Mặc dù Trung Quốc đã cam kết theo đuổi thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 với Mỹ, Tổng thống Donald Trump vẫn đe dọa sẽ cắt đứt quan hệ với Bắc Kinh.
"Mỹ chắc chắn duy trì lựa chọn chính sách, dưới các điều kiện khác nhau, về việc tách rời hoàn toàn khỏi Trung Quốc", ông Trump nhấn mạnh trên mạng xã hội Twitter ngày 18.6. Tuyên bố của Tổng thống Mỹ nhằm phản ứng lại bình luận trước đó của Đại diện thương mại Robert Lighthizer về việc bác bỏ khả năng tách rời kinh tế Mỹ và Trung Quốc.
Đây không phải là lần đầu tiên ông Trump đề cập về vấn đề này. Tháng trước, ông cũng từng nói rằng không muốn quan tâm đến việc nói chuyện với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và có thể cắt đứt quan hệ với nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới.
Sự bùng phát đại dịch COVID-19 đã làm dấy lên những nghi ngờ mới về khả năng Trung Quốc thực hiện các cam kết thương mại của mình. Điều này đang ngày càng làm xói mòn lòng tin của Tổng thống Donald Trump đối với Trung Quốc, đặc biệt là khi nhà lãnh đạo này cho rằng Bắc Kinh che giấu dịch bệnh, khiến hơn 110.000 người Mỹ tử vong và hàng triệu người mất việc, gây thiệt hại nặng nề cho nền kinh tế Mỹ.
Trước đó, phát biểu trong phiên điều trần trước Ủy ban Chuẩn chi ngân sách Hạ viện ngày 17.6 về chương trình nghị sự thương mại năm 2020, Đại diện thương mại Robert Lighthizer nói rằng việc tách rời với Trung Quốc là một vấn đề phức tạp. "Đó là lựa chọn chính sách từ nhiều năm trước, nhưng tôi không nghĩ đó là một chính sách hay một lựa chọn chính sách hợp lý ở thời điểm này", ông Lighthizer nói.
Ông Lighthizer cho biết chính quyền Trung Quốc gần đây đã mua một lượng lớn hàng nông sản của Mỹ, trong đó có lô hàng bông trị giá 1 tỉ USD. Ông khẳng định Bắc Kinh vẫn tuân thủ thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 đã ký với Tổng thống Trump hồi tháng 1.
“Trung Quốc nói rằng sẽ đáp ứng các cam kết mua hàng hóa của Mỹ. Tôi mong muốn họ sẽ làm điều đó”, ông Lighthizer nói và cho biết thêm, trong tất cả các cuộc liên lạc giữa ông với đối tác Trung Quốc, họ đã tái khẳng định duy trì thỏa thuận mua hàng.
Theo ông Lighthizer, ngoài cam kết mua hàng nông sản Mỹ, Trung Quốc cũng sẽ tuân thủ các điều khoản khác của thỏa thuận thương mại, bao gồm thay đổi chính sách trong việc đối xử với các công ty nước ngoài cũng như các vấn đề liên quan tới đánh cắp tài sản trí tuệ, bí mật công nghệ.
Đại diện thương mại Mỹ đánh giá chuỗi cung ứng sẽ chuyển dịch sang Mỹ nhiều hơn trong thời gian tới do các thay đổi về quy định và chính sách, nhưng ông cho rằng thỏa thuận thương mại sẽ dẫn đến những thay đổi tích cực và Trung Quốc sẽ mua nhiều hàng hóa của Mỹ hơn nhằm giải quyết xung đột.
Trong cuộc đàm phán mới nhất giữa Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và nhà ngoại giao hàng đầu, Ủy viên Bộ Chính trị Trung Quốc Dương Khiết Trì tại Hawaii trước đó, phía Trung Quốc cũng nhắc lại cam kết đối với thỏa thuận giai đoạn 1. Theo thỏa thuận, Mỹ cam kết hủy đợt áp thuế mới dự kiến vào tháng 12.2019, đồng thời giảm thuế với 120 tỉ USD hàng hóa xuống 7,5%. Còn Trung Quốc cam kết mua thêm 200 tỉ USD hàng hóa Mỹ, trong đó có 40 tỉ USD nông sản.
Trang Nhung (theo Straits Times)