TP.HCM tập trung làm rõ những nút thắt dẫn tới tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công còn thấp

Chủ trì phiên họp, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi đề nghị lãnh đạo các sở ngành tham dự tập trung phân tích về tỷ lệ giải ngân “rất thấp” 7 tháng đầu năm. Ông Phan Văn Mãi nhấn mạnh và đề nghị thảo luận thêm về công tác cải cách hành chính, sự phối hợp giữa các quận huyện với sở ngành, công tác quy hoạch.

Tại phiên họp, nhiều ý kiến đã tập trung làm rõ những nút thắt dẫn tới tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công còn thấp trong những tháng đầu năm.

Báo cáo về tình hình kinh tế-xã hội tháng 7, 7 tháng đầu năm 2022, bà Lê Thị Huỳnh Mai, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư TP cho biết, 7 tháng đầu năm, các lĩnh vực kinh tế có mức tăng trưởng khá. Hoạt động sản xuất công nghiệp đã phục hồi và thu hút lao động trở lại làm việc. Nhiều doanh nghiệp đã khai thác hiệu quả các hiệp định thương mại tự do để mở rộng thị trường. Hoạt động thương mại, dịch vụ trở nên sôi động khi khách du lịch quay trở lại TP và nhiều hoạt động khuyến mại tập trung được tổ chức.

Về hoạt động thu chi ngân sách nhà nước, Giám đốc Sở Tài chính TP Phạm Thị Hồng Hà cho biết, tổng thu ngân sách nhà nước (không kể số bổ sung từ quỹ dự trữ tài chính) ước thực hiện 282.965,161 tỉ đồng, đạt 73,20% dự toán năm; tăng 20,01% so với cùng kỳ.

Trong đó, thu nội địa là 200.954,968 tỉ đồng, đạt 74,41% dự toán, tăng 23,12% so cùng kỳ. Tổng chi ngân sách địa phương 7 tháng đầu năm (không tính tạm ứng) ước thực hiện 33.079,700 tỉ đồng, đạt 33,19% dự toán, giảm 4,24% so với cùng kỳ. Trong đó, chi đầu tư là 6.977,171 tỉ đồng, đạt 16,02% dự toán, giảm 32,28% so cùng kỳ; chi thường xuyên là 24.679,208 tỉ đồng, đạt 50,71% dự toán, tăng 11,73% so cùng kỳ.

Ông Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc Kho Bạc nhà nước TP.HCM, cho biết, giải ngân chậm rơi vào các dự án bố trí vốn lớn trên 200 tỉ đồng, nhưng giải ngân dưới 10%. Ông dẫn chứng nhiều dự án của Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp:

Dự án xây dựng mới Bệnh viện Nhi đồng Thành phố được bố trí vốn 1.000 tỉ đồng từ năm 2019. Nhưng do trục trặc hồ sơ, mà đến nay công trình đã nghiệm thu đưa vào sử dụng 3 năm vẫn chưa được bố trí vốn. Dự án cụm kinh tế Tân Kiên ở huyện Bình Chánh được bố trí 277 tỉ đồng chưa giải ngân được. Sở QH-KT có công trình Trung tâm triển lãm quy hoạch TP.HCM 350 tỉ đồng; dự án Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch cũng chưa giải ngân được.

Bên cạnh các dự án giải ngân 0% như trên, ông Nguyễn Hoàng Hải cũng chỉ ra nhiều dự án giải ngân dưới 10%, như: Công trình hầm chui nút giao thông Nguyễn Hữu Thọ - Nguyễn Văn Linh bố trí 200 tỉ đồng, mới giải ngân được 9,3 tỉ đồng, đạt dưới 5%; xây dựng nút giao thông An Phú bố trí 375 tỉ đồng, giải ngân 14 tỉ đồng, đạt 4%. Dự án vệ sinh môi trường TP giai đoạn 1 bố trí 1.990 tỉ đồng, giải ngân được 73 tỉ đồng, đạt 4%. Dự án xây dựng hạ tầng, cải tạo môi trường Kênh Tham Lương – Bến Cát – Rạch Nước Lên bố trí 1.039 tỉ đồng hay dự án metro tuyến số 2 cũng giải ngân rất thấp.

Cũng liên quan giải ngân vốn đầu tư công, Giám đốc Kho bạc TP.HCM cũng nêu một vấn đề cần lưu tâm, là số dư tạm ứng hiện lên tới hơn 9.000 tỉ đồng, trong đó 1.400 tỉ là tạm ứng quá hạn. Hàng quý Kho bạc cũng có công văn nhắc nhở các chủ đầu tư, nhưng hiện xử lý khoản này rất khó khăn do nhiều nguyên nhân khác nhau.

Trong khi đó, Trưởng Ban Kinh tế ngân sách HĐND TP.HCM Lê Trương Hải Hiếu cho biết, qua các cuộc giám sát mà Ban Kinh tế ngân sách thực hiện, cho thấy TP.HCM đã tập trung bố trí vốn cho các dự án, nhưng nhiều dự án lại không có đủ điều kiện triển khai nên không giải ngân được. Trong khi các dự án đã được thông qua đều có ý nghĩa nhất định.

Ông cũng nêu thêm một thực tế, khi TP.HCM tổ chức chính quyền đô thị, không tổ chức HĐND quận nữa thì các dự án mà HĐND 16 quận đã thông qua bị ách tắc, không còn nguồn vốn để thực hiện. Trong khi đó là những dự án có quy mô không lớn, sát thực tiễn, có khả năng thực hiện cao nhất.

Công tác giải ngân chậm có phần nguyên nhân do công tác giải phóng mặt bằng chậm. Phó Giám đốc Sở TN-MT Trần Văn Bảy lý giải nguyên nhân chậm trễ trong công tác thẩm định giá bồi thường.

Ông cho biết, từ năm 2021 đến nay Sở TN-MT đã đẩy nhanh tiến độ giải quyết thẩm định giá. Đến nay đã giải quyết tất cả các hồ sơ thẩm định giá quận huyện chuyển về. 7 tháng đầu năm đã thông qua được 52 dự án về giá bồi thường, không còn hồ sơ tồn đọng. “Vậy thì tắc ở khâu nào? Qua rà soát, Sở TN-MT thấy tắc ở khâu các quận huyện”, ông Trần Văn Bảy thông tin.

Thậm chí Sở TN-MT phải tự rà soát các dự án đầu tư công của quận huyện và nhắc quận huyện khẩn trương trình hồ sơ thẩm định giá. Pháp lý dự án hoàn thiện rất chậm, khi đó không thể trình được hồ sơ. Quận huyện thuê đơn vị tư vấn thẩm định giá cũng rất khó khăn. Do việc này thù lao không nhiều mà trách nhiệm rất lớn, nên các đơn vị không mặn mà tham gia.

Đặc biệt, ở những địa phương mà người đứng đầu cấp ủy, chính quyền tập trung chỉ đạo thì việc này mới “chạy” nhanh. Theo ông Trần Văn Bảy, nhiều quận huyện đang làm việc này rất chậm, hồ sơ cũng không hoàn thiện nên sở phải trả tới trả lui rất mất thời gian. Và sau khi đã có phê duyệt giá rồi thì lẽ ra quận huyện phải chuẩn bị trước để chi trả cho người dân, thì nhiều nơi bị chậm trễ đến nửa năm 1 năm, dẫn tới giá lạc hậu, người dân phản ứng. Lúc này cũng không có cơ sở pháp lý để thẩm định lại.

Trong các tháng cuối năm, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi yêu cầu các quận huyện, TP.Thủ Đức và các sở ban ngành tập trung kiểm soát dịch bệnh. Đẩy mạnh đấu thầu mua thuốc và trang thiết bị y tế, không để tình trạng thiếu thuốc ảnh hưởng đến người dân. Đẩy nhanh tiến độ triển khai Dự án Đầu tư xây dựng đường Vành đai 3 TP.HCM. Nghiên cứu dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4. Rà soát tổng thể các dự án chống ngập trên địa bàn TP, đề xuất phương án triển khai thực hiện hiệu quả.

Tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc để phấn đấu hoàn thành tuyến đường sắt đô thị số 1 theo kế hoạch đề ra; hoàn thành các thủ tục đầu tư tuyến đường sắt đô thị số 2. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà ga sân bay Tân Sơn Nhất. Đồng thời nghiên cứu hoàn thiện đề xuất về dự án cải tạo rạch Xuyên Tâm – dự án có ý nghĩa lớn với TP.HCM.

Đặc biệt, trong tháng 8 phải hoàn thiện công tác tham mưu tổng kết Nghị quyết 16 của Bộ Chính trị và Nghị quyết 54 của Quốc hội về thí điểm cơ chế chính sách đặc thù phát triển TP.HCM. Hiện TP.HCM đã có dự thảo lần 1 và tổ chức nhiều hội nghị lấy ý kiến để hoàn thiện dự thảo. TP.HCM sẽ trình Bộ Chính trị trong tháng 8 để Bộ Chính trị cho ý kiến trong tháng 9 và sau đó Quốc hội tổng kết vào kỳ họp tháng 10 năm nay.

Về các công việc cụ thể của các sở ngành, ông Phan Văn Mãi yêu cầu Sở Nội vụ chủ trì, tập trung hơn nữa cho công tác cải cách hành chính này, tăng cường kỷ luật, kỷ cương. Sở KH-ĐT cần tập trung quyết liệt giải pháp đẩy nhanh giải ngân vốn đầu tư công. Sở Tài chính trong tháng 8 tập trung cho đề án quản lý sử dụng hiệu quả tài sản công; rà soát điều chỉnh quỹ tài chính ngoài ngân sách; thực hiện các kết luận của kiểm toán; thu chi, thanh toán liên quan đến Thủ Thiêm và một số nhiệm vụ khác.

Sở Xây dựng được Chủ tịch UBND TP.HCM giao tập trung giải quyết phần còn lại của dự án giải quyết ngập do triều khu vực TP.HCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu, để cuối năm 2022 cơ bản hoàn thành. Đồng thời chuẩn bị kế hoạch kinh tế - xã hội năm 2023 để báo cáo trung ương.