Nghi hàng Trung Quốc 'núp bóng', Mỹ khởi xướng điều tra thép Việt Nam

Thông tin từ Bộ Công Thương vừa cho biết Bộ Thương mại Mỹ ngày 13.5 vừa qua đã thông báo khởi xướng điều tra áp dụng biện pháp chống lẩn tránh thuế với sản phẩm thép tấm không gỉ nhập khẩu từ Việt Nam.

Đây là vụ việc Bộ Thương mại Mỹ tự khởi xướng điều tra dựa trên các thông tin sẵn có với cáo buộc mặt hàng thép tấm không gỉ đang có dấu hiệu lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại mà Mỹ đang áp dụng với hàng hóa tương tự của Trung Quốc từ năm 2016 với mức thuế là từ 139% - 267%.

Căn cứ để phía Mỹ khởi xướng điều tra là: Các nhà sản xuất xuất khẩu của Việt Nam nhập khẩu nguyên liệu thép cán phẳng không gỉ từ Trung Quốc sau đó gia công hoàn thiện tại Việt Nam và xuất khẩu sang Mỹ và lượng xuất khẩu sản phẩm thép tấm không gỉ từ Việt Nam có sự gia tăng đáng kể trong giai đoạn trước và sau khi Mỹ áp thuế với Trung Quốc.

Trong thời gian qua, xuất khẩu sản phẩm thép tấm không gỉ từ Việt Nam sang Mỹ liên tục giảm từ 32.000 tấn năm 2017 xuống còn 25.000 tấn năm 2018 và tiếp tục giảm xuống còn 23.000 tấn năm 2019. Hiện nay, Việt Nam đang áp thuế chống bán phá giá với sản phẩm thép cán phẳng không gỉ nhập khẩu từ Trung Quốc với mức từ 17,94% - 31,85%.

Sau khi khởi xướng điều tra, Bộ Thương mại Mỹ sẽ ban hành bản câu hỏi để thu thập thông tin từ các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu của Việt Nam. Trước tình hình trên, Bộ Công Thương khuyến nghị các doanh nghiệp cần tham gia, hợp tác, chuẩn bị cung cấp thông tin đầy đủ, đúng thời hạn đặc biệt liên quan đến nguồn nguyên liệu, quy trình quản lý cho Bộ Thương mại Mỹ để tránh việc bị sử dụng dữ liệu sẵn có (thường là bất lợi) trong quá trình điều tra.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương sẽ phối hợp chặt chẽ với các doanh nghiệp xuất khẩu, Hiệp hội thép Việt Nam trong suốt quá trình điều tra vụ việc và có phương án hỗ trợ, xử lý phù hợp bao gồm cả việc trao đổi với Bộ Thương mại Mỹ để làm rõ căn cứ khởi xướng điều tra, nhằm bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của doanh nghiệp xuất khẩu.

Khi thương chiến Mỹ - Trung nổ ra, hàng hóa Trung Quốc xuất qua Mỹ gặp lao đao, khiến các doanh nghiệp Trung Quốc tìm cách đẩy mạnh xuất khẩu qua các thị trường khác, trong đó có Việt Nam, khiến hàng loạt doanh nghiệp Việt thuộc nhiều ngành hàng gặp không ít khó khăn. Ngoài ra, các doanh nghiệp Trung Quốc cũng chọn Việt Nam là nơi trung chuyển để "sơ chế" hàng hóa trước khi xuất khẩu sang Mỹ nhằm lẩn tránh thuế.

Sắt thép và các sản phẩm sắt thép, gỗ và các sản phẩm gỗ... đều là những mặt hàng mà Trung Quốc xuất khẩu nhiều sang Mỹ. Tuy nhiên, sau khi bị Mỹ điều tra chống bán phá giá, chống trợ cấp và áp thuế rất cao, nhận thấy lượng hàng xuất khẩu từ Trung Quốc sang Mỹ giảm nhưng từ Việt Nam sang Mỹ lại tăng nên Mỹ nghi ngờ hàng Trung Quốc "núp bóng" xuất xứ Việt Nam để lẩn tránh thuế.

Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công Thương) cho biết, tính riêng trong 8 tháng năm 2019 đã có có 7 vụ việc điều tra đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam. Ngoài ra một số nước đang xem xét khởi xướng các vụ việc khác. Sản phẩm bị điều tra chủ yếu là nhôm, thép, sợi đồ gia dụng điện tử thuỷ sản, gỗ ván ép, lốp xe, pin mặt trời…Nhìn chung các mặt hàng bị điều tra đều là các mặt hàng Mỹ, EU đã áp thuế phòng vệ thương mại đối với các sản phẩm của Trung Quốc.

Tuyết Nhung