Năm 2020, chiến dịch tranh cử tổng thống Mỹ đã diễn ra trong bối cảnh xã hội Mỹ bất ổn vì dịch bệnh và nạn phân biệt chủng tộc.
Yên tĩnh như phe Dân chủ
Ứng viên Joe Biden của đảng Dân chủ đã chọn cách vận động lặng lẽ nhất trong lịch sử mà nhà báo Lisa Lerer của tờ The New York Tímes phải thốt lên: “Trong suốt sự nghiệp đưa mảng tin chính trị, tôi đã tham dự hàng trăm sự kiện tranh cử tổng thống. Tôi chưa bao giờ đến bất cứ nơi nào như nơi của Joe Biden, ở vùng ngoại ô Philadelphia hôm nay".
Theo Lerer, ở đó không có nhạc nền tưng bừng khuấy động, không có phóng viên lăng xăng tìm vị trí tác nghiệp, không có cảnh ứng viên xuất hiện bắt tay và chụp ảnh tự sướng với người ủng hộ và hầu như không có cử tri.
"Chỉ có khoảng 20 quan chức địa phương được lựa chọn cẩn thận, các chủ doanh nghiệp nhỏ và các phóng viên ngồi trên những chiếc ghế xếp được đặt sẵn trong một vòng tròn lớn màu trắng. Đó là cách để thực hiện quy tắc giãn cách xã hội. Một vài người tham dự thì thầm với nhau trong khi các tay nhiếp ảnh lặng lẽ tác nghiệp. Không khí tĩnh lặng đến mức có thể nghe thấy tiếng gõ phím vang khắp căn phòng. Sự im lặng thật ấn tượng".
Leser kể: “Gần như ai cũng đeo khẩu trang. Trước khi vào phòng, một nhân viên thuộc ban vận động chiến dịch của ông Biden đã đo thân nhiệt của chúng tôi và hỏi liệu chúng tôi đã có biểu hiện bất kỳ triệu chứng nào của COVID-19 hay chưa. Nhân viên đã thông báo giải thích rằng sự kiện hôm nay đã được thiết lập theo cơ chế tuân thủ các nguyên tắc giãn cách xã hội”.
“Sau đó, ông Biden xuất hiện. Cựu Phó tổng thống kém phô trương đến nỗi tôi đã không nhận thấy ông ta bước vào phòng. Không có lời giới thiệu nào của ban tổ chức để khuấy động đám đông ở đó, vốn là chuyện thường thấy ở các sự kiện trong chiến dịch vận động. Ông ta đứng trên sân khấu, phía sau dán tấm bảng ghi khẩu hiệu “Mở cửa lại đúng đắn: An toàn và mạnh mẽ hơn”, và bắt đầu đọc một bài phát biểu từ xa, công kích Tổng thống Trump”.
Sôi nổi phe Cộng hoà
Trong khi đó, sự kiện vận động tranh cử của ông Trump lại rất ồn ào. Hôm thứ hai, ông Trump khoe rằng gần một triệu người đã đòi có vé tham dự cuộc vận động của ông ở Tulsa, Oklahoma (tổ chức vào thứ bảy hôm qua). Sức chứa ở hội trường BOK chỉ hơn 19.000. Ông Trump nói 40.000 người khác sẽ xem buổi diễn thuyết của ông từ các màn hình được thiết lập tại trung tâm thành phố.
Trên thực tế, hội trường BOK 19.000 chỗ ngồi không được lấp đầy khi Tổng thóng xuất hiện. Ông Trump sau đó cũng hủy bài phát biểu ngoài trời, vốn được lên kế hoạch để ông trò chuyện với những người hâm mộ không có vé.
Nếu buổi diễn thuyết của ông Biden yêu cầu các nguyên tắc giãn cách xã hội thì buổi vận động ồn ào của ông Trump lại khắc hẳn. Nhiều cử tri đội mũ hoặc mặc áo phông có khẩu hiệu "Khiến nước Mỹ vĩ đại trở lại", nhưng rất ít người đeo khẩu trang.
"Tôi không lo lắng. Tôi nghĩ rằng đó là một trò lừa bịp", ông Williams, 46 tuổi, không đeo khẩu trang nói về tình hình bệnh dịch. Ông Williams đặt câu hỏi tại sao đảng Dân chủ không quan tâm nhiều hơn đến những người chết vì sốc ma túy.
Trước đó, các quan chức Tulsa đã cảnh báo rằng cuộc vận động có thể làm tăng nguy cơ lây lan coronavirus. Ông Bruce Dart, quan chức y tế hàng đầu của thành phố Tulsa lên tiếng: “Hãy để tôi nói rõ ràng, bất cứ ai có kế hoạch tham dự một cuộc họp mặt quy mô lớn sẽ đối mặt với nguy cơ nhiễm COVID-19 nhiều hơn”.
Nhưng phe ông Trump phớt lờ những lời cảnh báo đó. Chỉ có điều, sợ lây vi-rút cũng là nguyên nhân khiến người ta ít tới tham gia sự kiện của ông Trump. Hình ảnh những chiếc ghế trống trong hội trường nói lên tất cả.
Phát biểu với người ủng hộ, ông Trump chỉ trích việc một số người biểu tình phản đối cái chết của người đàn ông da đen George Floyd đã phá hoại các công trình. "Đám đông cánh tả loạn trí đang cố phá hoại lịch sử của chúng ta, mạo phạm các đài tưởng niệm, kéo đổ những tượng đài đẹp đẽ, trừng phạt và bức hại bất cứ ai không tuân theo yêu cầu của họ", Tổng thống Mỹ nói. "Một số người biểu tình đã kéo đổ tượng đài tướng lĩnh và chính trị gia Liên minh miền Nam vì coi chúng là tàn dư của chế độ nô lệ tại Mỹ".
Ông Trump cũng gọi đối thủ từ đảng Dân chủ Joe Biden là "con rối bất lực của phe cực tả", đồng thời khẳng định: "5 tháng nữa, chúng ta sẽ đánh bại Joe Biden buồn ngủ”.
Công kích lẫn nhau
Phía ngược lại, ông Biden đã bày tỏ một vài suy nghĩ về cuộc vận động của ông Trump. Ứng viên đảng Dân chủ nói rằng tổng thống đang khiến người dân gặp nguy hiểm và chỉ ra rằng chiến dịch vận động của ông Trump đòi hỏi người tham dự phải từ bỏ quyền khởi kiện nếu họ bị nhiễm bệnh.
Trong khi đó, người trong ban vận động của ông Trump đã công kích ông Biden vì thực hiện một lịch trình vận động "thiếu sức nặng". Tim Murtaugh, người phát ngôn trong ban vận động của ông Trump nói: “Đây rõ ràng là một chiến thuật giúp ông ta tránh được lỗi lầm và sai sót, khỏi phải suy nghĩ nhiều, nhưng đồng thời giúp ông ta ngăn chặn báo chí đặt ra bất kỳ câu hỏi chất vấn nào”.
Cả hai ban vận động của ông Trump và ông Biden đều tin rằng mình đang đi đúng hướng. Ông Trump tin rằng con đường dẫn đến chiến thắng sẽ được sự ủng hộ từ những người đang hoài nghi về sự nguy hiểm của coronavirus. Do vậy, ông quyết tổ chức sự kiện thật đông người để chứng tỏ mình không sai trong việc đánh giá tình hình lây lan dịch bệnh lúc này.
Ngay cả khi kết quả thăm dò cho thấy số phiếu ủng hộ Tổng thống đã giảm, ông Trump vẫn cam kết rằng nước Mỹ sẽ không đóng cửa một lần nữa cho dù các ca nhiễm coronavirus tăng đột biến. Phó Tổng thống Mike Pence cũng nói với người dân Mỹ rằng sẽ không có làn sóng thứ hai, bất chấp tình trạng này đang gia tăng ở các nước khác.
Còn ông Biden tin rằng ông có thể giành chiến thắng bằng cách tuân theo các hướng dẫn về sức khỏe cộng đồng, tôn trọng giới khoa học và đảm bảo ổn định lại các mặt mà nhiều người Mỹ đang khao khát sau sự hỗn loạn dưới thời chính quyền Trump.
Ông Biden tuyên bố: “Đây là sự thật. Đại dịch vẫn còn đây. Nó sẽ đến đây trong tương lai gần. COVID-19 là một thực tế của tự nhiên. Chúng ta phải đối phó với vi-rút này và mọi thứ đi kèm với nó”.
Anh Tú (theo NYT và Reuters)