‘Công chúa Huawei thành con bài mặc cả trong cuộc chiến kinh tế Mỹ - Trung’

Hôm 3.3, các luật sư bào chữa cho Mạnh Vãn Châu (ái nữ của người sáng lập kiêm CEO Huawei - Nhậm Chính Phi) nói rằng việc Joe Biden được bầu làm Tổng thống Mỹ sẽ không hủy bỏ sự can thiệp chính trị trong trường hợp của bà. Các luật sư nhắc lại việc ông Donald Trump cam kết sẽ can thiệp vụ Mạnh Vãn Châu nếu điều đó giúp Mỹ đạt được một thỏa thuận thương mại có lợi hơn từ Trung Quốc.

Các luật sư muốn vụ án đòi dẫn độ Mạnh Vãn Châu sang Mỹ bị hủy bỏ với lý do rằng những bình luận của ông Trump ngay sau vụ bắt giữ bà năm 2018 ở Canada đồng nghĩa “Công chúa Huawei” sẽ không được xét xử công bằng ở Mỹ.

Họ lập luận thêm rằng Thủ tướng Canada - Justin Trudeau và Bộ trưởng Ngoại giao Canda khi đó là Chrystia Freeland cũng đã tham gia vào cuộc tranh luận, chứng tỏ có sự chính trị hóa trường hợp này.

Năm nay 49 tuổi, Mạnh Vãn Châu đã bị bắt theo lệnh của Mỹ tại sân bay Quốc tế Vancouver (Canada) vào tháng 12.2018 và kể từ đó đã bị quản thúc tại gia ở Canda trong khi chống lại việc dẫn độ sang Mỹ. Giám đốc tài chính Huawei phải đối mặt với cáo buộc gian lận tài chính ở Mỹ vì đã gây hiểu lầm cho HSBC về các giao dịch kinh doanh của Huawei ở Iran, khiến ngân hàng này vi phạm các lệnh trừng phạt của Mỹ. Dù vậy, Mạnh Vãn Châu nói rằng bà vô tội.

10 ngày sau khi Mạnh Vãn Châu bị bắt, Tổng thống Trump khi đó nói với Reuters trong cuộc phỏng vấn rằng ông sẽ can thiệp vào vụ việc nếu nó giúp Mỹ đạt được một thỏa thuận thương mại tốt hơn với Trung Quốc.

Luật sư biện hộ cho Mạnh Vãn Châu - Richard Peck nói: “Với phát biểu đó, bà Mạnh đã trở thành một con bài mặc cả trong cuộc cạnh tranh kinh tế giữa hai siêu cường này. Sự tranh cãi của chúng tôi là những lời nói từ ông ấy có vẻ như là lạm dụng quy trình".

Các công tố viên Canada nói rằng các tuyên bố của Trump không còn phù hợp nữa kể từ khi ông rời nhiệm sở và thỏa thuận thương mại đã được ký kết.

Luật sư bào chữa Isabel Schurman nói điều này không thể chấp nhận được. “Không có thay đổi nào về hoàn cảnh”, Isabel Schurman nói với tòa án, gọi chuyện người giữ chức vụ Tổng thống Mỹ đã thay đổi là “không liên quan”.

Quan hệ ngoại giao giữa Canda và Trung Quốc tan vỡ sau vụ bắt giữ bà Mạnh Vãn Châu năm 2018. Vài ngày sau đó, Trung Quốc bắt giữ hai người Canada vì tội gián điệp, mà Canada coi đó là hành động trả đũa.

Tháng trước, Tổng thống Biden cho biết "con người không phải là con bài mặc cả" liên quan đến vụ việc trên và xung đột ngoại giao sau đó.

Richard Peck nói lời này từ Tổng thống Biden đã không phủ nhận một cách đầy đủ những nhận xét của ông Trump.

“Đã quá muộn. Tác hại đã xảy ra và tồn tại trong 2 năm", Richard Peck cho hay.

Luật sư bào chữa Mona Duckett đã trích dẫn bình luận từ Chrystia Freeland rằng Mỹ không nên “tìm cách chính trị hóa quá trình dẫn độ” theo các bình luận của Trump, để củng cố tuyên bố có sự can thiệp chính trị vào vụ việc.

Mona Duckett cũng chỉ ra bình luận vào tháng 12.2019 của Thủ tướng Justin Trudeau rằng Mỹ không nên ký một thỏa thuận thương mại cuối cùng với Trung Quốc mà không giải quyết tranh chấp về hai người Canada bị Trung Quốc giam giữ sau vụ bắt Mạnh Vãn Châu.

Công tố viên Canada - Robert Frater cho biết những trích dẫn mà các luật sư bào chữa cho Mạnh Vãn Châu tham chiếu là không đúng ngữ cảnh và họ đã bỏ qua giả định về thiện chí, suy diễn điều tồi tệ nhất.

Robert Frater nói: “Đó không phải là một cách công bằng để xem xét trường hợp này”.

Trước đó vào ngày 3.3, Đại sứ Trung Quốc tại Canada - Tùng Bồi Vũ cho biết Canada nên nhanh chóng thả bà Mạnh Vãn Châu để giúp khôi phục quan hệ giữa hai nước. “Điều đó sẽ giúp đưa mối quan hệ của chúng ta trở lại bình thường”, Tùng Bồi Vũ đề cập trên Twitter, nhắc rằng việc Trung Quốc bắt giữ hai người Canada không liên quan đến vụ Mạnh Vãn Châu.

Thủ tướng Justin Trudeau nói với các phóng viên hôm 3.3 rằng vào thời điểm đó, các quan chức Trung Quốc tuyên bố rõ rằng việc bắt hai người Canada để đáp trả vụ giam giữ Mạnh Vãn Châu. Hai công dân Canada tiếp tục bị hạn chế tiếp cận với cố vấn pháp lý hoặc các quan chức ngoại giao.

“Không điều gì mà đại sứ có thể nói lúc này sẽ khiến tôi không thể hiểu được thực tế là như vậy”, ông Justin Trudeau nói.

Phán quyết về việc liệu có dẫn độ Mạnh Vãn Châu sang Mỹ hay không dự kiến sẽ có vào tháng 5.2021.