Nhưng động thái tiếp theo của Tổng thống Putin sẽ là gì?
Lilia Shevtsova, tác giả cuốn sách Nước Nga của Putin, nói: “Gây hồi hộp là công cụ yêu thích của Putin. Ông ấy sẽ duy trì sự căng thẳng, bật lửa tắt ngấm.
Nếu ông ta giữ được tinh thần của mình một cách lý trí, ông ta sẽ không cố gắng thực hiện một “cuộc xâm lược toàn diện”. Nhưng ông ta có nhiều hành động có thể sẵn sàng triển khai, chẳng hạn như tấn công mạng và bóp nghẹt kinh tế Ukraine. Một cuộc tấn công quân sự của Nga để chiếm cả vùng Donetsk và Luhansk cũng có thể xảy ra. Ông ta sẽ giống như một con mèo chơi trò vờn chuột".
Việc chứng minh những gì đang diễn ra đằng sau các bức tường của Điện Kremlin đã là khó. Việc đọc được suy nghĩ của Putin còn khó khăn hơn.
Nhưng những tuyên bố và bài phát biểu của Putin cung cấp manh mối cho động cơ của ông. Tổng thống Putin vô cùng bất bình trước cách kết thúc Chiến tranh Lạnh, với việc Nga mất đi quyền lực, lãnh thổ và ảnh hưởng. NATO mở rộng về phía đông đã khiến ông ta cảm thấy cay đắng.
Vladimir Pastukhov, cộng tác viên nghiên cứu cấp cao tại University College London, phân tích: "Ông ta sẽ đi theo từng giai đoạn. Đầu tiên, ông ta thừa nhận (độc lập) cho các khu vực (ly khai). Sau đó, ông ta sẽ đưa quân vào. Tiếp theo, những khu vực đó có thể thông báo một cuộc trưng cầu dân ý về việc gia nhập Nga theo kịch bản Crimea. Sau đó, có thể, sẽ có hoạt động quân sự địa phương để mở rộng lãnh thổ của họ đến ranh giới trước năm 2014".
"Nếu ông ta được phép chơi trò chơi theo luật của mình, ông ta sẽ làm điều này càng lâu càng tốt. Ông ta sẽ nướng thịt kiểu để nhỏ lửa".
Các nhà lãnh đạo phương Tây đang hy vọng rằng một vòng trừng phạt mới chống lại Moscow sẽ thay đổi cuộc chơi. Nhưng Nga đã đáp lại một cách cứng rắn.
Bà Maria Zakharova, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Nga cho biết: “Chúng tôi nghĩ rằng những biện pháp trừng phạt này là bất hợp pháp. Từ lâu, chúng tôi đã hiểu rằng đây là công cụ duy nhất mà phương Tây có thể sử dụng để chống lại chúng tôi, để ngăn chặn sự phát triển của chúng tôi... Chúng tôi biết rằng sẽ có các biện pháp trừng phạt dù có thế nào đi chăng nữa. Chúng tôi đã làm gì hay chúng tôi sẽ làm như thế nào cũng không quan trọng. Các biện pháp trừng phạt là không thể tránh khỏi".
Khi được hỏi: "Nhưng có phải Nga không quan tâm rằng danh tiếng quốc tế của họ, ở phương Tây, đang ngày càng xuống thấp”, bà Zakharova trả lời: "Chính các vị đang tạo ra danh tiếng này. Còn các vị nghĩ gì về tiếng tăm của phương Tây? Nó dính đầy máu". EU được cho là đã đưa bà Zakharova vào danh sách trừng phạt mới của mình.
Rất ít người Nga công khai phản đối đường lối của chính phủ. Alexei, một cựu chỉ huy quân đội Liên Xô cho biết: “Không chỉ Ukraine sẽ quay trở lại quỹ đạo của Nga mà cả với Ba Lan, Hungary, Bulgaria, tất cả các quốc gia đã từng đứng về phía chúng tôi".
Alexei nhớ lại sự hỗn loạn kinh tế của những năm 1990, nhưng tin rằng Nga hiện đã đứng lên từ đầu gối của mình. "Đó giống như là một quá trình sinh học. Sau khi một đứa trẻ bị ốm, nó trở nên kháng bệnh hơn. Những gì Nga phải chịu đựng trong những năm 1990 giống như một căn bệnh vậy. Nhưng nó khiến chúng tôi mạnh mẽ hơn. Chúng tôi không cần thuyết phục NATO rời đi. Nó sẽ tự mình từ bỏ tất cả".
Nhưng một số trí thức hàng đầu của Nga đã ký vào một bản kiến nghị để tránh một cuộc chiến tranh ở Ukraine. Họ cho rằng người Nga đã trở thành con tin của một "chủ nghĩa phiêu lưu".
Giáo sư Andrei Zubov, một người ký tên vào bản kiến nghị nói: "Ở Nga, chúng tôi không có khả năng ảnh hưởng đến chính phủ hoặc quốc hội. Nhưng tôi đã ký để tôi có thể bày tỏ quan điểm của mình”, đồng thời cho biết động thái đó nhằm thể hiện việc không tán thành với hành động của chính quyền Nga.