'Ì ạch' giải ngân vốn đầu tư công, người đứng đầu sẽ bị truy trách nhiệm

Bộ Tài chính vừa cho biết giải ngân vốn đầu tư công được xác định là phần quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế năm 2021, tuy nhiên tốc độ giải ngân vốn đầu tư công 3 tháng đầu năm nay vẫn còn thấp. Ước tính thanh toán từ đầu năm đến ngày 31.3.2021 là hơn 60.749 tỉ đồng, đạt 11,95% kế hoạch (508.258,88 tỉ đồng) và đạt 13,17% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao (461.300 tỉ đồng), trong đó, vốn nước ngoài gần như chưa giải ngân (ước tỷ lệ giải ngân 3 tháng chỉ đạt 0,66%). Theo cơ quan này, hiện vẫn có tới 31 bộ, cơ quan trung ương chưa giải ngân kế hoạch vốn.

Chỉ ra nguyên nhân vì sao tới nay tình trạng giải ngân vốn đầu tư công vẫn "ì ạch", Bộ Tài chính cho biết do 3 tháng đầu năm nay các cơ quan trung ương và địa phương đang tập trung giải ngân vốn năm 2020 kéo dài sang năm 2021 nên tỷ lệ giải ngân của năm 2021 còn thấp. Một số dự án lớn cũng đang phải thực hiện điều chỉnh các thủ tục đầu tư và các chủ đầu tư đang triển khai các công việc như xây dựng kế hoạch đấu thầu, kế hoạch thi công… nên cần nhiều thời gian để có khối lượng thanh toán.

Một nguyên nhân được nhắc rất nhiều trong thời gian vừa qua đó là các khó khăn, vướng mắc trong công tác đền bù giải phóng mặt bằng vẫn chưa được giải quyết, và đây vẫn là nguyên nhân tác động tới tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư công những tháng đầu năm 2021.

Đối với dự án sử dụng vốn vay ODA, vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài, ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 vẫn ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ thực hiện của phần lớn các dự án. Hoạt động giải ngân do đó cũng ngưng trệ do không có khối lượng hoặc nếu có khối lượng thì cũng chậm được xác nhận.

Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch năm 2021 của các dự án, Bộ Tài chính tiếp tục đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư rà soát số vốn kế hoạch năm 2021 còn lại đến nay chưa phân bổ chi tiết của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương để báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định đối với các đối tượng thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ.

Đối với các bộ, ngành, địa phương, Bộ tài chính yêu cầu các bộ ngành, địa phương chỉ đạo các chủ đầu tư, ban quản lý dự án đẩy nhanh tiến độ thi công công trình, dự án… và tổng hợp toàn bộ danh mục dự án và số vốn năm 2020 kéo dài sang năm 2021 gửi Bộ Tài chính và Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Về vấn đề này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã yêu cầu người đứng đầu các Bộ, cơ quan, địa phương phải chịu trách nhiệm trực tiếp, toàn diện về việc thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công theo kế hoạch.

Thủ tướng đã giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì khẩn trương rà soát, đánh giá tình hình giải ngân vốn đầu tư công thời gian qua, xác định rõ khó khăn, vướng mắc, hạn chế, bất cập và nguyên nhân, bài học kinh nghiệm. Cùng với đó là đề xuất những giải pháp đồng bộ, hiệu quả, khả thi để phấn đấu đạt tỷ lệ giải ngân cao nhất, tập trung cho các công trình kết cấu hạ tầng trọng điểm. Đồng thời bảo đảm mục tiêu, chất lượng, hiệu quả sử dụng vốn đầu tư công theo đúng quy định của pháp luật và tránh sai phạm.