Việc nâng tốc độ đường cao tốc 4 làn xe lên 90 km/giờ: Đủ cơ sở khoa học

Về cơ sở để nâng cao tốc độ lên 90 km/giờ, Cục Đường cao tốc phân tích theo hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn của Việt Nam và quốc tế có hai loại tốc độ là tốc độ thiết kế và tốc độ khai thác.

Cụ thể, tốc độ thiết kế được xác định, lựa chọn trong quá trình triển khai đầu tư xây dựng tuyến đường và là giá trị không đổi trong suốt quá trình xây dựng và khai thác của dự án. Còn tốc độ khai thác được xác định, lựa chọn trong quá trình tổ chức vận hành, khai thác các tuyến đường và được thường xuyên đánh giá để điều chỉnh, lựa chọn phù hợp với từng giai đoạn khai thác.

Theo Cục Đường cao tốc, thông thường, tốc độ tối đa cho phép lớn hơn hoặc bằng tốc độ thiết kế đã lựa chọn. Các cơ quan quản lý tuyến đường căn cứ vào điều kiện thực tế để xem xét, đánh giá và quy định cho phù hợp, đảm bảo điều kiện ATGT cho phương tiện trong quá trình khai thác.

Cũng theo Cục Đường Cao tốc, trong các văn bản pháp luật như Nghị định 32/2014 về quản lý, khai thác và bảo trì đường cao tốc quy định, tốc độ lưu hành cho phép sẽ được cấp có thẩm quyền phê duyệt trong phương án tổ chức giao thông đường cao tốc. Bộ GTVT phê duyệt phương án, phê duyệt điều chỉnh phương án tổ chức giao thông đường cao tốc thuộc phạm vi quản lý.

Tại TCCS 42:2022/TCĐBVN cũng quy định: Trong thời gian phân kỳ đường cao tốc có thể chấp nhận cho hạn chế tốc độ khai thác cho phép thấp hơn tốc độ của đường cao tốc trong tương lai (khi đã được xây dựng hoàn chỉnh). Việc lựa chọn tốc độ khai thác sẽ do cơ quan có thẩm quyền quyết định trong phương án tổ chức giao thông. Tốc độ khai thác cho phép phụ thuộc vào tình trạng thực tế của đường, điều kiện thời tiết, tình trạng giao thông. Trong mọi trường hợp, tốc độ khai thác tối đa không nên quá 90 km/giờ.

Từ phân tích trên, Cục Đường cao tốc cho rằng, việc nghiên cứu, xem xét nâng cao tốc độ tối đa cho phép trong quá trình khai thác các tuyến đường cao tốc trong giai đoạn phân kỳ 4 làn xe hạn chế, ngắt quãng dải dừng xe khẩn cấp từ tốc độ tối đa cho phép 80km/h lên tốc độ đa cho phép 90 - 100 km/giờ là có cơ sở khoa học, lý luận và thực tiễn.

Đồng thời, Cục đánh giá việc điều chỉnh này sẽ góp phần nâng cao tốc độ hành trình của phương tiện tham gia giao thông, nâng cao mức độ phục vụ của tuyến đường, góp phần nâng cao hiệu quả đầu tư và hiệu quả khai thác các đoạn tuyến, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội các đoạn tuyến đi qua.

Đối với các tuyến cao đầu tư xây dựng phân kỳ 4 làn xe hạn chế đã đưa vào khai thác như Cao Bồ - Mai Sơn, Trung Lương - Mỹ Thuận, Cục Đường Cao tốc kiến nghị Bộ GTVT xem xét nâng tốc độ tối đa cho phép tại các tuyến lên 90 km/giờ đối với một số loại phương tiện như xe ô tô con, xe ô tô chở người đến 30 chỗ (trừ xe buýt); ô tô tải có trọng tải nhỏ hơn hoặc bằng 3,5 tấn, các phương tiện còn lại giữ nguyên tốc độ tối đa cho phép 80 km/giờ đã được phê duyệt tại phương án khai thác; trình cấp có thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh phương án tổ chức giao thông của tuyến đường cao tốc tạm thời theo quy định.

Đối với các tuyến cao tốc Bắc - Nam đầu tư xây dựng phân kỳ 4 làn xe hạn chế chuẩn bị đưa vào khai thác trong năm 2023 và các năm tiếp theo như Mai Sơn - QL45, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, QL45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu, Nha Trang - Cam Lâm, Cục Đường cao tốc kiến nghị Bộ GTVT chỉ đạo các Ban QLDA, nhà đầu tư rà soát ngay phương án tổ chức giao thông nghiên cứu đề xuất xem xét nâng tốc độ tối đa cho phép tại các tuyến lên 90 km/giờ đối với một số loại phương tiện.

Sau đó, tiếp tục nghiên cứu xem xét nâng tốc độ tối đa cho phép 90 km/giờ đối với các phương tiện còn lại được phép tham gia giao thông trên đường cao tốc như xe ô tô chở người trên 30 chỗ; ô tô tải có trọng tải trên 3,5 tấn; ô tô đầu kéo kéo sơ-mi rơ-moóc; xe mô tô; ô tô chuyên dùng trên các tuyến đường cao tốc này.

Hiện nay, các tuyến cao tốc 4 làn xe (2 làn mỗi chiều) tại Việt Nam đang giới hạn tốc độ tối đa là 80 km/giờ. Tuy nhiên, sau khi Cục Đường bộ công bố tiêu chuẩn cơ sở đường ô tô cao tốc mới, giới hạn tốc độ của cao tốc 4 làn xe có thể thay đổi theo hướng tăng tốc độ tối đa lên 90 km/giờiờ.

Để đảm bảo sự thống nhất, đồng bộ trong thiết kế, tổ chức giao thông, Bộ GTVT hồi tháng 4 đã yêu cầu Cục Quản lý đầu tư xây dựng, Cục Đường cao tốc, các ban quản lý dự án, sở giao thông vận tải các địa phương trong quá trình thực hiện đầu tư xây dựng các dự án đánh giá đảm bảo phù hợp với tốc độ khai thác hoặc có điều chỉnh các giải pháp kỹ thuật nếu cần như: làn tăng/ giảm tốc, khoảng cách an toàn, hệ thống an toàn giao thông, để có thể đưa các công trình, dự án đường ô tô cao tốc phân kỳ đầu tư nêu trên vào khai thác với tốc độ 90 km/giờ.