Hội nghị hẹp các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN: Phải kiềm chế và phi quân sự hóa Biển Đông

Lập trường trên được các Ngoại trưởng đưa ra trong Tuyên bố chung sau khi kết thúc Hội nghị hẹp các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN tại Singapore. Đây là hội nghị đầu tiên trong năm 2018của Ngoại trưởng các nước thành viên, với Singapore giữ vai trò Chủ tịch ASEAN. Các Ngoại trưởng đã thảo luận về những ưu tiên của khối trong năm nay cũng như về một sốvấn đề khu vực lẫn toàn cầu mà các bên cùng quan tâm.

Ngoại trưởng Singapore Vivian Balakrishnan, người chủ trì hội nghị, cho biết: “Chúng tôi đã thảo luận các vấn đề liên quan đến Biển Đông và ghi nhận một số quan ngại của một sốNgoại trưởng về hoạt động cải tạo đất và nhiều động thái khác trong vùng biển này, những hoạt động làm xói mòn niềm tin, làm tăng căng thẳng, và có thể làm suy thoái hòa bình, an ninh, ổn định trong khu vực”.

“Chúng tôi tái khẳng định sự cần thiết phải tăng cường lòng tin lẫn nhau, tiến hành tự kiềm chế và tránh những hành động làm phức tạp thêm tình hình”, Ngoại trưởng Singapore khẳng định.

Trong Tuyên bố chung, các Ngoại trưởng cũng nhấn mạnh tầm quan trọng phải giữ được sự đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN, cũng như cam kết của các nước thành viênvới ổn định khu vực và giải quyết hòa bình các tranh chấp. Duy trì an toàn và tự do hàng hải, hàng không tại Biển Đông cũng được chú trọng, và các Ngoại trưởng hoan nghênh ASEAN và Trung Quốc cải thiện quan hệ hợp tác.

Hội nghị hẹp các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN diễn ra khi tổ chức này và Trung Quốc chuẩn bị bắt đầu đàm phán về Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) vào tháng 3 tới. Thời gian đàm phán chưa được chính thức công bố, nhưng tờ Straits Times (Singapore) cho biết rất có thể là trong hai ngày 1-2.3, tại Việt Nam.

Phát biểu về vấn đề này, Ngoại trưởng Balakrishnan đánh giá đây sẽ là cuộc đàm phán phức tạp, nhưng ông tin tưởng hai bên sẽ đạt được một số tiến bộ.

Ngoại trưởng cho biết: “Tình hình trên Biển Đông hiện đã yên tĩnh hơn. Tôi tin hai bên đều có lòng tin và thiện chí để có được tiến bộ đáng kể trong năm nay. Điều quan trọng hơn là phải xây dựng lòng tin giữa tất cả các bên, như vậy chúng ta mới có thể thật sự tham gia vào cuộc đàm phán khó khăn này”. Ông từ chối đưa ra thời hạn cụ thể cho đàm phán COC.

Trong ngày 6.2, Bộ trưởng Quốc phòng các nước ASEAN cũng đã có một cuộc gặp tại Singapore. Các Bộ trưởng sau khi thảo luận đã ra Tuyên bố chung, nhất trí xác định khủng bố là mối đe dọa an ninh nguy hiểm nhất của khu vực, do đó 10 nước thành viên sẽ tăng cường hợp tác nội khối lẫn với các đối tác bên ngoài để chống lại chủ nghĩa khủng bố.

Trong cuộc gặp giữa các Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN và Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Thường Vạn Toàn, hai bên đã bàn luận về những biện pháp tăng cường quan hệ, và đồng ý tiến hành một cuộc tập trận hàng hải chung ASEAN - Trung Quốc vào cuối năm nay.