Vốn hóa Tesla mất mốc 1.000 tỉ USD vì bản nâng cấp hệ thống lái xe bán tự động gây thất vọng

Cổ phiếu Tesla đã giảm hơn 8% hôm 25.2, đẩy vốn hóa thị trường của công ty xuống dưới 1.000 tỉ USD (948,81 tỉ USD) – mức thấp nhất kể từ 7.11, hai ngày sau khi ông Donald Trump chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ.

Từ đầu năm 2025 đến nay, cổ phiếu Tesla đã giảm 25%, trong khi chỉ số Nasdaq chỉ giảm 1,5%. So với mức đỉnh vào ngày 16.12.2024, cổ phiếu Tesla đã mất hơn 35% giá trị. Giám đốc điều hành Elon Musk đã mất hơn 100 tỉ USD tài sản ròng trong giai đoạn này, dù ông vẫn là người giàu nhất thế giới với khối tài sản ước tính khoảng 380 tỉ USD.

Đợt giảm giá cổ phiếu mới nhất xảy ra sau khi Reuters đưa tin bản nâng cấp được chờ đợi từ lâu với hệ thống lái xe bán tự động của Tesla khiến nhiều chủ ô tô điện thất vọng. Nhiều người dùng tại Trung Quốc cho biết tính năng “điều hướng trên đường thành phố” của Tesla không đáp ứng được những cam kết từ Elon Musk về công nghệ tự lái.

Các hãng ô tô điện khác tại Trung Quốc, gồm cả BYD, cung cấp hệ thống lái bán tự động miễn phí hoặc với chi phí thấp hơn nhiều. Mẫu SU7 của Xiaomi thậm chí còn tích hợp công nghệ tương đương này như một tùy chọn tiêu chuẩn mà không tính thêm phí.

Báo cáo từ Trung Quốc đã làm gia tăng lo ngại trong số các cổ đông của Tesla. Một phần lo lắng liên quan đến hoạt động kinh doanh của Tesla, phần khác liên quan trực tiếp đến Elon Musk, người đang dành nhiều thời gian ở thủ đô Washington D.C lãnh đạo Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) của Tổng thống Trump.

Elon Musk và nhóm của ông tại Washington sở hữu quyền truy cập chưa từng có vào hệ thống máy tính chính phủ và dữ liệu của người đóng thuế. Tổng thống Trump còn trao quyền cho Elon Musk chỉ đạo các đợt sa thải hàng loạt nhân viên tại các cơ quan được giao nhiệm vụ giám sát các công ty của ông, gồm cả Tesla.

Những phát ngôn và hoạt động chính trị cực đoan của Elon Musk khiến các đối thủ ở nhiều nơi tổ chức các cuộc biểu tình, gồm cả tại cửa hàng và trung tâm dịch vụ Tesla.

Cổ phiếu Tesla đã giảm đầu tháng 2 sau khi ông Trump công bố kế hoạch áp thuế mạnh với hàng hóa từ Canada, Mexico và Trung Quốc. Cùng thời điểm đó, số lượng đăng ký ô tô điện Tesla tại châu Âu trong tháng 1 và tháng 2 cũng sụt giảm.

Trong quý 4/2024, Tesla công bố doanh thu và lợi nhuận thấp hơn kỳ vọng của các nhà phân tích, với doanh thu từ mảng ô tô giảm 8% so với cùng kỳ năm trước và thu nhập hoạt động giảm 23%. Trong báo cáo cuối tháng 1, Tesla đã trích dẫn việc giảm giá bán trung bình toàn bộ dòng ô tô điện Model 3, Model Y, Model S và Model X là lý do chính cho sự suy giảm.

Theo Hiệp hội các nhà phân phối ô tô mới California (Mỹ), doanh số ô tô điện Tesla tại bang này (thị trường nội địa lớn nhất của hãng) đã giảm 11,6% trong quý 4/2024.

Cổ phiếu Tesla hiện cao hơn khoảng 20% so với thời điểm trước khi ông Trump đắc cử. Phần lớn những gì còn lại của mức tăng giá là do cổ phiếu Tesla tăng 15% vào ngày sau cuộc bầu cử.

Elon Musk là một trong những người ủng hộ ông Trump lớn nhất, đã đóng góp 290 triệu USD cho các ứng cử viên và tổ chức của đảng Cộng hòa trong năm 2024. Phần lớn số tiền này được dùng để đưa ông Trump trở lại Nhà Trắng.

Elon Musk và Tesla không phản hồi ngay lập tức câu hỏi tìm kiếm bình luận của kênh CNBC.

Trong báo cáo gần đây, một nhà phân tích tại công ty dịch vụ tài chính Stifel cho rằng công việc chính phủ của Elon Musk dường như đang làm giảm thiện cảm từ người tiêu dùng với Giám đốc điều hành Tesla và công ty của ông, điều này có thể ảnh hưởng đến doanh số ô tô điện.

Elon Musk từ lâu đã lập luận rằng Tesla không chỉ là hãng xe hơi. Ông đặc biệt nhấn mạnh vào những nỗ lực phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) của Tesla, khẳng định rằng chúng sẽ mang lại lợi nhuận khổng lồ từ các sản phẩm tương lai như robot hình người Optimus và phần mềm tự lái hoàn toàn (FSD).

Hôm 11.2, hồ sơ của Ủy ban Giao dịch và Chứng khoán Mỹ (SEC) tiết lộ Kimbal Musk, em trai Elon Musk, đã bán số cổ phiếu Tesla trị giá khoảng 28 triệu USD chỉ trong một ngày.

Cụ thể hơn, Kimbal Musk (một giám đốc của Tesla) đã bán 75.000 cổ phiếu Tesla vào ngày 6.2.

Đợt bán cổ phiếu mới nhất đã cắt giảm cổ phần Tesla của Kimbal Musk gần 5% xuống còn 1,46 triệu cổ phiếu, trị giá khoảng 514 triệu USD theo giá chốt phiên giao dịch hôm 10.2.

Kimbal Musk đồng sáng lập công ty phần mềm Zip2 với Elon Musk vào năm 1995, nhưng kể từ đó đã tập trung vào các lĩnh vực khác, gồm nhà hàng, nông trại đô thị và lớp học ngoài trời.

Các giao dịch cổ phiếu nội bộ được theo dõi chặt chẽ trên Phố Wall vì có thể cho thấy tâm lý về một công ty. Việc các giám đốc bán tháo một lượng lớn cổ phiếu có thể là tín hiệu cho thấy họ dự đoán giá cổ phiếu công ty sẽ giảm mạnh và muốn rút tiền trước khi điều này xảy ra.

Tuy nhiên, những người trong cuộc có thể bán cổ phiếu vì nhiều lý do, gồm đa dạng hóa danh mục đầu tư, lập kế hoạch nghỉ hưu hoặc cần một khoản tiền lớn để nộp thuế hoặc trang trải chi phí lớn.

Elon Musk mải mê chỉnh đốn chính phủ Mỹ, doanh số ô tô điện của Tesla giảm toàn diện

Tesla không chỉ gặp khó với tình trạng doanh số ô tô điện chậm lại trên khắp châu Âu, mà còn chứng kiến ​​sự sụt giảm ở Trung Quốc.

Theo trang Carscoops, dữ liệu bán hàng mới cho thấy doanh số ô tô điện của Tesla tại Trung Quốc giảm 11,5% vào tháng 1.2025, khi các đối thủ trong nước như Changan Automobile và Xpeng lại tăng trưởng.

Vào tháng 1.2025, Tesla bán được 63.238 ô tô điện tại Trung Quốc, giảm đáng kể so với con số 93.766 trong tháng 12.2024, theo dữ liệu do Hiệp hội Xe chở khách Trung Quốc (CPCA) công bố.

Trang CNEVPost đưa tin nhà máy Tesla tại thành phố Thượng Hải (Trung Quốc) đã dừng sản xuất mẫu ô tô điện Model Y vào tháng 1.2025 để chuẩn bị cho việc ra mắt phiên bản nâng cấp. Các dây chuyền sản xuất sẽ không hoạt động trở lại cho đến ngày 14.2. Một phần cơ sở được sử dụng để sản xuất mẫu ô tô điện Model 3 cũng tạm thời đóng cửa từ ngày 26.1 đến 3.2.

Tesla không phải là hãng sản xuất ô tô điện duy nhất sụt giảm doanh số tại Trung Quốc trong tháng 1. BYD (hãng ô tô điện lớn nhất thế giới) cũng chứng kiến ​​doanh số giảm so với tháng 12.2024. BYD bán được 300.538 ô tô điện chạy bằng pin và xe lai cắm điện tại quê nhà vào tháng 1, giảm 41,62% so với con số 514.809 trong tháng 12.2024.

Theo các chuyên gia, bất chấp sự sụt giảm, doanh số ô tô điện của Tesla tại Trung Quốc vẫn có thể sớm phục hồi. Công ty được cho là đã nhận được tới 70.000 đơn đặt hàng cho mẫu Model Y mới trong 5 ngày đầu tiên ra mắt tại Trung Quốc, thị trường ô tô điện lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, hiện không rõ khi nào việc giao hàng sẽ bắt đầu.

Tại Đức, thị phần ô tô điện Tesla giảm từ 23% vào tháng 1.2023 xuống còn 3,7% trong tháng 1.2025, tương đương mức giảm 84%, khiến nhiều chuyên gia bất ngờ. Cần lưu ý: Đức là thị trường cực kỳ thân thiện với ô tô điện do giá xăng dầu tại đây ngày càng đắt đỏ.

Trên thực tế, doanh số ô tô điện của Tesla đang giảm trên mọi mặt trận quốc tế, lợi nhuận ngày càng mỏng do chính sách giảm giá để cạnh tranh. Việc Mỹ chấm dứt các chương trình hỗ trợ ô tô điện có thể khiến Tesla mất thêm hàng tỉ USD doanh số.

Trang Fortune nhận định chính việc Elon Musk mải mê với công việc chỉnh đốn chính phủ Mỹ thông qua DOGE đang khiến tình hình kinh doanh của Tesla ngày càng tệ.

Nhà đầu tư từng hy vọng "canh bạc" với Tổng thống Trump sẽ giúp Elon Musk vực dậy Tesla, nhưng thay vì giải quyết khó khăn ngành ô tô điện thì tỷ phú này lại bị xao nhãng bởi những vấn đề khác chẳng liên quan. Thậm chí, chính những yếu tố chính trị này lại đang ảnh hưởng đến doanh số của Tesla.

"Tesla là kẻ thua cuộc lớn nhất về thị phần ô tô điện tại Đức tháng 1.2025 bất chấp đà tăng trưởng chung của thị trường", theo báo cáo từ ngân hàng UBS (Thụy Sĩ).

Doanh số của Tesla tại Đức giảm đến 60% vào tháng 1.2025 so với cùng kỳ năm ngoái trong khi toàn thị trường ô tô điện tăng trưởng 53%.

Trong buổi báo cáo kết quả kinh doanh gần nhất, Elon Musk đã hứa hẹn về dự án ô tô điện tự lái, robotaxi cùng một năm 2025 "hoành tráng". Thế nhưng, tất cả những gì nhà đầu tư thấy từ đầu năm 2025 đến nay là chuyện Elon Musk chỉnh đốn chính phủ Mỹ, tranh cãi với các quan chức, đi theo Tổng thống Donald Trump.

Từng bị phân tâm bởi các doanh nghiệp khác của mình như SpaceX, The Boring Company, Neuralink, X và xAI, Elon Musk giờ đây lại còn bị xao nhãng hơn nữa bởi vai trò định hình lại chính phủ liên bang.

Ngay cả khi khoản tín dụng thuế ô tô điện ở Mỹ vẫn còn hiệu lực, Tesla vẫn báo cáo mức giảm doanh số hàng năm đầu tiên vào năm 2024 khi phải đối mặt với sự cạnh tranh gia tăng từ các hãng khác.

Việc chính phủ Mỹ loại bỏ khoản tín dụng thuế ô tô điện sẽ khiến xe Tesla càng đắt hơn và có thể ảnh hưởng đến doanh số.