Chi phí "3 tại chỗ" quá cao, hàng loạt nhà máy chế biến thủy sản đóng cửa

Theo kết quả khảo sát của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), hiện nay đã có tới trên 50% nhà máy chế biến cá tra tại ĐBSCL và nhà máy chế biến thủy sản ở miền Đông Nam Bộ cũng như TP.HCM đóng cửa.

100% doanh nghiệp cho rằng "3 tại chỗ" chỉ là phương án cầm cự, tạm thời để doanh nghiệp duy trì sản xuất. Nguy cơ đổ vỡ toàn chuỗi sản xuất từ nuôi trồng - khai thác - chế biến - kinh doanh - xuất nhập khẩu đang xảy ra.

Các doanh nghiệp chế biến tôm tại Cà Mau, Sóc Trăng và Bạc Liêu phản ánh do các tỉnh thực hiện giãn cách xã hội theo Chỉ thị 16 nên không chỉ việc lưu thông hàng hóa, mua bán con giống, thu hoạch tôm gặp khó khăn mà các nhà máy cũng đã phải giảm công suất chế biến 60-70%, thiếu hụt công nhân, chi phí tăng cao.

Nhiều doanh nghiệp cho rằng, từ tháng 9 trở đi là thời điểm các nhà máy bước vào cao điểm thu mua nguyên liệu, chế biến và xuất khẩu nhưng với tình hình hiện tại thì chắc chắn nguồn cung tôm sẽ bị đảo lộn, thiếu hụt cho tới cuối năm, thậm chí kéo dài sang năm 2022.

Còn với các doanh nghiệp chế biến cá tra tại ĐBSCL, từ cuối tháng 7, dịch bệnh lan từ TP.HCM xuống các tỉnh miền Tây thì có tới 50% doanh nghiệp tại một số địa phương vùng trọng điểm phải đóng cửa, cá tra nuôi tại ao của công ty vượt kích cỡ chuẩn do các nhà máy ngừng hoạt động hoặc giảm tối đa công suất.

Một số doanh nghiệp nuôi cá tra có thời gian nuôi bị kéo dài, mật độ lớn khiến cá chết hàng chục tấn mỗi ngày. Hiện nay, ước tính công suất hoạt động của toàn ngành cá tra chỉ từ 10 - 20%.

Tại Hậu Giang, hầu hết nhà máy thủy sản đã đóng cửa vì không đáp ứng được "3 tại chỗ". Hơn nữa cũng thiếu công nhân, việc đi lại gặp nhiều khó khăn, nhiều nhà máy chế biến nằm trong “vùng đỏ”.

Một số nhà máy thời gian đầu cố gắng thực hiện "3 tại chỗ" để duy trì công ăn việc làm cho người lao động, trả hợp đồng các đơn hàng đã ký, nhưng cũng buộc phải ngưng hoạt động sau 1 tháng do phát sinh chi phí quá lớn như: tiền thuê khách sạn, nhà ở, lương, tiền ăn, chăm sóc y tế, thuê cán bộ y tế xét nghiệm...

Nhiều doanh nghiệp chế biến cá tra tại Bến Tre đã ngừng chế biến cá tra từ đầu tháng 8 do việc đi lại, vận chuyển, nuôi trồng gặp khó khăn. Để cầm cự sản xuất, một số doanh nghiệp cố gắng chế biến nghêu nhưng giá thấp nên cũng đang xem xét ngưng hoạt động.

Tại Đà Nẵng, sau khi thành phố thông báo giãn cách thì toàn bộ doanh nghiệp chế biến thủy sản cũng đã đóng cửa. Một số doanh nghiệp dự kiến thực hiện "3 tại chỗ" để sản xuất cầm cự nhưng thiếu công nhân chế biến sâu trầm trọng.

Còn tại các địa phương ven biển như Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Bà Rịa-Vũng Tàu, Kiên Giang, doanh nghiệp đã giảm tối đa công suất chế biến, hoạt động cầm chừng.

Cả người dân và doanh nghiệp đều gặp rất nhiều khó khăn do một số cảng cá bị phong tỏa do có ca nhiễm COVID-19, tỷ lệ công nhân và người lao động được tiêm vắc xin rất thấp, chi phí cho hoạt động "3 tại chỗ" quá cao.

Nhiều doanh nghiệp cân nhắc tới phương án sẽ ngưng hoạt động hoàn toàn nếu trước ngày 15.9 tình hình dịch bệnh ở các địa phương chưa được ngăn chặn và các biện pháp giãn cách xã hội còn tiếp tục kéo dài.