Marwan Bishara là chuyên gia về chính sách đối ngoại của Mỹ và các vấn đề chiến lược quốc tế. Ông vừa có bài viết: "Western media and the war on truth in Ukraine" trên Al Jazeera của Qatar - một nước đồng minh của Mỹ.

Báo chí Trung Đông lật tẩy chiêu trò đưa tin bưng bít của truyền thông phương Tây tại Ukraine

Anh Tú (dịch) | 08/08/2022, 15:13

Marwan Bishara là chuyên gia về chính sách đối ngoại của Mỹ và các vấn đề chiến lược quốc tế. Ông vừa có bài viết: "Western media and the war on truth in Ukraine" trên Al Jazeera của Qatar - một nước đồng minh của Mỹ.

Ai là người chiến thắng trong cuộc chiến ở Ukraine phụ thuộc vào người đang nói chuyện.

Có thể dự đoán, Nga nói rằng họ đang giành chiến thắng theo kế hoạch, trong khi Mỹ nói rằng Ukraine đang có một chiến thắng bất ngờ, nhờ vào sự phản kháng kiên cường và sự hỗ trợ của phương Tây.

Xét qua, người ta nghĩ rằng không thể được tin tưởng vào độ thật từ truyền thông Nga, chứ chưa nói đến sự thật về cuộc chiến, trong khi phương Tây tự do truyền cảm hứng sẽ cho sự tin cậy cao hơn vì họ cho phép một cuộc điều tra tự do và độc lập. Nhưng trên thực tế, như nhà chiến lược quân sự Trung Quốc - Tôn Tử đã nói, “binh bất yếm trá”. Không bên nào mà ta có thể hoặc nên đặt tin tưởng để vén lớp sương mù chiến tranh, bởi vì cả hai đều hoàn toàn tham gia vào chiến tranh tâm lý, vốn là chìa khóa để giành chiến thắng trong cuộc chiến tổng thể ở Ukraine.

Trên thực tế, cả hai bên đều đang tuyên truyền những sự kiện và huyền thoại có chọn lọc của riêng mình, đồng thời kiểm duyệt các tin trái chiều, vì mỗi bên cần duy trì vẻ ngoài thắng thế để biện minh cho những hy sinh lớn lao bằng xương máu hoặc tài lực. Và cả hai bên cần phải nâng cao quan điểm để tăng cường giải quyết công khai các mục tiêu phía sau của họ, điều này cho đến nay đã loại trừ bất kỳ nỗ lực nghiêm túc nào hướng tới một giải pháp ngoại giao.

Nga hy vọng sẽ làm suy giảm tinh thần kháng chiến Ukraine và làm giảm sự ủng hộ của châu Âu đối với một cuộc chiến không thể tìm phần thắng, trong khi Mỹ muốn khơi dậy nhiệt huyết của Ukraine và châu Âu cho một cuộc chiến có thể tìm phần thắng tại các vùng lãnh thổ bị chiếm đóng.

Trong khi truyền thông Nga có rất ít hoặc không có lựa chọn nào khác ngoài việc đưa tin từ các kênh chính thống thì truyền thông phương Tây có nhiều lựa chọn nhưng họ lại tin tưởng vào các bản tóm tắt và báo cáo của NATO và Lầu Năm Góc, bất kể ý định của họ là gì. Lấy ví dụ tuyên bố của một quan chức cấp cao của Lầu Năm Góc ẩn danh (tại sao lại phải giấu tên?) rằng: “Nga đã sẵn sàng 85% quân đội của mình cho cuộc chiến ở Ukraine”; Nga “vẫn chưa tìm ra cách sử dụng vũ khí tổng hợp một cách hiệu quả”; Nga đang "gánh chịu hàng trăm thương vong mỗi ngày". Rồi trong số các trường hợp tử vong trong quân đội của Nga có “hàng ngàn” trung úy và đại úy, “hàng trăm” đại tá và “nhiều” tướng lĩnh.

Bây giờ tôi không có manh mối nếu bất kỳ tuyên bố này hoặc khác như vậy là đúng sự thật và tôi cũng không nghi ngờ các quan chức tuyên truyền nó hoặc các nhà báo đã phát tán nó. Nhưng ngoài kia, đang có sự định hướng ý kiến ​​của công chúng, giới tinh hoa và các chuyên gia, hầu hết những người tin rằng Ukraine có thể gây ra một sự khó chịu nào đó nếu không phải là một chiến thắng hoàn toàn trước nước láng giềng hùng mạnh hơn. Nhưng các phương tiện truyền thông phương Tây và đặc biệt là Anh-Mỹ dường như mắc bệnh hay quên, hay tôi có trí nhớ tốt khi ghi nhớ thông tin, như thể những tuyên bố sai sự thật về cuộc chiến ngày hôm qua ở Afghanistan, Iraq hay Việt Nam, không có liên quan gì cuộc chiến ở Ukraine ngày nay.

Vào năm 2019, tờ Washington Post tiết lộ rằng các quan chức cấp cao của Mỹ đã không nói sự thật về cuộc chiến ở Afghanistan trong suốt chiến dịch kéo dài 18 năm, khiến những tuyên bố phiến diện mà họ biết là sai và che giấu bằng chứng không thể nhầm lẫn về cuộc chiến, đã trở thành điều không thể chối cãi. Nói cách khác, họ đã nói dối. Nhưng các phương tiện truyền thông, các tổ chức tư vấn và các chuyên gia có ảnh hưởng vẫn tiếp tục dựa vào những “quan chức” này; ngay cả sau khi tiết lộ rằng họ cũng đã nói dối về một cuộc chiến khác - cuộc chiến tranh Iraq, cuộc chiến cũng được tiến hành bằng chứng cứ giả và ngụy tạo.

Sự lừa dối chính thức thậm chí còn tồi tệ hơn trong Chiến tranh Lạnh. Ví dụ, “Tài liệu của Lầu Năm Góc” được xuất bản cách đây khoảng nửa thế kỷ đã tiết lộ rằng chính phủ Mỹ đã phạm tội che đậy rất lớn liên quan đến những tổn thất khủng khiếp trong cuộc chiến tranh Việt Nam, dẫn đến cái chết của khoảng 55.000 người Mỹ và hơn một triệu người Việt Nam. Bất kỳ kỳ vọng nào rằng truyền thông Mỹ và sự tin tưởng của công chúng vào việc chính phủ tham gia vào các cuộc chiến tranh, “cứ giảm đi mãi”, hóa ra là quá sớm, vì những lời dối trá chính thức về “các cuộc chiến tranh bẩn thỉu” ở châu Á và Trung Mỹ tiếp tục được đưa tin rộng rãi như là sự thật.

Thậm chí ngày nay, khi Bộ Tư lệnh Chiến dịch Đặc biệt của Mỹ triển khai bí mật các lực lượng đặc biệt trên khắp châu Phi để chống lại “các cuộc chiến tranh bóng tối”, họ vẫn ngang nhiên rao giảng “báo chí tự do và minh bạch”. Người ta không biết nên cười hay nên khóc.

Vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi các chính phủ, dù là chế độ chuyên quyền hay dân chủ, đều nói dối về các cuộc chiến tranh vì những lý do chiến thuật hoặc chiến lược. Trên thực tế, có một cái tên khá lạ cho nó - mưu kế, có nghĩa là cố tình gửi những tín hiệu không đúng sự thật để khiến kẻ thù không yên tâm trong khi trấn an phe mình.

Điều gây sốc là làm thế nào mà “báo chí tự do” trong “thế giới tự do”, mà theo tín nhiệm của nó - đã giúp tiết lộ nhiều sự lừa dối chính thức trong quá khứ như trong “Các báo cáo của Lầu Năm Góc” và “Các báo cáo của Afghanistan” - lại cùng một tiếng nói như thể nó đã đồng lõa với cuộc chiến.

Nhìn các nhà báo và chuyên gia trên các tạp chí uy tín của Mỹ và Anh sử dụng hết các từ đồng nghĩa của phát xít, xấu xa và nguy hiểm để mô tả Putin của Nga, mà không hoặc không cố gắng cân bằng hay khách quan, người ta có xu hướng tin rằng truyền thông phương Tây phần lớn đã tham gia vào cuộc thập tự chinh của NATO chống lại Nước Nga của Putin cho đến khi chiến thắng. Nhưng “chiến thắng” đòi hỏi điều gì ở đây: giải phóng toàn bộ Ukraine? Hay làm suy yếu Nga đến mức không còn đe dọa các nước châu Âu khác?

Sự khác biệt không thể được phóng đại, bởi vì mục tiêu cuối cùng của NATO là đánh bại Nga và ngăn chặn Trung Quốc đuổi kịp mình, bất kể cái giá phải trả cho Ukraine. Đó là lý do tại sao cả hai bên dường như kiên quyết tiếp tục cuộc chiến bất kể cái giá phải trả. Nga hy vọng thời gian sẽ buộc một Ukraine suy yếu và một châu Âu đang chao đảo phải chớp mắt chịu thua trước và cuối cùng phải lùi bước. Và Mỹ quan tâm đến việc Ukraine chiến đấu bất kể có thể đạt được “chiến thắng” hay không, miễn là chiến tranh làm kiệt quệ quân đội Nga và làm suy yếu nền kinh tế của nước này. Người ta đặt cược rằng nước Nga của Putin sẽ rạn nứt ở Ukraine giống như Liên Xô sụp đổ sau cuộc chiến kéo dài một thập niên chống lại lực lượng vũ trang nổi dậy do Mỹ hậu thuẫn ở Afghanistan. Nhưng một lần nữa, Ukraine không phải là Afghanistan; không theo bất kỳ cách nào có liên quan và Nga không coi đó là tài sản địa chính trị dùng một lần.

Vì vậy, ngay cả khi Ukraine trên thực tế đã gây bất ngờ trước các lực lượng Nga tấn công và buộc Moscow rơi vào một cuộc chiến tiêu hao bất ngờ, thì họ vẫn còn lâu mới chắc chắn rằng họ có thể duy trì cuộc phản công trong sáu tháng nữa, chứ đừng nói là sáu năm nữa.

Cuộc chiến giành Kherson đang diễn ra có thể cung cấp một tín hiệu rõ ràng hơn về nơi mọi thứ đang hướng tới. Nhưng miễn là sự hỗ trợ quân sự của phương Tây vẫn còn mạnh mẽ nhưng mang tính chất phòng thủ để không có nguy cơ xảy ra đối đầu hạt nhân với Nga, hãy tin là cuộc chiến tranh hủy diệt tiêu hao tiếp tục trong thời gian dài hoặc đạt đến một bế tắc căng thẳng, chứ không phải dưới bất kỳ hình thức nào quyết định chiến thắng cho bên nào.

Ai còn nhớ đến chuyện nói về giải pháp ngoại giao… ?!

Bài liên quan

(2) Bình luận
Nổi bật Một thế giới
Temu, Shein... 'đổ bộ' Việt Nam, chuyển đổi số cấp thiết hơn bao giờ hết
13 giờ trước Khoa học - công nghệ
Chuyển đổi số trong linh vực bán buôn, bán lẻ đang cấp thiết hơn bao giờ hết khi các sàn thương mại điện tử như Temu, Shein... "đổ bộ" thị trường Việt Nam.
Đừng bỏ lỡ
Mới nhất
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO
Báo chí Trung Đông lật tẩy chiêu trò đưa tin bưng bít của truyền thông phương Tây tại Ukraine