Bắc Kinh không ủng hộ Nga vì sợ Trung Quốc bị biến thành Ukraine thứ 2

Sau khi Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố công nhận độc lập đối với Luhansk và Donetsk vào 21.2 thì ngày 24.2, ông Putin hạ lệnh tiến hành hoạt động quân sự ở Ukraine với loạt khai hỏa vũ khí chính xác vào các cơ sở quân sự của Ukraine.

Và sau khi bom đạn nổ ra tại Ukraine, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Nga Sergei Lavrov. Tại cuộc nói chuyện, Bộ trưởng Vương Nghị đã kêu gọi Nga quay trở lại đối thoại. Trung Quốc khẳng định họ tôn trọng sự toàn vẹn lãnh thổ của mọi quốc gia và hiểu rõ “các mối quan tâm hợp lý về an ninh” của Điện Kremlin.

Việc Trung Quốc khẳng định họ tôn trọng sự toàn vẹn lãnh thổ của mọi quốc gia dẫn đến việc người ta hiểu rằng họ đang ủng hộ Ukraine trong vấn đề bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và lời nói “hiểu rõ các mối quan tâm hợp lý về an ninh của Điện Kremlin” chỉ là động tác vuốt ve Nga mà thôi.

Trong thực tế, Trung Quốc không muốn và không thể ủng hộ việc Luhansk hay Donetsk tuyên bố độc lập vì họ sợ sau này mình giống Ukraine. Nếu Trung Quốc ủng hộ Luhansk hay Donetsk đơn phương ly khai thì sau này họ sẽ phải hành xử ra sao trong trường hợp những người muốn ly khai ở Đài Loan, Tây Tạng hay Tân Cương cũng tuyên bố độc lập rồi được phương Tây công nhận. Viễn cảnh đó không phải mơ hồ mà có nguy cơ rất cao nên Trung Quốc phải triệt để bác bỏ mọi vụ ly khai, cắt rời lãnh thổ đã được LHQ công nhận.

Tuy nhiên, để giữ gìn mối quan hệ chiến lược với Nga thì Trung Quốc không thể ra mặt phản đối việc Luhansk và Donetsk ly khai hay chuyện Nga công nhận độc lập với 2 khu vực này. Cách họ làm chỉ là kêu gọi tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ song song với việc thông cảm an ninh quốc gia của Nga bị đe dọa.

Đồng thời, Trung Quốc mượn luôn vụ việc ở Ukraine để chỉ trích Mỹ. Đây là cách làm vừa giúp Trung Quốc lấy lòng Nga, vừa có cớ để chĩa mũi dùi vào Mỹ vì Trung Quốc cũng đồng bệnh tương lân Nga trong việc khó thở với hiện diện quân sự của Mỹ ở Nhật, bán đảo Triều Tiên, Philippines…

Như đã đưa tin, trong cuộc họp báo của Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 23.2, khi bị chất vấn chuyện một số hãng truyền thông Mỹ cho rằng những nhận xét và lập trường của Trung Quốc về Ukraine mâu thuẫn với nguyên tắc tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của một quốc gia mà Trung Quốc luôn đề cao, phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh khẳng định:

“Trung Quốc luôn đề cao tính khách quan và công bằng, ủng hộ hòa bình và công lý, và quyết định lập trường của mình dựa trên giá trị của vấn đề liên quan. Chúng tôi tin rằng tất cả các quốc gia cần giải quyết các tranh chấp quốc tế một cách hòa bình, phù hợp với các mục đích và nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc. Những người cáo buộc Trung Quốc vi phạm nguyên tắc tôn trọng chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ trong vấn đề Ukraine hoặc có động cơ thâm độc hoặc là do xuyên tạc”. Đoạn này chúng ta có thể thấy Trung Quốc quyết liệt bảo vệ vấn đề chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ mà Ukraine đang kêu gọi.

Sau đó, bà Hoa tỏ ra ủng hộ tình cảnh của Nga ở Ukraine bằng việc đổ lỗi cho Mỹ: “Các quốc gia nhất định nên tự hỏi: Khi Mỹ thúc đẩy 5 làn sóng mở rộng NATO về phía đông đến tận ngưỡng cửa Nga và triển khai các vũ khí tấn công chiến lược tiên tiến vi phạm những cam kết của mình với Nga, liệu họ có bao giờ nghĩ đến hậu quả của việc đẩy một nước lớn đến chân tường?”