"Hoan nghênh các bạn đến với thế giới mới dũng cảm, nơi người châu Âu sẽ sớm trả 2.000 euro cho 1.000 mét khối khí đốt tự nhiên", Cựu Tổng thống Nga Medvedev trên Twitter.
Hôm 22.2 phương Tây cho thấy họ đã sẵn sàng nhắm trừng phạt vào ngành công nghiệp năng lượng khổng lồ của Nga - ngay cả khi chính họ chịu thiệt hại - sau khi Moscow điều quân vào các khu vực ở miền đông Ukraine.
Nỗi khổ của Đức
Đức cho biết họ đang ngừng chứng nhận đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 2 sau các hành động của Moscow ở miền đông Ukraine hôm 21.2.
Thủ tướng Olaf Scholz ở Berlin cho biết: “Liên quan đến những phát triển mới nhất, chúng ta cần đánh giá lại tình hình đối với Nord Stream 2. Nghe có vẻ rất mang tính kỹ thuật nhưng đây là thủ tục hành chính cần thiết để ngăn chặn chứng nhận của đường ống”.
Đường ống dài 750 dặm đã được hoàn thành vào tháng 9 nhưng vẫn chưa được chứng nhận từ các cơ quan quản lý của Đức. Nếu không có hoàn tất thủ tục đó, khí đốt tự nhiên không thể chảy qua đường ống dẫn từ Biển Baltic từ Nga sang Đức.
Mỹ, Vương quốc Anh, Ukraine và một số nước EU đã phản đối đường ống kể từ khi nó được công bố vào năm 2015, cảnh báo dự án sẽ làm tăng ảnh hưởng của Moscow ở châu Âu. Các quan chức Mỹ đã nói rõ rằng họ sẽ đặt dấu chấm hết Nord Stream 2 trong trường hợp Nga xâm lược, mà không đưa ra chi tiết cụ thể về cách thực hiện điều đó.
Nord Stream 2 có thể cung cấp 55 tỉ mét khối khí đốt mỗi năm. Con số đó tương ứng với hơn 50% mức tiêu thụ hằng năm của Đức và có thể mang doanh thu tới 15 tỉ USD cho Gazprom, công ty nhà nước Nga kiểm soát đường ống dẫn dầu.
Với tư cách là khách hàng khí đốt lớn nhất của Nga, Đức đã cố gắng đặt Nord Stream 2 nằm ngoài phạm vi chính trị toàn cầu. Nhưng Berlin nhận thấy việc bảo vệ dự án ngày càng khó khăn hơn khi các đồng minh của họ tranh luận về cách trừng phạt Moscow nếu Nga đưa quân vào Ukraine.
Trong chuyến thăm Mỹ hồi đầu tháng, Thủ tướng Đức Olaf Scholz dù nhất trí về việc thống nhất gây áp lực với Nga nhưng cũng thận trọng không nhắc đến dự án Nord Stream 2.
Việc Tổng thống Nga Vladimir Putin quyết định điều quân vào miền đông Ukraine đã đặt chính phủ Đức vào tình thế khó khăn. Việc Đức phải ngừng chứng nhận đường ống dẫn khí đốt Nord Stream 2 là hành động hết sức bất đắc dĩ.
Gazprom là cổ đông duy nhất của Nord Stream 2 nhưng 50% tài chính được cấp bởi 5 công ty năng lượng châu Âu, gồm Wintershall và Uniper của Đức. Các công ty hỗ trợ tài chính khác là Shell của Anh (RDSA), Engie (EGIEY) của Pháp và OMV (OMVJF) của Áo.
Giá xăng đang tăng vọt. Chuyện gì xảy ra tiếp theo?
Năng lượng là một vấn đề chính trị lớn ở Trung và Đông Âu, nơi nguồn cung cấp khí đốt từ Nga đóng vai trò thiết yếu trong sản xuất điện và sưởi ấm các hộ gia đình. Giá khí đốt tự nhiên đã lập kỷ lục mới trong mùa đông năm nay ở châu Âu, và một cuộc xung đột ở Ukraine có thể gây thiệt hại thêm cho người tiêu dùng.
Vào 22.2, giá tiêu chuẩn của khí đốt tự nhiên để giao hàng ở châu Âu vào tháng tới đã tăng vọt từ 71,50 euro (81,04 USD) lên khoảng 79 euro (89,54 USD) mỗi megawatt giờ.
Giá hơi thấp hơn so với mức cao kỷ lục đạt được ngay trước Giáng sinh. Tuy nhiên, chúng vẫn cao hơn nhiều so với cùng thời một năm trước, khi khí đốt được giao dịch ở mức 16,30 duro (18,47 USD) mỗi megawatt giờ.
Các nhà phân tích cho biết cuộc chiến về Nord Stream 2 sẽ không thay đổi đáng kể triển vọng giá cả trong mùa đông này. Tom Marzec-Manser, người đứng đầu bộ phận phân tích khí đốt tại ICIS, cho biết đường ống dự kiến phải đến nửa cuối năm nay sẽ đi vào hoạt động.
Tuy nhiên, ông Dmitry Medvedev, Phó Chủ tịch Hội đồng Bảo an Nga, cảnh báo sau tuyên bố của Đức rằng giá cả ở châu Âu sẽ tăng vọt.
"Hoan nghênh các bạn đến với thế giới mới dũng cảm, nơi người châu Âu sẽ sớm trả 2.000 euro cho 1.000 mét khối khí đốt tự nhiên", Cựu Tổng thống Nga trên Twitter.
Marzec-Manser cho biết điều đó sẽ tương đương với khoảng 215 euro (243,75 USD) mỗi megawatt giờ, cao hơn khoảng 20% so với mức cao kỷ lục đạt được vào tháng 12.
Theo giám đốc năng lượng, khí hậu và tài nguyên của Eurasia Group, Henning Gloystein, châu Âu đang ở trong tình trạng tốt hơn so với vài tháng trước sau khi tăng cường nhập khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng, hay LNG. Ngoài ra, thời tiết cũng tương đối ôn hòa. Tuy nhiên, những gì xảy ra tiếp theo mới là điều đáng lo lắng hơn.
LNG từ Mỹ và Qatar sẽ giúp khối này chịu được bất kỳ sự gián đoạn nào đối với dòng khí đốt kể cả trường hợp các đường ống dẫn bị hư hại trong giao tranh ở Ukraine. Đường ống từ Ukraine chiếm khoảng 10% tổng nguồn cung cho Liên minh châu Âu.
Nhưng nếu Moscow, quốc gia đã giảm xuất khẩu khí đốt sang châu Âu, quyết định cắt giảm chúng hơn nữa để đáp trả các lệnh trừng phạt của phương Tây, thì tình hình có thể đáng lo hơn đáng kể.
Gloystein nói:"Nếu Nga ngừng gửi khí đốt nào đến châu Âu, thì sẽ không có đủ LNG để đối phó với điều đó". Đồng thời, ông cho biết Nga dự kiến sẽ không thực hiện một bước đi quyết liệt như vậy vì nó cũng sẽ gây tổn hại cho Gazprom. Tuy nhiên với tính cách của Putin thì khó nói trước mọi thứ.