Gửi bình luận
Hai chuyên gia khoáng sản Trung Quốc đề xuất Bắc Kinh lập liên minh với các quốc gia cung cấp khoáng sản “thân thiện” trong bối cảnh Mỹ cùng đồng minh tìm cách định hình lại chuỗi cung ứng toàn cầu nhằm giảm phụ thuộc Trung Quốc.
Theo hai chuyên gia Triệu Thẩm thuộc Đại học Khoa học - Công nghệ Giang Tây và Uông Bằng thuộc Viện nghiên cứu Sáng tạo Cán Giang, một liên minh như vậy sẽ giúp Trung Quốc và các đối tác tham gia Vành đai - Con đường (BRI) có tiếng nói lớn hơn trong đàm phán thương mại quốc tế về khoáng sản.
“Trọng tâm phải là kiểm soát rủi ro thiếu hụt các loại khoáng sản chính yếu; xây dựng mạng lưới thương mại toàn cầu cho các khoáng sản này theo hướng có lợi cho an ninh tài nguyên Trung Quốc; phân bổ hợp lý, hiệu quả và an toàn các khoáng sản quan trọng. Đồng thời Trung Quốc cũng nên tăng cường hợp tác với các quốc gia cung cấp khoáng sản khác, hình thành liên minh khoáng sản quốc tế, cùng nhau lên tiếng trong đàm phán thương mại quốc tế để đảm an ninh nguồn cung khoáng sản chính yếu cho Trung Quốc cùng các quốc gia thân thiện”, hai chuyên gia đề xuất.
Đề xuất trên là một phần trong đánh giá chính sách Mỹ về nguồn cung các khoáng sản chính yếu trong vài thập kỷ tới.
Hiện tại Mỹ đang nỗ lực tăng cường liên minh với nhiều quốc gia cùng nhau đối phó Trung Quốc trên nhiều lĩnh vực - từ quân sự đến công nghệ. Hai chuyên gia Triệu và Uông nhận định nỗ lực này cho thấy rõ Washington chuyển trọng tâm từ chỉ cần đảm bảo an ninh nguồn cung sang phục vụ cả nhu cầu chính trị và ngoại giao.
Trung Quốc đóng vai trò quan trọng trong chế biến khoáng sản, là quốc gia cung cấp hàng đầu của 16 loại khoáng sản thiết yếu cho nhiều công nghệ tiên tiến và 25 loại khoáng sản Mỹ cần đến. Nhưng theo hai chuyên gia Triệu và Uông, khả năng tận dụng giá trị chiến lược của số khoáng sản chính yếu của Trung Quốc bị hạn chế do Mỹ cùng đồng minh phương Tây thống trị hệ thống quản lý khoáng sản toàn cầu.
Theo hệ thống quốc tế hiện tại, Trung Quốc phải định giá giao dịch hầu hết khoáng sản dựa trên tiêu chuẩn do Sở Giao dịch kim loại London đặt ra. Giao dịch cần được thực hiện bằng đồng USD. Tình trạng phụ thuộc nguồn cung Trung Quốc khiến một số nước xác định Trung Quốc là rủi ro an ninh khoáng sản lớn.
Hai chuyên gia Triệu và Uông nhận định: “Kể từ khi lên nắm quyền, Tổng thống Mỹ Joe Biden nối lại chiến lược lấy liên minh làm trung tâm, siết chặt quản lý Trung Quốc trong hệ thống quản lý khoáng sản toàn cầu hơn nữa”.
Từ những năm 1930 Mỹ đã lo lắng về tình trạng dễ bị tổn thương ở lĩnh vực khoáng sản của mình và thiết lập hệ thống đánh giá đánh giá rủi ro rất phức tạp. Trung Quốc vẫn chưa làm vậy.
Hai chuyên gia Triệu và Uông cảnh báo Trung Quốc cũng dễ bị tổn thương đặc biệt trong bối cảnh Bắc Kinh thúc đẩy nâng cao chuyên môn công nghệ và củng cố vị thế thống trị về sản xuất: “Nhu cầu khoáng sản chính yếu của Trung Quốc đang tăng, tình trạng phụ thuộc nguồn cung nước ngoài cũng vậy. Do đó gián đoạn nguồn cung cũng trở thành mối đe dọa với phát triển kinh tế Trung Quốc”.
Hai chuyên gia không nêu Trung Quốc phụ thuộc vào nguồn cung khoáng sản nào. Nhưng Sở Tài nguyên tỉnh Hà Bắc vào tháng 4 từng cho biết nước này phụ thuộc vào nhập khẩu quặng sắt, tinh quặng đồng và bauxite.
Úc - đồng minh thân thiết của Mỹ - là quốc gia sản xuất quặng sắt lớn nhất thế giới. Nhiều mỏ đồng lớn nhất thế giới nằm ở một số quốc gia châu Mỹ như Peru và Chile. Guinea - quốc gia luôn chìm trong bất ổn chính trị - có trữ lượng bauxite lớn nhất thế giới.
Khi cạnh tranh chiến lược ngày càng gia tăng, Mỹ tích cực mở rộng chuỗi cung ứng khoáng sản nội địa nhằm giảm phụ thuộc Trung Quốc.
Tuần trước, Nhà Trắng tổ chức lấy ý kiến công chúng về Chương trình Nghiên cứu vật liệu quan trọng trị giá 675 triệu USD. Chương trình nếu được thông qua sẽ đem lại khoản đầu tư lớn cho nhiều chuỗi cung ứng và nghiên cứu cơ bản về khoa học vật liệu cùng địa lý học, cũng như thương mại hóa các công nghệ mới.
