Bộ trưởng Đào Ngọc Dung: Xóa nghèo cho mọi người, mọi nơi, mọi thời điểm

Sáng 27.7, Quốc hội thảo luận tại hội trường về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia (CTMTQG) giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025.

Tích hợp 3 chương trình mục tiêu quốc gia

ĐB Triệu Thị Huyền (Yên Bái) cho rằng sau khi được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư, đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành cần khẩn trương ban hành các văn bản hướng dẫn quy định cụ thể về nội dung, đối tượng, nguyên tắc hỗ trợ, các tiêu chí, định mức.

Theo đó, các địa phương có thể chủ động trong việc thực hiện Chương trình này cùng với hai CTMTQG còn lại theo hướng lồng ghép, tích hợp cả 3 chương trình nhằm huy động hiệu quả các nguồn lực theo các mục tiêu, yêu cầu đã đề ra.

 Đại biểu Triệu Thị Huyền, Đoàn ĐBQH tỉnh Yên Bái

Đại biểu cũng đề nghị, trong việc thiết kế chính sách giảm nghèo, cần cân đối hợp lý giữa các chính sách hỗ trợ có điều kiện và hỗ trợ cho không; giữa hỗ trợ trực tiếp và hỗ trợ gián tiếp, mở rộng đối tượng thụ hưởng chính sách đối với hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo nhằm đảm bảo thoát nghèo bền vững.

Về cơ chế điều hành, ĐB Trần Thị Hiền (Hà Nam) cũng đề nghị thống nhất 1 ban chỉ đạo chung cho cả 3 CTMTQG để tập trung nguồn lực, phối hợp, kết nối hiệu quả và tránh chồng chéo, trùng lặp.

Đại biểu nhấn mạnh, trong quá trình thực hiện cũng cần có sự phân cấp phân quyền cho địa phương, chính quyền các cấp để xây dựng kế hoạch thực hiện cụ thể, giải pháp cụ thể phù hợp với đặc điểm, lối sống, điều kiện cụ thể của từng địa bàn, từng vừng miền đảm bảo sát thực tế.

ĐB Trần Quang Minh (Quảng Bình) đề nghị Chính phủ cân đối bố trí kinh phí hợp lý giữa các đề án và tiểu đề án; Công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn chưa thực sự hiệu quả còn nhiều vấn đề cần xem lại, đặc biệt là hiệu quả tạo việc làm và thu nhập ổn định sau quá trình đào tạo nên đã gây ra không ít lãng phí.

Ngoài ra, bộ công cụ rà soát hộ nghèo theo chương trình trước đây cần phải được điều chỉnh một cách hợp lý. Đồng thời cần xem xét hỗ trợ những người thuộc nhóm được hưởng bảo trợ xã hội phù hợp với hoàn cảnh thực tế vì đa số không còn sức lao động, tránh lãnh phí, giảm ý nghĩa của chương trình.

ĐB Trần Chí Cường (Đà Nẵng) cho rằng rất khó huy động vốn trên 14 nghìn tỉ đồng (nguồn huy động hợp pháp khác theo tờ trình Chính phủ) cho chương trình trong bối cảnh dịch bệnh như hiện nay.

Mục tiêu của Chương trình giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 phấn đấu: giảm 1/2 số hộ nghèo, hộ cận nghèo so với đầu kỳ theo tiêu chí nghèo đa chiều của quốc gia; 30% số huyện nghèo, 30% số xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo thoát khỏi tình trạng đặc biệt khó khan; hỗ trợ thí điểm, phát triển trên 1.000 mô hình giảm nghèo tạo sinh kế, việc làm bền vững, thu nhập tốt...

Nhìn vào các chỉ tiêu của chương trình, ĐB Trần Chí Cường cho rằng mức độ đầu tư chưa tương xứng với mục tiêu, do đó cần tăng bố trí vốn từ nguồn ngân sách cho chương trình.

Áp dụng chuẩn nghèo đa chiều

Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, đây là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước về công tác giảm nghèo. Chương trình giảm nghèo thời gian qua đã đạt được những thành tựu nổi bật, chính sách ngày càng hoàn thiện, ngân sách nhà nước đã đầu tư và huy động các nguồn lực cho chương trình ngày càng tăng.

Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, thời gian qua, đã điều chỉnh 6 lần về tiêu chí, từ tiêu chí lương thực nhằm đảm bảo có ăn có mặc đến xóa đói giảm nghèo, áp dụng giá cả mức sống tối thiểu. Số hộ nghèo năm 1993 lên tới 58,1% nay đã giảm mạnh.

“Hiện chúng ta đang áp dụng chuẩn nghèo đa chiều, là nước đầu tiên trong khu vực châu Á áp dụng phương châm “không để ai bị bỏ lại phía sau”. Đầu tư cho chương trình từ ngân sách nhà nước đảm bảo hoàn toàn chuyển sang cơ chế Nhà nước chỉ giữ vai trò chủ đạo, dẫn dắt, người dân và hộ nghèo là chủ thể. Đây là bước đi rất dài về tư duy nhận thức, hành động của nước ta trong giảm nghèo, được cộng đồng quốc tế đánh giá cao, là điểm sáng của giảm nghèo trên thế giới”, ông Dung nói.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, giai đoạn tới, nước ta tập trung vào giảm nghèo đa chiều nhưng thực chất và bền vững. Giảm bình quân 1-1,5% trong năm, chuẩn nghèo nâng lên.

Theo tiêu chí mới, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo ở đầu kỳ sẽ tăng rất cao. Tiêu chí về thu nhập, thiếu hụt tăng. Nhiều chương trình đòi hỏi phải có nguồn lực đầu tư lớn như tái định cư, xóa nhà tạm, chống suy dinh dưỡng trẻ em…

Theo đó, cần đầu tư thỏa đáng để đời sống của người dân tăng, tăng khả năng tiếp cận dịch vụ xã hội của người dân. Giai đoạn này phải lo vừa giảm về tỷ lệ, đồng thời phải giảm nghèo thực chất và bền vững.

Khẳng định trước Quốc hội, Bộ trưởng Dung cho biết, mục tiêu bao trùm của chương trình là xóa đói nghèo cho tất cả mọi người, mọi nơi trên đất nước, mọi thời điểm và mọi chiều thiếu hụt.

Về xử lý trùng lặp giữa 3 chương trình quốc gia, ông Dung cho biết chương trình quốc gia về giảm nghèo có đối tượng là hộ nghèo, cận nghèo, mới thoát nghèo. Trong đó có cả hộ nghèo phát sinh và hộ nghèo do tác động của dịch COVID-19, chú trọng các địa bàn khó khăn.

Phạm vi chương trình nông thôn mới là phạm vi là các huyện, xã. 2 chương trình này đã chạy song song tương đối tách bạch. Còn chương trình phát triển kinh tế, xã hội đồng bảo miền núi có thể hiểu là tách một phần đối tượng và địa bàn trong chương trình giảm nghèo hiện nay, phạm vi tập trung đầu tư cho các địa bàn đặc biệt khó khăn trong vùng dân tộc thiểu số và vùng núi.

Do đó tương đối tách bạch. Chính phủ chỉ đạo thực hiện có tiêu chí cụ thể, đối tượng địa bàn đầu tư, tích hợp các nguồn lực để mang lại hiệu quả cao nhất trong đầu tư.

“Về việc tách các hộ nghèo không có khả năng thoát nghèo khỏi chương trình, chúng tôi xin ghi nhận và báo cáo thêm với Quốc hội, theo tiêu chí chính hiện nay, có 400.000 hộ với 1,5 triệu người. Chính phủ sẽ cân nhắc thời điểm, cách tiến hành để vừa đạt mục tiêu vừa bảo đảm khả năng ngân sách cân đối trong thực tế”, ông Dung nói.

Vẫn còn những gia đình có công gặp khó khăn

Tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã có bài phát biểu nhân kỷ niệm 74 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27.7).
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ gửi đến các lão thành cách mạng, các Mẹ Việt Nam Anh hùng, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động, các đồng chí thương binh, bệnh binh, thân nhân liệt sĩ, người có công với cách mạng trong cả nước lời thăm hỏi ân cần, tình cảm sâu nặng và lòng biết ơn sâu sắc.

“Trong giờ phút trang nghiêm này, chúng ta bày tỏ lòng biết ơn vô hạn và thành kính tưởng nhớ Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, các bậc cách mạng tiền bối, các anh hùng liệt sĩ đã anh dũng hy sinh vì Tổ quốc, vì nhân dân”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ bày tỏ.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định, quan tâm chăm sóc thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sĩ và người có công với cách mạng là chủ trương nhất quán của Đảng và Nhà nước ta, là đạo lý truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, “đền ơn đáp nghĩa” của dân tộc ta.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Máu đào của các liệt sĩ đã nhuộm lá cờ cách mạng càng thêm đỏ chói. Sự hy sinh của các liệt sĩ đã chuẩn bị cho đất nước ta nở hoa độc lập, kết quả tự do”. Những năm qua, các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các cơ quan, tổ chức, cá nhân bằng nhiều việc làm thiết thực đã chăm lo tốt hơn đời sống vật chất và tinh thần với thương binh, gia đình liệt sĩ, người có công.

Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn những gia đình thương binh, liệt sĩ, gia đình có công với nước gặp khó khăn trong cuộc sống, vẫn còn những liệt sĩ chưa tìm được hài cốt, danh tính, để lại sự khắc khoải khôn nguôi trong lòng mỗi người thân cũng như trong mỗi người con đất Việt.

“Hơn lúc nào hết, cần tiếp tục tổ chức thực hiện tốt hơn nữa các chính sách ưu đãi, giúp đỡ thiết thực và có hiệu quả để thực hiện bằng được mục tiêu: Các gia đình có công với nước đều có mức sống ngang bằng hoặc cao hơn mức sống trung bình của dân cư”, Chủ tịch Quốc hội nêu.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, thực hiện tốt chính sách ưu đãi đối với người có công vừa là tình cảm thiêng liêng, trách nhiệm cao cả của cả hệ thống chính trị và toàn dân, vừa là yếu tố bảo đảm thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, góp phần củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tăng cường niềm tin của Nhân dân vào Đảng và Nhà nước.