G7 sẽ tìm cách cạnh tranh với sáng kiến Vành đai và Con đường (BRI) trị giá hàng ngàn tỉ USD của Trung Quốc bằng cách công bố kế hoạch cơ sở hạ tầng toàn cầu để giúp các quốc gia đang phát triển, một quan chức cấp cao trong chính quyền Tổng thống Joe Biden cho biết.
G7 đang cố gắng tìm ra phản ứng thống nhất trước sự quyết đoán ngày càng tăng từ Chủ tịch Tập Cận Bình sau sự trỗi dậy ngoạn mục về kinh tế và quân sự của Trung Quốc trong 40 năm qua.
Quan chức giấu tên nói với các phóng viên rằng Mỹ cũng sẽ thúc đẩy các nhà lãnh đạo G7 khác thực hiện "hành động cụ thể với cưỡng bức lao động" ở Trung Quốc và đưa ra những lời chỉ trích với Bắc Kinh trong thông cáo cuối cùng của họ sau ba ngày hội nghị thượng đỉnh ở tây nam nước Anh.
"Đây không chỉ là đối đầu Trung Quốc. Nhưng cho đến nay, chúng tôi vẫn chưa đưa ra một giải pháp thay thế tích cực nào phản ánh các giá trị, tiêu chuẩn và cách thức kinh doanh của chúng tôi", quan chức này nói.
Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc là một kế hoạch cơ sở hạ tầng trị giá hàng ngàn tỉ USD mà ông Tập Cận Bình đã khởi động vào năm 2013, liên quan đến các sáng kiến phát triển và đầu tư sẽ trải dài từ châu Á sang châu Âu và hơn thế nữa.
Hơn 100 quốc gia đã ký thỏa thuận với Trung Quốc để hợp tác trong các dự án BRI như đường sắt, cảng, đường cao tốc và các cơ sở hạ tầng khác.
Những người chỉ trích cho rằng kế hoạch của ông Tập Cận Bình nhằm tạo ra một phiên bản hiện đại của tuyến đường giao thương Con đường Tơ lụa cổ xưa để nối Trung Quốc với châu Á, châu Âu và xa hơn nữa là phương tiện cho sự bành trướng của nước này.
Bắc Kinh phủ nhận điều này và nói nhiều cường quốc phương Tây khiến Trung Quốc bẽ mặt trong nhiều thế kỷ về vấn đề liên quan.
Sự tái xuất của Trung Quốc với tư cách là cường quốc toàn cầu hàng đầu được coi là một trong những sự kiện địa chính trị quan trọng nhất trong thời gian gần đây, cùng với sự sụp đổ của Liên Xô năm 1991, kết thúc Chiến tranh Lạnh.
Năm 1979, Trung Quốc có nền kinh tế nhỏ hơn Ý, nhưng sau khi mở cửa cho đầu tư nước ngoài và thực hiện các cải cách thị trường, nước này đã trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và dẫn đầu toàn cầu về một loạt công nghệ mới.
Các nhà lãnh đạo G7 (Mỹ, Canada, Anh, Đức, Ý, Pháp, Nhật Bản) muốn sử dụng cuộc tụ họp của họ tại khu nghỉ mát bên bờ biển Vịnh Carbis để cho thế giới thấy rằng các nền dân chủ giàu có nhất có thể cung cấp một giải pháp thay thế cho ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc.
Quan chức Mỹ cho biết đến nay, phương Tây đã không đưa ra được giải pháp thay thế tích cực cho "sự thiếu minh bạch, các tiêu chuẩn lao động và môi trường kém, cũng như cách tiếp cận cưỡng chế" của chính phủ Trung Quốc đã khiến nhiều quốc gia trở nên tồi tệ hơn.
"Vì vậy, ngày mai, chúng tôi sẽ công bố xây dựng lại tốt hơn cho thế giới, một sáng kiến cơ sở hạ tầng toàn cầu mới đầy tham vọng với các đối tác G7 của chúng tôi sẽ không chỉ là một giải pháp thay thế cho BRI", quan chức này cho biết.
Theo cơ sở dữ liệu của Refinitiv, tính đến giữa năm ngoái, hơn 2.600 dự án với chi phí 3.700 tỉ USD có liên quan đến sáng kiến Vành đai và Con đường, dù Bộ Ngoại giao Trung Quốc vào tháng 6.2020 cho biết khoảng 20% dự án đã bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi đại dịch COVID-19.
Tháng 3.2021, Biden cho biết ông đã đề nghị với Thủ tướng Anh - Boris Johnson, chủ trì hội nghị thượng đỉnh G7, rằng các nước dân chủ nên phát triển kế hoạch đối thủ của riêng họ.
Cưỡng bức lao động
Trong các cuộc đàm phán, Biden cũng sẽ thúc giục các nhà lãnh đạo khác nói rõ rằng họ tin rằng các hành vi cưỡng bức lao động là xúc phạm nhân phẩm và là "một ví dụ nghiêm trọng về sự cạnh tranh kinh tế không công bằng của Trung Quốc".
"Chúng tôi đang thúc đẩy việc cụ thể hóa các khu vực như Tân Cương, nơi diễn ra cưỡng bức lao động và nơi chúng tôi phải thể hiện các giá trị của mình với tư cách là một G7", quan chức này nói về thông cáo cuối cùng sẽ được ban hành vào cuối hội nghị thượng đỉnh G7 vào ngày 13.6.
Trung Quốc phủ nhận mọi cáo buộc lạm dụng ở khu vực Tân Cương.
Không có chi tiết cụ thể về cách thức tài trợ cho chương trình cơ sở hạ tầng toàn cầu. Theo quan chức này, kế hoạch sẽ liên quan đến việc huy động hàng trăm tỉ USD tiền công và tiền tư nhân để giúp thu hẹp khoảng cách cơ sở hạ tầng trị giá 40.000 tỉ USD ở các nước nghèo vào năm 2035.
Mục đích là làm việc với Quốc hội Mỹ để bổ sung nguồn tài chính phát triển hiện có "với hy vọng rằng, cùng với các đối tác G7, khu vực tư nhân và các bên liên quan khác, chúng ta sẽ sớm cùng nhau xúc tác hàng trăm tỉ USD đầu tư cơ sở hạ tầng cho những quốc gia thu nhập thấp và trung bình cần nó”.