Chủ tịch Alibaba: ‘Jack Ma vẫn còn sống, hạnh phúc và vẫn là cổ đông lớn nhất của công ty’

“Chà, trước hết, Jack còn sống. Ông ấy khỏe, hạnh phúc. Ông ấy đang sáng tạo và có suy nghĩ tích cực. Ông ấy đang giảng dạy tại một trường đại học ở Tokyo, dành nhiều thời gian hơn ở Trung Quốc”, Chủ tịch Alibaba - Michael Evans cho biết tại hội nghị Viva Tech ở Paris (thủ đô Pháp).

Theo trang CNBC, Michael Evans nói điều này để trả lời câu hỏi từ Maurice Levy, Chủ tịch tập đoàn quảng cáo Publicis (Pháp). Điều này nhấn mạnh sự quan tâm liên tục đến nơi ở của Jack Ma (đồng sáng lập Alibaba) sau khi ông và Alibaba trở thành mục tiêu của cuộc truy quét bằng quy định nghiêm ngặt từ chính quyền Trung Quốc.

Quá trình giám sát đó bắt đầu vào tháng 11.2020 khi Ant Group, chi nhánh công nghệ tài chính của Alibaba cũng do Jack Ma thành lập, bị các cơ quan quản lý buộc phải hủy bỏ đợt chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) trị giá 37 tỉ USD.

Vào năm 2021, Alibaba đã bị phạt 2,8 tỉ USD vì vi luật luật chống độc quyền. Trong khi đó, lĩnh vực công nghệ của Trung Quốc đã phải tuân thủ một loạt quy định mới xung quanh các lĩnh vực từ cạnh tranh đến quyền riêng tư dữ liệu.

Jack Ma từng không xuất hiện trước công chúng trong vài tháng, làm dấy lên tin đồn rằng ông mất tích.

Cuối năm 2021, Jack Ma đi du lịch châu Âu và ở bên ngoài Trung Quốc vài tháng trong năm 2022. Jack Ma xuất hiện ở quê nhà vào đầu năm nay, làm dấy lên cuộc thảo luận rằng sự giám sát với lĩnh vực công nghệ của Trung Quốc có thể được nới lỏng.

Các nhà phân tích cho rằng cuộc truy quét của Trung Quốc với lĩnh vực công nghệ trong nước đã phần nào lắng dịu nhưng tung tích Jack Ma vẫn thường là chủ đề thảo luận.

Michael Evans cho biết Jack Ma vẫn là cổ đông lớn nhất của Alibaba, điều này cho thấy cam kết của tỷ phú sinh năm 1964 với công ty.

“Đây là công ty của ông ấy. Vì vậy, ông ấy vẫn quan tâm nhiều đến công ty vào lúc này giống như khi mới bắt đầu. Tôi cho rằng điều đó sẽ tiếp tục chừng nào Jack Ma còn sống và Alibaba còn hoạt động”, Michael Evans nói.

Đầu tháng 5, truyền thông đưa tin Jack Ma đã đảm nhận vị trí giáo sư thỉnh giảng ở Đại học Tokyo (Nhật Bản). Đây là một trong những vai trò công khai đầu tiên mà tỷ phú 58 tuổi đảm nhận kể từ khi rời xa ánh đèn sân khấu vào năm 2020.

Đảm nhiệm chức vị mới từ ngày 1.5, Jack Ma dự kiến sẽ cung cấp những lời khuyên cho sinh viên về một số chủ đề nghiên cứu, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp - thực phẩm bền vững.

Từng là người giàu nhất Trung Quốc, Jack Ma cũng "chia sẻ kinh nghiệm phong phú và kiến thức tiên phong về tinh thần kinh doanh, quản lý doanh nghiệp và đổi mới" trong các cuộc hội thảo tại trường do Đại học Tokyo điều hành.

Động thái trên đánh dấu sự trở lại giảng dạy của Jack Ma sau khi nghỉ việc tại Alibaba vào tháng 9.2019. Jack Ma từng là giáo viên tiếng Anh vài năm trước khi đồng sáng lập Alibaba rồi thành lập Ant Group. Ông chính là người tiên phong trong thương mại điện tử và công nghệ tài chính ở Trung Quốc.

Tháng 5.2019, Jack Ma nói ông sẽ quay lại công việc giảng dạy sau khi nghỉ việc tại Alibaba. Lúc đó, tỷ phú cho biết mình trở về cội nguồn vì tình yêu với nghề.

Theo hãng tin Bloomberg, chính phủ Trung Quốc hồi tháng 3 yêu cầu Jack Ma quay trở về nước, xuất hiện trước công chúng nhằm bày tỏ sự ủng hộ với kế hoạch tái cơ cấu Alibaba. Alibaba đang có kế hoạch chia thành 6 đơn vị và khám phá các khoản gây quỹ hoặc niêm yết cho hầu hết trong số đó. Đây là cuộc tái cơ cấu lớn nhất Alibaba trong 24 năm. 

Thời điểm đó, Jack Ma đã ghé thăm tại trụ sở Alibaba ở thành phố Hàng Châu (Trung Quốc), làm dấy lên đồn đoán việc ông sẽ trở lại nắm quyền. Tuy nhiên, động thái làm giáo sư thỉnh giảng của Jack Ma tại Đại học Tokyo cho thấy ông đã quyết rút lui hoàn toàn khỏi đế chế của mình để tập trung nghiên cứu cho phát triển kỹ thuật nông nghiệp.

“Rõ ràng là sự nghiệp làm doanh nhân của Jack Ma đã chấm dứt. Dù đã thành công trong mảng kinh doanh nhưng với vốn kinh nghiệm từng làm giáo viên tiếng Anh, Jack Ma đã bày tỏ nguyện vọng được quay lại giảng dạy khi rời khỏi đế chế của mình”, chuyên gia phân tích Ashadhi Kumarasiri của công ty LightStream Research nhận định.

Theo Bloomberg, Jack Ma đã nói với các lãnh đạo Ant Group và như Alibaba rằng đừng quá ám ảnh với sự trở lại của ông. Ông cam kết sẽ ủng hộ cho thành công của Alibaba ngay cả khi ở nước ngoài.

Jack Ma có mối liên kết chặt chẽ với Nhật Bản do tỷ phú Masayoshi Son, nhà sáng lập tập đoàn SoftBank, chính là người đã đổ tiền đầu tư cho Alibaba cách đây hơn 20 năm khi công ty còn chưa có gì trong tay.

Tiếp xúc với công chúng nhiều hơn sau 2 năm ẩn mình vì "vạ miệng"

Jack Ma thời gian qua đã tiếp xúc với công chúng nhiều hơn, khoảng 2 năm sau khi chọc giận chính quyền Trung Quốc vào tháng 10.2020 qua một bài phát biểu. Trong đó, Jack Ma chỉ trích hệ thống quản lý tài chính của Trung Quốc và tuyên bố các ngân hàng nước này đang hoạt động với tư duy như "tiệm cầm đồ". Tháng 11.2020, Jack Ma bị triệu tập. Một ngày sau, đợt IPO của Ant Group bị chính quyền Trung Quốc hủy bỏ.

Tiếp đó, Jack Ma buộc phải nhượng bộ chính phủ Trung Quốc rất nhiều. Ant Group phải phối hợp với cơ quan quản lý Trung Quốc trong việc tái cấu trúc doanh nghiệp, đồng thời thường xuyên thảo luận với ngân hàng trung ương về cách điều chỉnh hoạt động.

Những năm đầu thành lập, thành công của Ant Group trong các dịch vụ như thanh toán kỹ thuật số và tiền gửi trên thị trường tiền tệ đã đe dọa sự thống trị của các ngân hàng lớn được chính phủ hậu thuẫn.

Việc hủy bỏ IPO của Ant Group đã dẫn đến cuộc kiểm soát rộng lớn hơn với các hãng công nghệ trong nước. Điều này gây áp lực lên giá cổ phiếu Alibaba, vốn đã giảm hơn 70% so với mức đỉnh năm 2020. Theo Bloomberg Billionaires Index, khối tài sản của Jack Ma đã giảm mạnh từ mức 61 tỉ USD vào tháng 10.2020 xuống còn khoảng 34,4 tỉ USD.

Sau đó, Jack Ma đã ẩn mình, làm dấy lên những đồn đoán dữ dội về tung tích của ông.

Vào tháng 11.2022, Jack Ma được phát hiện ở Nhật Bản, nơi ông chủ yếu giao lưu với một số câu lạc bộ thành viên tư nhân, theo tờ Financial Times. Chuyến đi Nhật Bản của Jack Ma đã làm dấy lên đồn đoán về việc liệu ông có quyết định định cư ở nước này hay không. Tờ SCMP đưa tin Jack Ma đã dành ba tháng ở Nhật Bản, nơi ông xem xét các hoạt động và công nghệ của các trang trại nuôi cá. Ông nghiên cứu nghề cá và nuôi cá ngừ, mở rộng mối quan tâm của mình với nông nghiệp bền vững và ngành công nghiệp thực phẩm.

Vào tháng 1, Jack Ma đến Bangkok (thủ đô Thái Lan), ghé thăm nhà hàng thức ăn đường phố được trao sao Michelin (giải thưởng danh giá trong làng ẩm thực trên thế giới) và xem một trận đấu Muay Thái. Ông cũng đã xuất hiện ở Hồng Kông gần cuối tháng 1 để đón tết Nguyên đán.

Jack Ma có nhiều thời gian hơn dưới ánh đèn sân khấu kể từ tháng 3 khi trở lại ngôi trường do ông thành lập ở quê hương Hàng Châu, phía đông Trung Quốc.

Vào tháng 4, ông được bổ nhiệm làm giáo sư danh dự tại Đại học Hồng Kông.