Malaysia thắt chặt quy định dưới áp lực từ Mỹ ngăn chip AI Nvidia cao cấp đến Trung Quốc

Ông Tengku Zafrul Aziz, Bộ trưởng Đầu tư, Thương mại và Công nghiệp Malaysia, cho biết chính phủ Mỹ đang yêu cầu Malaysia theo dõi chặt chẽ hoạt động của chip Nvidia cao cấp nhập vào nước này vì nghi ngờ nhiều lô hàng sẽ đến Trung Quốc, theo Financial Times.

"Mỹ yêu cầu chúng tôi giám sát mọi lô hàng đến Malaysia khi có liên quan đến chip Nvidia. Họ muốn chúng tôi đảm bảo rằng các máy chủ sẽ đến các trung tâm dữ liệu như dự kiến và không đột ngột được chuyển sang một tàu khác", ông nói với Financial Times.

Nvidia không trả lời ngay lập tức khi hãng tin Reuters đề nghị bình luận về vấn đề này.

Chính quyền Trump đang điều tra xem công ty khởi nghiệp DeepSeek (Trung Quốc) có sử dụng chip bị cấm của Mỹ hay không.

DeepSeek đã gây chấn động Thung lũng Silicon và Phố Wall khi tung ra hai mô hình nguồn mở V3 và R1 có hiệu suất tương đương sản phẩm của OpenAI nhưng được đào tạo với chi phí thấp hơn nhiều.

Trong một bài viết, DeepSeek tiết lộ đào tạo V3 chỉ bằng 2.048 GPU (bộ xử lý đồ họa) Nvidia H800 trong vòng hai tháng. Đây không phải là loại chip AI hàng đầu của Nvidia. Ban đầu H800 được Nvidia phát triển như một sản phẩm giảm hiệu năng để vượt qua các hạn chế từ chính quyền Biden với mục đích bán cho thị trường Trung Quốc, song sau đó bị cấm theo lệnh trừng phạt của Mỹ.

DeepSeek tuyên bố rằng quá trình huấn luyện mô hình này chỉ tiêu tốn 2,8 triệu giờ GPU với chi phí 5,6 triệu USD, bằng một phần nhỏ thời gian và tiền bạc mà các công ty Mỹ bỏ ra cho các mô hình AI của họ.

Các mô hình mã nguồn mở của DeepSeek gây lo ngại ở Mỹ trong bối cảnh căng thẳng chính trị giữa hai nước gia tăng. Thế nhưng, các công ty chip hàng đầu Mỹ, gồm cả Nvidia và AMD, vẫn tung ra sản phẩm mới hỗ trợ các mô hình AI phổ biến của DeepSeek.

Gần đây, DeepSeek được các nhà phát triển toàn cầu hoan nghênh, ca ngợi vì tiết lộ các kỹ thuật mà họ sử dụng để xây dựng các mô hình AI hiệu suất cao, chi phí thấp của mình.

Malaysia đang điều tra xem liệu các lô hàng máy chủ có liên quan đến một vụ gian lận tại Singapore có vi phạm luật pháp nước này hay không, vì chúng có thể chứa các chip tiên tiến thuộc diện kiểm soát xuất khẩu của Mỹ.

Đầu tháng 3, các công tố viên Singapore nói trước tòa rằng vụ án liên quan đến các công ty có trụ sở tại Singapore bị cáo buộc chuyển trái phép máy chủ Mỹ đến Malaysia có tổng giá trị giao dịch tới 390 triệu USD.

Truyền thông Singapore đã liên kết vụ việc này với khả năng chuyển giao chip AI Nvidia cho DeepSeek.

“Các máy chủ trong vụ gian lận này có thể chứa chip AI của Nvidia”

Đầu tháng 3, Malaysia cho biết sẽ thực hiện "hành động cần thiết" với các công ty nước này nếu họ bị phát hiện có liên quan đến vụ gian lận liên quan đến việc vận chuyển chip Nvidia tiên tiến từ Singapore sang Trung Quốc.

Điều này diễn ra sau khi K Shanmugam, Bộ trưởng Bộ Nội vụ và Luật pháp Singapore, nói hôm 3.3 rằng các máy chủ trong vụ gian lận này có thể chứa chip AI của Nvidia.

Ông cho biết các máy chủ liên quan đến vụ việc được cung cấp bởi Dell và Supermicro (đều của Mỹ) cho các công ty có trụ sở tại Singapore trước khi chúng được gửi đến Malaysia.

"Câu hỏi đặt ra là liệu Malaysia có phải là điểm đến cuối cùng hay từ Malaysia, chúng đã đi đến một nơi khác, mà chúng tôi chưa biết chắc chắn vào thời điểm này", Bộ trưởng K Shanmugam nói với các phóng viên.

Ông tiết lộ Singapore đã hỏi chính quyền Trump xem các máy chủ này có chứa các mặt hàng kiểm soát xuất khẩu của Mỹ hay không và cho biết sẽ hợp tác với họ trong bất kỳ cuộc điều tra chung nào.

Vào ngày 27.2, Singapore đã truy tố 3 người đàn ông vì tội lừa đảo mà truyền thông nước này liên kết vụ án với việc vận chuyển các chip tiên tiến Nvidia từ quốc đảo này đến DeepSeek, theo Reuters.

Bản cáo trạng buộc tội nêu rõ hai công dân Singapore, Aaron Woon Guo Jie (41 tuổi) và Alan Wei Zhaolun (49 tuổi), bị cáo buộc âm mưu phạm tội lừa đảo với một nhà cung cấp máy chủ vào năm 2024.

Họ đã lừa dối nhà cung cấp này bằng cách khai báo sai rằng các mặt hàng sẽ chỉ được giao cho người nhận được ủy quyền cuối, nhưng thực tế lại chuyển cho một bên khác, theo hồ sơ tòa án.

Người thứ ba bị buộc tội là Li Ming (công dân Trung Quốc 51 tuổi) bị cáo buộc lừa đảo nhà cung cấp máy chủ vào năm 2023 bằng cách tuyên bố công ty Luxuriate Your Life Pte Ltd (đăng ký tại Singapore) sẽ là người dùng cuối của các mặt hàng này.

Nếu bị kết tội, ba người đàn ông này có thể đối mặt với mức án lên đến 20 năm tù hoặc bị phạt tiền, hoặc cả hai.

Phát biểu trên kênh CNBC hôm 4.3, Tengku Zafrul Aziz (Bộ trưởng Đầu tư, Thương mại và Công nghiệp Malaysia) cho biết nước này không có thông tin nào cho thấy các công ty trung tâm dữ liệu hoạt động tại đây đang sử dụng sai mục đích các chip Nvidia.

Ông Tengku Zafrul Aziz cho biết các máy chủ như vậy được nhập khẩu bởi các công ty trung tâm dữ liệu như Microsoft, Amazon Web Services và Google.

Như đã nêu trên, ông K Shanmugam nói rằng các chip Nvidia tiên tiến được nhúng trong các máy chủ do Dell và Supermicro cung cấp cho các công ty có trụ sở tại Singapore trước khi chúng được chuyển đến Malaysia. Bộ trưởng Bộ Nội vụ và Luật pháp Singapore nói thêm rằng "có thể đã có sự trình bày sai lệch về đích đến cuối cùng của các máy chủ".

Khi được hỏi liệu Malaysia có biết các máy chủ hiện ở đâu không, Bộ trưởng Tengku Zafrul Aziz trả lời: "Chúng tôi không biết", đồng thời nói thêm rằng các cơ quan chức năng nước này đang thảo luận với những công ty trung tâm dữ liệu và kiểm tra xem chúng có đến đúng các bên hay không.

"Hiện tại, chưa có trường hợp nào như vậy ở Malaysia và chúng tôi đang điều tra xem có phải như vậy không. Chúng tôi chắc chắn sẽ thảo luận vấn đề này với Singapore và các công ty sau đó sẽ phải chịu trách nhiệm trước cơ quan chức năng có thẩm quyền", ông Tengku Zafrul Aziz nói thêm.

Reuters cho biết "hoạt động buôn lậu chip AI có tổ chức vào Trung Quốc đã bị theo dõi từ các quốc gia gồm Malaysia, Singapore và UAE".

Bộ trưởng Tengku Zafrul Aziz nói với CNBC rằng Malaysia sẽ kiểm tra điểm đến của các chip. Ông nói thêm rằng "điều tôi có thể nói hôm nay là nếu Malaysia không phải là điểm đến cuối cùng được định trước thì tại sao những chiếc chip đó lại được rời khỏi Singapore?”.

Qua đó, ông Tengku Zafrul Aziz đang đặt câu hỏi về tính hợp pháp của việc vận chuyển chip từ Singapore, muốn xác định xem ai chịu trách nhiệm cho việc này và điểm đến cuối cùng thực sự là gì.

Năm ngoái, Reuters đưa tin các trường đại học và viện nghiên cứu Trung Quốc đã có được chip AI Nvidia tiên tiến được tích hợp trong máy chủ do Dell, Supermicro và Gigabyte Technology (Đài Loan) sản xuất.

Vụ việc ở Singapore là một phần của cuộc điều tra rộng hơn của cảnh sát với 22 cá nhân và công ty bị nghi ngờ trình bày sai sự thật, trong bối cảnh nạn buôn lậu chip AI có tổ chức sang Trung Quốc đã bị theo dõi.

Singapore đã trở thành tâm điểm chú ý trong cuộc điều tra của Mỹ về việc liệu DeepSeek có lách luật hạn chế từ Mỹ với chip Nvidia tiên tiến bằng cách mua chúng từ bên thứ ba ở các quốc gia khác hay không.

Lý do vì Singapore là thị trường lớn thứ hai của Nvidia sau Mỹ, chiếm 18% tổng doanh thu trong năm tài chính gần đây nhất, theo hồ sơ giao dịch chứng khoán của Nvidia. Tuy nhiên, các lô hàng thực tế đến Singapore chỉ đóng góp chưa đến 2% tổng doanh thu, vì khách hàng sử dụng nó làm trung tâm lập hóa đơn bán hàng cho các quốc gia khác.

Hồi tháng 2, Bộ trưởng Ngoại giao Singapore cam kết thực thi các chế độ kiểm soát xuất khẩu đa phương, tuyên bố rằng quốc đảo này sẽ không dung thứ cho hành vi lách luật, lừa đảo, khai báo sai hoặc gian lận số liệu.

Một số doanh nhân AI phương Tây, chẳng hạn Giám đốc điều hành Scale AI - Alexandr Wang, nói rằng DeepSeek có tới 50.000 chip Nvidia cao cấp bị cấm xuất khẩu sang Trung Quốc. Ông chưa đưa ra bằng chứng cho cáo buộc này.

DeepSeek chưa phản hồi các cáo buộc của Alexandr Wang. Công ty khởi nghiệp Trung Quốc này cho biết đã sử dụng chip Nvidia H800, mà họ có thể mua hợp pháp vào năm 2023, và tiết lộ đang sở hữu cụm siêu máy tính AI có chip Nvidia A100.

Đáp lại câu hỏi từ Reuters về khả năng máy chủ chứa chip AI Nvidia của mình bị vận chuyển trái phép đến Trung Quốc, Dell cho biết duy trì một chương trình tuân thủ thương mại nghiêm ngặt, thực hiện các hành động nhanh chóng và phù hợp, gồm cả việc chấm dứt mối quan hệ, nếu khách hàng không tuân thủ các nghĩa vụ này. Dell cho biết công ty không thể bình luận thêm vì cuộc điều tra đang được tiến hành.

Trong khi Supermicro khẳng định tuân thủ tất cả yêu cầu kiểm soát xuất khẩu của Mỹ với việc bán và xuất khẩu hệ thống GPU.

"Nếu biết rằng một bên thứ ba đã xuất khẩu hoặc tái xuất khẩu mà không có giấy phép cần thiết, chúng tôi sẽ điều tra vấn đề và thực hiện hành động thích hợp", Supermicro cho biết, trả lời các câu hỏi của Reuters.