Vải thiều Việt Nam cạnh tranh trực tiếp với Trung Quốc, Mexico trên đất Mỹ

Ngày 26.7 vừa qua, những trái vải đầu tiên của Việt Nam đã đi bằng đường biển, từ các tỉnh Bắc Giang và Hải Dương do công ty Dragonberry Produce phân phối, bày bán tại hệ thống siêu thị Safeway và Albersons tại các tiểu bang Washington, Oregon và California.

Đây là hai chuỗi siêu thị có mạng lưới lớn nhất bờ Tây của Mỹ, trong đó Safeway có 773 cửa hàng, Albersons có trên 340 cửa hàng. Có thể coi đây là bước tiến lớn trong việc thúc đẩy tiêu thụ trái cây của Việt Nam nói chung và trái vải nói riêng tại thị trường Mỹ, do tới gần đây phần lớn trái cây của nước ta xuất khẩu sang Mỹ mới chỉ tiếp cận được hệ thống chợ, siêu thị nhỏ phục vụ người tiêu dùng gốc Á.

Theo Dragonberry Produce, hiện nay còn 2 container đi bằng đường biển khác cũng đang trên đường cập cảng Mỹ và tiếp tục được tiêu thụ tại các chuỗi siêu thị nói trên, với giá bán là 4,99 USD/túi 430 gam.

Về hình thức phân phối, đại diện Dragonberry Produce cho biết với giá cước quá cao thì việc xuất khẩu dựa vào hình thức vận chuyển đường biển là không bền vững, thiếu sức cạnh tranh so với trái vải tươi của các nước khác. Đây cũng là một trong các lý do vì sao trái vải tươi của Việt Nam mặc dù đã được Mỹ cho phép nhập khẩu từ năm 2014 và đã đáp ứng được các tiêu chuẩn kỹ thuật về vệ sinh, an toàn thực phẩm, nhưng kim ngạch vẫn còn rất hạn chế.

Đặc biệt, trong năm 2020 và 2021, do cước phí vận tải hàng không quá cao và khó khăn trong việc đặt chỗ vận chuyển qua đường hàng không do ảnh hưởng của COVID-19 nên trái vải Việt Nam gần như vắng bóng trên thị trường Mỹ. Năm 2022, ảnh hưởng tiêu cực của đại dịch COVID-19 dần lắng xuống đã tạo điều kiện thuận lợi hơn nối lại việc tiêu thụ trái vải vào thị trường Mỹ, đặc biệt là các bang bờ Tây của nước này.

Đại diện Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công Thương) khẳng định: "Việc Dragonberry triển khai phương án vận chuyển bằng đường biển là giải pháp quan trọng, mang tính chất quyết định để thúc đẩy mạnh mẽ việc xuất khẩu trái vải vào thị trưởng Mỹ trong thời gian tới".

Còn đối với thị trường trái cây nhập khẩu tại Mỹ, đối thủ cạnh tranh chính của Việt Nam là Trung Quốc, Mexico có nhiều kinh nghiệm, hệ thống phân phối rộng khắp, giá cả cạnh tranh, chi phí vận chuyển thấp. Các nước Trung, Nam Mỹ có điều kiện khí hậu, thời tiết, đất đai rất phù hợp cho việc trồng các loại trái cây nhiệt đới, đồng thời áp dụng khá nghiêm túc quy trình canh tác, tuân thủ việc sử dụng các chất bảo vệ thực vật để đảm bảo đáp ứng các tiêu chuẩn của Mỹ về vệ sinh an toàn thực phẩm cũng là các đối thủ nặng ký.

Trên thực tế các nước này là những quốc gia hàng đầu trong trồng trọt, xuất khẩu quả bơ, chuối, dứa, xoài… Riêng đối với trái vải, Mexico đang từng bước mở rộng năng lực sản xuất và đạt được nhiều tiến bộ trong việc canh tác, tạo ra những quả vải với chất lượng ngày càng thơm ngon, với giá thành hợp lý, đảm bảo các yếu tố vệ sinh an toàn thực phẩm đã và đang là đối thủ cạnh tranh trực tiếp của trái vải Việt Nam.

Năm 2022, sự hiện diện thành công của trái vải Việt Nam tại các hệ thống siêu thị chủ chốt của Mỹ với giá cả tương đối cạnh tranh là một tín hiệu tích cực, mở ra triển vọng lớn cho trái vải nói riêng và các loại trái cây khác của Việt Nam trên thị trường quan trọng này trong năm 2023 và những năm sắp tới.