Bộ Tư pháp Mỹ và 11 tiểu bang đã đệ đơn kiện chống độc quyền với Google của Alphabet vào 20.10. Lý do Google bị cáo buộc vi phạm luật trong việc sử dụng sức mạnh thị trường của mình để chống lại các đối thủ.
Động thái này đánh dấu vụ kiện chống độc quyền lớn nhất trong một thế hệ, có thể so sánh với vụ kiện Microsoft vào năm 1998 và vụ kiện năm 1974 chống lại AT&T, dẫn đến sự tan rã của Bell System.
Đơn kiện của Bộ Tư pháp Mỹ cho rằng Google đã hành động trái pháp luật để duy trì vị thế của mình trong lĩnh vực tìm kiếm và quảng cáo trên tìm kiếm: “Nếu không có lệnh tòa, Google sẽ tiếp tục thực hiện chiến lược phản cạnh tranh, làm tê liệt quy trình cạnh tranh, giảm sự lựa chọn của người tiêu dùng và cản trở sự đổi mới”.
Theo đơn kiện, Google có gần 90% tất cả các truy vấn tìm kiếm nói chung ở Mỹ và gần 95% trên điện thoại di động.
“Google hiện là cổng vào internet không bị thách thức cho hàng tỉ người dùng trên toàn thế giới... Vì lợi ích của người tiêu dùng Mỹ, các nhà quảng cáo và tất cả các công ty đang phụ thuộc vào nền kinh tế internet, đã đến lúc phải ngăn chặn hành vi phản cạnh tranh của Google và khôi phục sự cạnh tranh. Cuối cùng thì người tiêu dùng và nhà quảng cáo chấp nhận việc có ít lựa chọn hơn, ít đổi mới hơn và giá quảng cáo kém cạnh tranh hơn. Vì vậy, chúng tôi yêu cầu tòa án phá bỏ sự kìm kẹp của Google với việc phân phối tìm kiếm để sự cạnh tranh và đổi mới có thể được duy trì”, đơn kiện nêu rõ.
Bộ trưởng Tư pháp Mỹ - Bill Barr cho biết các nhà điều tra của ông phát hiện ra rằng Google không cạnh tranh về chất lượng kết quả tìm kiếm mà thay vào đó đã mua thành công thông qua các khoản thanh toán cho các nhà sản xuất điện thoại di động và những người khác.
“Kết quả cuối cùng là không ai có thể thách thức sự thống trị của Google trong lĩnh vực tìm kiếm và tìm kiếm quảng cáo”, Bill Barr nói.
Khi được hỏi trong một cuộc họp hội nghị về hành động cụ thể nào nên được thực hiện, quan chức Bộ Tư pháp Mỹ - Ryan Shores cho biết: "Không có gì đáng bàn nhưng câu hỏi về biện pháp khắc phục tốt nhất nên được giải quyết bởi tòa án sau khi có cơ hội nghe tất cả bằng chứng".
Google gọi là vụ kiện là "thiếu sót sâu sắc", nói thêm rằng mọi người "sử dụng Google vì họ chọn - không phải vì bị ép buộc hoặc không thể tìm thấy các lựa chọn thay thế . Chúng tôi sẽ có một tuyên bố đầy đủ vào sáng 20.10”.
Được biết, công ty này đạt doanh thu 162 tỉ USD vào năm 2019, nhiều hơn cả nước Hungary.
Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Josh Hawley, một nhà phê bình nổi tiếng về Google, đã cáo buộc công ty giữ quyền lực thông qua "các phương tiện bất hợp pháp" và gọi đây là "vụ kiện chống độc quyền quan trọng nhất trong một thế hệ".
Vụ kiện Microsoft được cho đã dọn đường cho sự phát triển bùng nổ của internet kể từ khi việc giám sát chống độc quyền cản công ty này cố gắng ngăn các đối thủ cạnh tranh.
Vụ kiện liên bang hôm 20.10 đánh dấu thời điểm thống nhất hiếm hoi giữa chính quyền Trump và các đảng viên đảng Dân chủ tiến bộ. Thượng nghị sĩ Mỹ - Elizabeth Warren đã tweet vào ngày 10.9 rằng bà muốn “hành động nhanh chóng, tích cực” kèm hashtag #BreakUpBigTech.
Đảng Cộng hòa thường cho rằng các công ty truyền thông xã hội, gồm cả Google, phải hành động để giảm sự lan truyền các quan điểm bảo thủ trên nền tảng của họ. Các nhà lập pháp đã tìm cách sử dụng luật chống độc quyền mà không giải thích bằng cách nào để buộc gã khổng lồ công nghệ dừng những hạn chế bị cáo buộc này.
Cổ phiếu của Alphabet đã tăng gần 1% sau khi có tin vụ kiện sắp xảy ra. Theo Neil Campling, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu viễn thông và truyền thông công nghệ tại Mirabaud Securities (London, Anh), có một số nghi ngờ trên thị trường rằng các nhà lập pháp Washington sẽ thực sự đến cùng nhau và hành động.
“Nó giống như cố gắng ngăn chặn điều gì đó xảy ra nhưng đã làm quá muộn để tránh thiệt hại. Google đã có vị thế độc quyền, đã đầu tư hàng tỉ USD vào cơ sở hạ tầng, AI, công nghệ, phần mềm, kỹ thuật và nhân tài. Bạn không thể chỉ đơn giản trải qua một thập kỷ tiến triển rõ rệt", Neil Campling nói.
11 tiểu bang tham gia vụ kiện đều có tổng chưởng lý của Đảng Cộng hòa.
Nhiều vụ kiện hơn có thể đang diễn ra vì các cuộc điều tra từ tổng chưởng lý tiểu bang với việc kinh doanh rộng lớn hơn của Google đang được tiến hành, cũng như cuộc điều tra về các vụ kinh doanh quảng cáo kỹ thuật số rộng lớn hơn của công ty này.
Một nhóm luật sư do Texas dẫn đầu dự kiến sẽ nộp đơn kiện riêng biệt tập trung vào quảng cáo kỹ thuật số ngay sau tháng 11, trong khi một nhóm do Colorado dẫn đầu dự tính thực hiện vụ kiện mở rộng hơn chống lại Google.
Vụ kiện diễn ra hơn 1 năm sau khi Bộ Tư pháp Mỹ và Ủy ban Thương mại Liên bang (FTC) bắt đầu điều tra chống độc quyền với bốn công ty công nghệ lớn: Amazon, Apple, Facebook và Google.
7 năm trước, FTC đã giải quyết một cuộc điều tra chống độc quyền với Google về cáo buộc thiên vị trong chức năng tìm kiếm nhằm ủng hộ các sản phẩm của mình, trong số các vấn đề khác. Việc dàn xếp đã vấp phải sự phản đối của một số luật sư FTC.
Google đã phải đối mặt với những thách thức pháp lý tương tự ở nước ngoài. Liên minh châu Âu đã phạt Google 1,7 tỉ USD vào năm 2019 vì ngăn các trang web sử dụng bộ máy tìm kiếm đối thủ của Google để tìm nhà quảng cáo; 2,6 tỉ USD năm 2017 vì hỗ trợ doanh nghiệp mua sắm của riêng mình trong tìm kiếm; 4,9 tỉ USD năm 2018 vì chặn các đối thủ trên hệ điều hành Android.