Tổng thống Trump sắp dời Đại sứ quán Mỹ tại Israel đến Jerusalem

Theo các quan chức cấp cao của Mỹ, Tổng thống Trump sẽ tuyên bố công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel vào ngày 6.12, còn chuyện chuyển Đại sứ quán Mỹ ra khỏi Tel Aviv sẽ được hoãn trong 6 tháng. Tuy chưa đưa ra thời gian cụ thể, nhưng ông đã kêu các trợ lý của mình lập tức lên kế hoạch di dời.

Reuters dẫn lời một quan chức cho hay chính quyền Trump sẽ cần thời gian giải quyết các vấn đề hậu cần như đảm bảo nơi ở và an ninh cho nhân viên đại sứ quán khi chuyển đến Jerusalem.

Bà Sarah Sanders, người phát ngôn Nhà Trắng, cho biết: “Tổng thống có quan điểm chắc chắn về chuyện này”. Khi được hỏi liệu Mỹ đã tính đến chuyện bạo lực sẽ nổ ra khi công nhận Jerusalem là thủ đô Israel hay không, bà Sanders khẳng định mọi việc đã được xem xét đến trong quyết định của Tổng thống Trump.

Nhà Trắng cho biết Tổng thống Trump đã trao đổi ý định của mình với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, người ủng hộ Mỹ chuyển đại sứ quán đến Jerusalem. Phía ông Netanyahu hiện không bình luận gì, nhưng một bộ trưởng của Israel đã tỏ ý hoan nghệnh và đảm bảo nước này sẽ chuẩn bị đối phó với bất cứ vụ bạo lực nào bùng nổ.

Trong khi đó, các nước Ả Rập đều đã lên tiếng phản đối. Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas, Vua Jordan Abdullah, Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah al-Sisi và Vua Ả Rập Saudi Salman, những vị lãnh đạo nhận được điện đàm của Tổng thống Mỹ, đã cùng cảnh báo rằng bước đi đơn phương này của Mỹ với Jerusalem sẽ phá hoại nỗ lực hòa bình do chính Washington dẫn đầu và đem lại bất ổn cho khu vực.

Nabil Abu Rdainah, người phát ngôn của Tổng thống Abbas, cảnh báo quyết định này sẽ đem lại những hậu quả nguy hiểm cho tiến trình hòa bình, an ninh và ổn định của khu vực lẫn của thế giới. Ông cũng kêu gọi Giáo hoàng, lãnh đạo Nga, Pháp và Jordan can thiệp vào chuyện này.

Phía Jordan cũng cho rằng hành động chuyển Đại sứ quán Mỹ sẽ gây hậu quả nghiêm trọng cho khu vực, cản trở nỗ lực của Mỹ trong tổ chức các cuộc đàm phán hòa bình cho Israel và Palestine.

Hãng tin Saudi Press Agency dẫn lời Vua Salman cho biết bất cứ tuyên bố nào về tình trạng của Jerusalem mà Mỹ đưa ra cũng sẽ “đụng chạm đến cảm xúc của người Hồi giáo trên toàn thế giới”.

Ngoài những lãnh đạo trên, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỹ Recep Tayyip Erdogan, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres, đại diện của Liên đoàn Ả Rập (Arab League) và Liên minh châu Âu (EU) trước đó đều đã phản đối mạnh mẽ ý định của Tổng thống Mỹ.

Reuters dẫn lời một số quan chức cao cấp của Mỹ cho biết ngay cả một số nhân viên của Bộ Ngoại giao nước này cũng lo ngại bước đi này sẽ gây hậu quả lớn.

Từ cuối những năm 1960 đến nay, Đại sứ quán Mỹ tại Israel đều đăt ở Tel Aviv. Còn tại Jerusalem cho đến nay không có đại sứ quán của bất kỳquốc gia nào.

Jerusalem là nơi có nhiều khu vực linh thiêng của người Do Thái, người Hồi giáo và cả Cơ Đốc giáo, đặc biệt là ở khu vực Đông Jerusalem. Israel chiếm khu vực này trong cuộc chiến Trung Đông năm 1967 và sát nhập vào lãnh thổ nước này sau đó, nhưng động thái ấy không được quốc tế công nhận. Trong khi đó, phía Palestine luôn cho rằng Đông Jerusalem sẽ là thủ đô của nhà nước Palestine tương lai.

Theo Reuters, việc Mỹ công nhận Jerusalem là thủ đô Israel và chuyển Đại sứ quán đến đây sẽ làm thay đổi chính sách lâu nay của chính nước này. Washington trước đó luôn cho rằng tình trạng của Jerusalem cần được thông qua đàm phán với Palestine.

Quyết định mà ông Trump đưa ra có thể tạo ra phản ứng dữ dội chống lại Israel và cả lợi ích của Mỹ tại Trung Đông, Reuters cho biết.