Vì sao Trương Nhất Minh từ chức CEO ByteDance - công ty mẹ của TikTok?

Người kế nhiệm Trương Nhất Minh (Zhang Yiming) cũng là đồng sáng lập ByteDance - Lương Nhữ Ba (Rubo Liang).

Động thái này, lần đầu tiên được báo cáo bởi Reuters, gây rung chuyển ByteDance. Ra mắt vào năm 2012, công ty đã phát triển trở thành một lực lượng truyền thông xã hội thống trị ở Trung Quốc và biến TikTok, ứng dụng video ngắn phổ biến với thanh thiếu niên, thành hiện tượng toàn cầu.

Trương Nhất Minh viết trong bản ghi nhớ rằng Lương Nhữ Ba, người có vai trò gần nhất tại ByteDance là đứng đầu bộ phận nhân sự, là "một đối tác vô giá", thúc đẩy công nghệ của công ty, tuyển dụng và quản lý con người. Trương Nhất Minh nói thêm rằng anh sẽ làm việc với Lương Nhữ Ba trong 6 tháng tới để đảm bảo quá trình chuyển đổi suôn sẻ.

Trương Nhất Minh nói anh sẽ có tác động tiêu cực đến các sáng kiến ​​dài hạn của ByteDance, nên sau nhiều tháng cân nhắc đã quyết định rời khỏi vai trò Giám đốc điều hành.

Trương Nhất Minh viết: "Sự thật là tôi thiếu một số kỹ năng để trở thành một nhà quản lý lý tưởng. Tôi quan tâm nhiều hơn đến việc phân tích các nguyên tắc tổ chức và thị trường, đồng thời tận dụng những lý thuyết này để giảm bớt công việc quản lý thay vì thực sự quản lý con người".

"Tương tự như vậy, tôi không thích xã giao, thích các hoạt động đơn độc như trực tuyến, đọc sách, nghe nhạc và suy ngẫm về những gì có thể có thể xảy ra”, Trương Nhất Minh cho biết thêm.

Quyết định từ chức của Trương Nhất Minh được đưa ra chưa đầy 1 tháng sau khi ByteDance bổ nhiệm Giám đốc tài chính Chu Thụ Tư (Shouzi Chew) làm Giám đốc điều hành TikTok.

TikTok đã tìm cách tách mình khỏi Trung Quốc sau khi Mỹ đưa ra những lo ngại về an ninh quốc gia về sự an toàn của dữ liệu cá nhân mà ứng dụng này xử lý.

Chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump đã tìm cách buộc ByteDance thoái quyền kiểm soát TikTok. Tuy nhiên, chính quyền Trump đã thất bại trong kế hoạch buộc ByteDance bán các hoạt động của TikTok tại Mỹ cho Oracle và Walmart sau khi tập đoàn Trung Quốc đưa ra các thách thức pháp lý thành công tại tòa án.

ByteDance, hiện có hơn 100.000 nhân viên trên toàn cầu, đã chuẩn bị cho đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) nhưng sau đó đã tạm dừng kế hoạch vào tháng 4.

Sự thay đổi lớn về tổ chức trước đó của ByteDance xảy ra vào năm ngoái khi Trương Nhất Minh bổ nhiệm Chủ tịch Zhang Lidong và Giám đốc điều hành Kelly Zhang tại doanh nghiệp ở Trung Quốc của ByteDance.

Trương Nhất Minh sinh năm 1983 tại tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc. Cha Trương Nhất Minh cũng làm về công nghệ, còn mẹ anh là y tá. Không như các bậc cha mẹ kiểm soát con cái một cách nghiêm ngặt, cha mẹ Trương Nhất Minh luôn truyền cảm hứng và khuyến khích con trai thử những điều mới, cho phép anh tự đưa ra quyết định cho cuộc đời mình từ những năm học cấp 2.

Khi bắt đầu vào đại học, Trương Nhất Minh lựa chọn học ngành vi điện tử. Tuy nhiên, anh đã chuyển ngành sang học về công nghệ phần mềm và tốt nghiệp Đại học Nankai vào năm 2005. Vợ của anh cũng chính là bạn học khi còn ở Nankai.

Sau khi ra trường, Trương Nhất Minh bắt đầu công việc đầu tiên của mình tại Kuxun, công ty khởi nghiệp chuyên về đặt phòng du lịch trực tuyến.

“Tôi là một trong những nhân viên đầu tiên của công ty này. Ban đầu, tôi chỉ là một kỹ sư bình thường, nhưng tới năm thứ hai, tôi phụ trách khoảng 40 đến 50 nhân viên”, anh kể.

Trương Nhất Minh tin rằng công việc đó đã dạy cho bản thân những kỹ năng bán hàng cần thiết mà sau này anh có thể sử dụng để phát triển ByteDance.

Trước khi thành lập ByteDance vào năm 2012, Trương Nhất Minh đã từng làm việc cho Microsoft.

Sản phẩm đầu tiên của Trương Nhất Minh và ByteDance là ứng dụng tổng hợp tin tức có tên Toutiao. Ứng dụng này sử dụng AI (trí thông minh nhân tạo) để tạo ra nền tảng cung cấp thông tin dựa trên sở thích của người dùng. Đây chính là điều mà Toutiao khác biệt so với các kênh tìm kiếm tin tức khác như Baidu hay Paige Leskin của Trung Quốc.

Tháng 8.2012, Toutiao ra mắt khi Trương Nhất Minh 29 tuổi. Nền tảng này thu thập thông tin về thói quen đọc và tìm kiếm của người dùng, sau đó gợi ý tin tức cho họ. Người dùng càng đọc nhiều, Toutiao càng hiểu họ hơn và giữ chân họ ở lại lâu hơn trên ứng dụng. Toutiao chính là tiền thân của ByteDance ngày nay. Đây là lần khởi nghiệp thứ 5 của Trương Nhất Minh.

Trong lúc Toutiao đang gặt hái những thành công ngoài mong đợi, bằng sự nhạy bén của mình, Trương Nhất Minh lại nhìn thấy cơ hội ở dịch vụ streaming (phát trực tuyến) mới nổi.

Vào tháng 9.2016, ByteDance lần đầu cho ra mắt ứng dụng TikTok dưới cái tên Douyin. Trương Nhất Minh có phong cách lãnh đạo điềm tĩnh, ăn nói nhỏ nhẹ nhưng lôi cuốn, trẻ nhưng khôn ngoan.

ByteDance dần được nhiều người biết đến, nhưng Trương Nhất Minh vẫn ẩn mình trước cộng đồng công nghệ. Trong những lần hiếm hoi xuất hiện, anh luôn khoác lên mình mác kỹ sư máy tính đơn thuần.

Vào tháng 3.2018, Trương Nhất Minh lần đầu được xướng tên trong danh sách tỷ phú của Forbes, với giá trị tài sản ròng được ước tính ở mức 4 tỉ USD. TikTok đi lên một cách chóng mặt và ứng dụng có tốc độ phát triển nhanh nhất thế giới.

Ở Trung Quốc, những doanh nhân thế hệ internet như Trương Nhất Minh có chung một mối lo là Tencent. Đứng trước tập đoàn internet đầu ngành ở Trung Quốc, họ có ba lựa chọn: Hoặc là sống, hoặc là chết, hoặc chấp nhận gia nhập Tencent.

Để Toutiao, Douyin tránh được cái “chết yểu”, Trương Nhất Minh nhanh chóng ra mắt phiên bản quốc tế của Douyin dưới tên gọi TikTok. Lúc này, anh chỉ có một “mục tiêu nhỏ” là đưa ByteDance thành công ty toàn cầu hoá trong vòng 3 năm với hơn một nửa người dùng quốc tế. Đó là lối thoát duy nhất giúp Trương Nhất Minh thoát khỏi vòng vây của gã khổng lồ Tencent.

TikTok đã không làm Trương Nhất Minh thất vọng. Ứng dụng này bước ra khỏi biên giới Trung Quốc và trở thành hiện tượng toàn cầu.