Khi dịch bệnh COVID-19 được kiểm soát, dự kiến năm 2022 TP.HCM cần khoảng 280.000 - 310.000 lao động.
Ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh COVID-19
Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và Thông tin thị trường lao động TP.HCM (Trung tâm) đã có cuộc khảo sát trực tiếp "Chất lượng lao động và nhu cầu sử dụng lao động trong các loại hình doanh nghiệp năm 2021" tại 2.000 doanh nghiệp trên địa bàn TP.HCM.
Theo đó, năm 2021, toàn TP có 4.818.901 lao động đang làm việc. Trong đó, lao động đang làm việc đã qua đào tạo chiếm 85,67%. Theo tính toán của Trung tâm, năm 2021 tổng số lao động làm việc trong các loại hình doanh nghiệp là 3.050.348 người. Trong đó, lao động đang làm việc trong doanh nghiệp nhà nước chiếm 3,36%, doanh nghiệp ngoài nhà nước chiếm 73,88%, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chiếm 22,76%.
Qua kết quả khảo sát 82.222 lượt doanh nghiệp trên địa bàn TP có nhu cầu nhân lực là 174.412 chỗ làm việc. Trong đó, nhu cầu tuyển dụng tập trung ở doanh nghiệp ngoài nhà nước chiếm 94,96% tổng nhu cầu, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) chiếm 4,17%, doanh nghiệp nhà nước chiếm tỷ lệ khá thấp với 0,87%.
Kết quả khảo sát của Trung tâm, trong 15.642 doanh nghiệp với tổng số lao động đang làm việc là 385.724 người, thì có đến 180.840 người bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh COVID-19, chiếm 46,88% tổng số lao động trong doanh nghiệp.
Trong đó, lao động giãn việc/nghỉ luân phiên là 110.572 người, chiếm 61,15% tổng số lao động bị ảnh hưởng; lao động chấm dứt hợp đồng lao động hoặc cho thôi việc là 42.324 người, chiếm 23,4%; lao động tạm hoãn hợp đồng lao động là 10.955 người, chiếm 6,06%; lao động tạm nghỉ việc có hưởng một phần lương là 10.801 người, chiếm 5,97%; lao động tạm nghỉ việc không hưởng lương là 6.188 người, chiếm 3,42%.
Số doanh nghiệp dự kiến cắt giảm lao động trong những tháng cuối năm 2021 là 6.417 doanh nghiệp, chiếm 41,02%. Trong đó, phần lớn doanh nghiệp dự kiến cho lao động giảm giờ làm việc/nghỉ luân phiên chiếm 54,6%; tạm thời cho người lao động nghỉ việc có hỗ trợ một phần tiền lương chiếm 19,74%; cho lao động thôi việc chiếm 14,48%; tạm thời cho người lao động nghỉ việc không hỗ trợ tiền lương chiếm 11,18%.
Dự báo nhu cầu nhân lực năm 2022
Năm 2022, thị trường lao động TP.HCM tiếp tục phát triển theo hướng tăng dần tỷ trọng lao động khu vực công nghiệp - xây dựng và dịch vụ, giảm dần tỷ trọng lao động khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản. Dự kiến toàn TP có 4.931.790 lao động làm việc. Trong đó, khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản chiếm 0,96%, công nghiệp - xây dựng chiếm 37,15%, thương mại - dịch vụ chiếm 61,89%.
Dự báo lao động làm việc trong các doanh nghiệp là 3.127.066 người, trong đó, lao động làm việc trong doanh nghiệp nhà nước chiếm 3,01%, doanh nghiệp ngoài nhà nước chiếm 74,50%, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chiếm 22,49%.
Trước bối cảnh trên, Trung tâm dự báo kịch bản thứ nhất, tình hình dịch bệnh diễn biến theo chiều hướng phức tạp, ảnh hưởng đến tăng trưởng kinh tế - xã hội, dự kiến nhu cầu nhân lực năm 2022 cần khoảng 255.000 - 280.000 chỗ làm việc. Trong đó, nhu cầu nhân lực quý 1/2022 cần khoảng 71.500 - 78.500 chỗ làm việc; quý 2/2022 cần khoảng 59.600 - 65.500 chỗ làm việc; quý 3/2022 cần khoảng 60.600 - 66.500 chỗ làm việc; quý 4/2022 cần khoảng 63.300 - 69.500 chỗ làm việc.
Kịch bản thứ hai, khi tình hình dịch bệnh được kiểm soát, diễn biến theo chiều hướng tích cực, dự kiến nhu cầu nhân lực năm 2022 cần khoảng 280.000 - 310.000 chỗ làm việc. Trong đó, nhu cầu nhân lực quý 1/2022 cần khoảng 78.500 - 86.900 chỗ làm việc; quý 2/2022 cần khoảng 65.500 - 72.500 chỗ làm việc; quý 3/2022 cần khoảng 66.500 - 73.500 chỗ làm việc; quý 4/2022 cần khoảng 69.500 - 77.100 chỗ làm việc.
Trong đó, nhu cầu tuyển dụng trong doanh nghiệp nhà nước chiếm 1,17% tổng nhu cầu nhân lực, doanh nghiệp ngoài nhà nước chiếm 89,66%, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài chiếm 9,17%.
Nhu cầu nhân lực tập trung ở khu vực thương mại - dịch vụ sẽ chiếm 65,41% tổng nhu cầu nhân lực năm 2022, khu vực công nghiệp - xây dựng sẽ chiếm 33,63% và khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản sẽ chiếm 0,96%.
Trong đó, nhân lực 4 ngành công nghiệp trọng điểm chiếm 19,37%, cụ thể: ngành cơ khí chiếm 4,37%; sản xuất hàng điện tử chiếm 6,97%; chế biến lương thực thực phẩm, đồ uống chiếm 3,96%; hóa dược – nhựa – cao su chiếm 4,07%.
Nhân lực 9 ngành dịch vụ chủ yếu chiếm 51,26%, trong đó: ngành thương nghiệp chiếm 15,45%; vận tải kho bãi chiếm 4,51%; dịch vụ lưu trú và ăn uống chiếm 5,11%; thông tin và truyền thông chiếm 3,67%; hoạt động tài chính, ngân hàng và bảo hiểm chiếm 4,77%; hoạt động kinh doanh bất động sản chiếm 6,53%; hoạt động chuyên môn khoa học và công nghệ chiếm 2,51%; giáo dục và đào tạo chiếm 5,1%; y tế và hoạt động trợ giúp xã hội chiếm 3,61%.
Nhu cầu nhân lực qua đào tạo chiếm 86,28%, trong đó nhu cầu nhân lực có trình độ sơ cấp chiếm 22,52%, trung cấp chiếm 24,43%, cao đẳng chiếm 18,59%, đại học trở lên chiếm 20,74%.