Gửi bình luận
Theo Nature Ecology & Evolution, một nhóm các nhà khoa học do nhà cổ thực vật học José Iriarte ở Đại học Exeter, Anh, phụ trách phát hiện ra rằng các cư dân châu Mỹ thời tiền Columbo đã từng trồng lúa ở nhiều địa phương.
Ảnh minh họaNhư vậy, với việc trước đó khoa học đã xác nhận, lúa được canh tác độc lập ở châu Á và châu Phi, bây giờ hóa ra rằng loài cây lương thực này đã được thuần hoá trên 3 lục địa một cách riêng rẽ.
Sau sự xuất hiện của người châu Âu, truyền thống trồng giống lúa Nam Mỹ bị gián đoạn, nhưng di sản di truyền của giống lúa này có thể giúp cải thiện những thuộc tính của giống lúa châu Á đương đại (Oryza sativa), vốn là lương thực nuôi sống một nửa dân số thế giới.
Nhà cổ thực vật học José Iriarte và các đồng nghiệp cho rằng việc canh tác lúa bắt nguồn ở Brazil, giữa khoảng 6.000 và 4.000 năm trước, sau khi lượng mưa trung bình hàng năm tăng lên, tiếp theo đó là việc mở rộng diện tích đất ngập nước thích hợp cho việc trồng lúa và không thuận lợi cho việc canh tác các loại cây trồng khác.
José Iriarte và cộng sự đã khảo sát các phytolith, tức các hạt khoáng (trong mô thực vật) – đó là những hạt silic nhỏ xíu có trong tế bào thực vật. Theo hình thức của chúng, các nhà khoa học có thể xác định loài cây trồng. Khác với các mô mềm của thực vật, phytolith lưu trữ lâu trong đất và thường được các nhà khoa học sử dụng để xác định xem thành phần của các loài cây trồng ở địa phương này đã thay đổi như thế nào trong nhiều thế kỷ và thậm chí hàng nghìn năm.
Mục đích chính của José Iriarte là nghiên cứu xem việc canh tác sắn và ngô được phổ biến ở Nam Mỹ như thế nào trong thời cổ đại. Nhưng các nhà nghiên cứu đã ngạc nhiên khi ngoài phytolith ngô, họ còn phát hiện thấy 320 phytolith lúa gạo trong các mẫu đất ở Monte Castelo, một di tích khảo cổ ở Brazil, ở phần phía Tây Nam của lưu vực Amazon. Khu vực này đã có người sinh sống từ khoảng năm 7.000 TCN cho đến thế kỷ XIV.
Các nhà khoa học đã nhận thấy rằng kích thước và số lượng phytolit lúa tăng lên theo từ các lớp đất cổ đại đến lớp đất mới. Theo họ, điều đó cho thấy rằng "lúa hoang dã đã được biến đổi bởi sự can thiệp của con người để cho ra những hạt thóc lớn hơn". Các nhà nghiên cứu trước đây đã không phát hiện ra việc canh tác lúa ở vùng Nam Mỹ tiền Columbo, vì họ chưa phân tích hạt khoáng phytolith (trong mô thực vật).
Vũ Trung Hương
