Trung Quốc: Tỷ lệ vô sinh tăng nhanh hơn dự kiến

Theo cuộc khảo sát sức khỏe sinh sản quốc gia do Giáo sư Kiều Kiệt - Giám đốc Bệnh viện số 3 Đại học Bắc Kinh dẫn đầu thực hiện, tỷ lệ vô sinh ở Trung Quốc tăng từ 12% năm 2007 lên 18% năm 2020: cứ từ 5 hoặc 6 cặp vợ chồng ở độ tuổi sinh đẻ thì có 1 cặp khó có con.

Khảo sát trên định nghĩa vô sinh là tình trạng không thể mang thai dù một cặp vợ chồng thường xuyên quan hệ tình dục không dùng biện pháp ngừa thai trong ít nhất 1 năm. Đầu năm 2021, một thành viên cơ quan cố vấn thuộc chính quyền tỉnh Giang Tô đưa ra dự báo phải đến năm 2025 tỷ lệ vô sinh ở Trung Quốc mới lên tới 18%.

“Ngoài nguyên nhân tuổi tác, sự vô sinh còn bắt nguồn từ môi trường, bất thường nhiễm sắc thể, lối sống, cùng vài nguyên nhân không xác định khác”, Giáo sư Kiều viết trong một bài đăng trên tạp chí y khoa The Lancet tháng trước.

Trung Quốc đang đối mặt tình trạng dân số già hóa và lực lượng lao động thu hẹp. Dân số nước này lên tới 1,412 tỉ vào năm ngoái, vẫn tăng nhưng ở mức thấp trong nhiều thập niên, số lượng trẻ ra đời giảm 4 năm liên tiếp.

Giới chuyên gia cảnh báo nếu không giải quyết tình trạng tỷ lệ sinh thấp, Trung Quốc sẽ chịu số phận tăng trưởng kinh tế trì trệ do dân số giảm như Nhật Bản. Giới chức nước này vài năm qua lần lượt nâng hạn mức sinh (từ 1 lên 2 và mới đây lên 3) kèm theo hàng loạt chính sách hỗ trợ, nhưng nỗ lực không phát huy tác dụng vì vật giá không ngừng leo thang làm tăng áp lực kinh tế, khiến người dân không muốn sinh đẻ.

Theo học giả Huỳnh Văn Chính thuộc Trung tâm Nghiên cứu Toàn cầu hóa và Trung Quốc (CCG): “Tỷ lệ vô sinh ngày càng tăng có thể chẳng tác động nhiều đến tăng trưởng dân số chung nhưng vẫn là xu hướng đáng lo, vì hầu hết phụ nữ sẵn sàng sinh con thứ 2 hoặc thứ 3 thường đều trên 30 tuổi. Vô sinh cũng đang xảy ra ở người thuộc độ tuổi 30 thay vì khoảng 40 như trước đây. Tuy vậy tỷ lệ vô sinh cao có thể một phần do người dân tăng cường khám sàng lọc trước khi mang thai (xác định nguy cơ con sinh ra mắc bệnh di truyền nghiêm trọng)”.

Học giả Huỳnh cho rằng giới chức Trung Quốc nên nâng cao chất lượng hệ thống y tế để giúp đỡ những cặp đôi chịu sinh con giải quyết tình trạng vô sinh. Giáo sư Kiều thì lại cho rằng cách giải quyết tốt nhất là cố mang thai lúc còn trẻ: “Độ tuổi lý tưởng là 22 - 28, hay trễ nhất không quá 35”.

Bài báo của giáo sư Kiều đăng trên The Lancet cho biết tại Trung Quốc vô sinh là vấn đề sức khỏe không được chú trọng giải quyết trong thời gian dài, một phần do chính sách kế hoạch hóa gia đình hà khắc kéo dài hàng thập niên. Đến lúc nới lỏng chính sách nhưng lối sống người trẻ tuổi đã thay đổi (chưa muốn sinh con sớm) thì tỷ lệ vô sinh lại tăng cao.

Bác sĩ sức khỏe sinh sản Lý Anh thuộc Bệnh viện Phụ nữ và nhi đồng Amcare (Bắc Kinh) ghi nhận số ca đến khám vô sinh tăng đột biến trong 2 năm qua. Ông xác định độ tuổi trung bình của bệnh nhân là 36, thậm chí trẻ hơn.