Chuyên gia người Việt cùng phái đoàn WHO rời nơi cách ly, bắt đầu điều tra nguồn gốc COVID-19 ở Vũ Hán

Phái đoàn WHO đã bị Trung Quốc gây khó dễ trong việc nhập cảnh và lo ngại về khả năng tiếp cận nguồn thông tin, vướng vào tranh cãi giữa Trung Quốc với Mỹ, nước vốn đã cáo buộc Bắc Kinh che giấu mức độ bùng phát COVID-19 ban đầu và chỉ trích các điều khoản của chuyến thăm. Các chuyên gia Trung Quốc đã tiến hành giai đoạn đầu của nghiên cứu nguồn gốc COVID-19 nhưng bị Mỹ phản đối.

Nhóm của WHO rời khách sạn ngay sau 15 giờ chiều mà không nói chuyện với các nhà báo, những người bị giữ khoảng cách sau hàng rào màu vàng, rồi lên một chiếc xe buýt có tài xế mặc đồ bảo hộ đầy đủ.

“Hơi buồn khi phải nói lời tạm biệt với 'phòng tập thể dục' và 'văn phòng' của tôi, nơi tôi đã tập luyện trong 2 tuần qua”, Peter Daszak, thành viên nhóm WHO, tweet trước đó trong ngày 28.1 kèm với hình ảnh về thiết bị tập thể dục và bàn làm việc trong phòng khách sạn của ông ấy.

Peter Daszak cho hay: “Đang chuyển sang giai đoạn tiếp theo của công việc với nhóm phái bộ của WHO và các đối tác Trung Quốc”.

Hành lý của các thành viên trong nhóm WHO, được các công nhân mặc đồ bảo hộ chất lên xe buýt, gồm cả một số thảm tập yoga và thứ có vẻ là một hộp đựng đàn guitar.

Nhóm làm việc bằng cầu truyền hình trong khi kiểm dịch do ông Peter Ben Embarek dẫn đầu và dự kiến ​​sẽ ở lại Trung Quốc trong hai tuần nữa. Peter Ben Embarek là chuyên gia hàng đầu của WHO về các bệnh động vật lây sang các loài khác.

WHO đã cố gắng giảm nhẹ sự kỳ vọng cho cuộc điều tra.

“Không có gì đảm bảo cho câu trả lời. Đó là một nhiệm vụ khó khăn để thiết lập đầy đủ nguồn gốc và đôi khi có thể mất 2, 3 hoặc 4 lần thử để có thể thực hiện điều đó trong các bối cảnh khác nhau”, Mike Ryan, Giám đốc phụ trách Chương trình khẩn cấp của WHO, cho biết trong tháng này.

Hồi tháng 11, Ben Embarek cho biết: “Những gì chúng tôi muốn làm với nhóm quốc tế và các đối tác ở Trung Quốc là quay lại môi trường Vũ Hán, phỏng vấn kỹ lại các ca mắc COVID-19 ban đầu, cố gắng tìm ra các trường hợp khác chưa được phát hiện tại thời điểm đó và thử xem liệu chúng ta có thể đẩy lùi lịch sử của các bệnh đầu tiên hay không”.

Nhóm điều tra đã được chuẩn bị đến Vũ Hán sớm hơn vào tháng 1 và việc Trung Quốc trì hoãn chuyến thăm của họ nhận sự chỉ trích công khai hiếm hoi từ Tedros Adhanom Ghebreyesus - người đứng đầu WHO, nơi ông Donald Trump cáo buộc là “lấy Trung Quốc làm trung tâm” ngay từ khi bùng phát COVID-19.

Tổng Giám đốc WHO - Tedros Adhanom Ghebreyesus hôm 5.1 cho biết nhóm chuyên gia quốc tế đã bắt đầu lên đường tới Trung Quốc để điều tra về nguồn gốc của đại dịch COVID-19 song nước này chưa hoàn tất các thủ tục nhập cảnh cần thiết dành cho phái đoàn này.

Ông Tedros Adhanom nói: “Chúng tôi được biết rằng các quan chức Trung Quốc vẫn chưa hoàn tất những thủ tục cấp phép nhập cảnh cần thiết cho nhóm đến Trung Quốc. Tôi rất thất vọng về thông tin này bởi 2 thành viên đã bắt đầu chuyến đi và những người khác không thể lên đường vào phút cuối. Tôi đã tiếp xúc với các quan chức cấp cao của Trung Quốc và một lần nữa tôi đã nói rõ rằng sứ mệnh trên là ưu tiên của WHO”.

Trung Quốc đưa ra một thông tin rằng coronavirus đã tồn tại ở nước ngoài trước khi được phát hiện ở Vũ Hán, với truyền thông nhà nước trích dẫn sự hiện diện của vi rút này trên bao bì thực phẩm đông lạnh nhập khẩu và các tài liệu khoa học khẳng định nó đã lan truyền ở châu Âu vào năm 2019.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng nhiều lần ám chỉ rằng việc đóng cửa đột ngột phòng thí nghiệm của quân đội Mỹ tại Fort Detrick, bang Maryland vào tháng 7.2019 có liên quan đến sự bùng phát đại dịch COVID-19.

Đang gom những chiếc xe đạp chung bị vứt bỏ vào chiếc xe tải đậu bên ngoài khách sạn mà nhóm WHO cách ly, một người đàn ông họ Lei nói không có gì chắc chắn rằng coronavirus có nguồn gốc từ Trung Quốc: “Mọi người đang nói rằng vi rút đến từ các quốc gia khác. Tôi thực sự không chắc".

Phái đoàn WHO đã đến Vũ Hán từ hôm 14.1 nhưng phải trải qua thời gian cách ly 2 tuần ở khách sạn. Trong đoàn có Hung Nguyen, nhà sinh vật học Việt Nam.

Hôm 13.1, Hung Nguyen nói với Reuters trong chuyến dừng chân ở Singapore rằng ông không mong đợi bất kỳ hạn chế nào với công việc của đoàn ở Trung Quốc, nhưng cảnh báo rằng nhóm có thể không tìm ra câu trả lời rõ ràng.

“Sau khi hoàn tất việc cách ly, nhóm sẽ dành hai tuần để phỏng vấn những người từ các viện nghiên cứu, bệnh viện và thị trường thủy sản ở Vũ Hán, nơi mầm bệnh mới được cho đã xuất hiện”, ông Hung Nguyen cho biết thêm.