Hàng triệu liều vắc xin COVID-19 trên khắp thế giới sẽ hết hạn sử dụng trong những tuần tới khi đại dịch COVID-19 vẫn hoành hành và rất nhiều người chưa được tiêm chủng.
Dù vắc xin phòng COVID-19 được phát triển, sản xuất và phân phối với tốc độ nhanh chưa từng có, nhưng một số yếu tố, bao gồm cả sự chần chừ và thông tin sai về vắc xin, góp phần khiến một số liều không được sử dụng.
Các chương trình phân phối vắc xin COVID-19 thường gây lãng phí, nhưng Prashant Yadav, chuyên gia về chuỗi cung ứng chăm sóc sức khỏe tại Trung tâm Phát triển Toàn cầu, nói với The Washington Post rằng "không có ai theo dõi các liều hết hạn một cách có hệ thống", khiến rất khó để biết có bao nhiêu liều sẽ lãng phí.
Trong khi không có thông báo chính thức trên toàn cầu về số lượng liều vắc xin COVID-19 hết hạn trên kệ, các bản tin địa phương đã vẽ nên bức tranh về tình trạng lãng phí vắc xin trên toàn cầu.
Tại Israel, 80.000 liều vắc xin COVID-19 sẽ hết hạn vào cuối tháng 7.2021, theo truyền thông địa phương. Tháng trước, chính phủ Bulgaria thông báo nhận lô vắc xin được tài trợ sắp hết hạn sử dụng, gần 5 triệu liều nhưng chỉ sử dụng được 1,8 triệu.
Hàng trăm ngàn liều vắc xin sẽ hết hạn sử dụng ở Hà Lan khi hơn một nửa dân số ở đây đã được tiêm chủng. Thế nhưng, chính phủ Hà Lan viện lý do pháp lý và hậu cần cho lý do tại sao chúng không thể được tài trợ và xuất khẩu, theo The Washington Post.
Theo số liệu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ở châu Phi, nơi chỉ có hơn 2% dân số đã được tiêm ít nhất một liều vắc xin, hơn 450.000 liều đã hết hạn dùng vào đầu tháng 8.
Richard Mihigo, điều phối viên về tiêm chủng và phát triển vắc xin cho văn phòng khu vực Châu Phi của WHO, cho biết: “Hầu hết các loại vắc xin đến đều có ngày hết hạn rất ngắn”.
Tại Mỹ, hàng triệu liều vắc xin COVID-19 đã được tung ra trong bối cảnh người dân Mỹ đang có sự chia rẽ về các hướng dẫn an toàn sức khỏe như quy định về khẩu trang và các yêu cầu về vắc xin. Bang Alabama đã loại bỏ 65.000 liều vắc xin, Iowa bỏ hơn 81.000 và hơn 110.000 liều vắc xin đã bị đổ bỏ ở bang Georgia, theo báo cáo địa phương.
Lawrence Gostin, Giáo sư luật sức khỏe toàn cầu tại Đại học Georgetown (Mỹ), nói: “Liều lượng vắc xin chúng tôi có là không đủ. Chúng sắp hết hạn sử dụng, chúng đang hư hỏng vì thiếu điện, chúng không được chuyển đến người dân. Đó là thảm họa".
Thời hạn sử dụng các loại vắc xin COVID-19
Tương tự Sputnik V, vắc xin phòng COVID-19 của AstraZeneca (Anh - Thụy Điển) và Johnson & Johnson (Mỹ) có thời hạn sử dụng 6 tháng kể từ ngày sản xuất nếu bảo quản ở nhiệt độ tiêu chuẩn 2 - 8 độ C.
Vắc xin phòng COVID-19 của Pfizer (Mỹ) - BioNTech (Đức) và Moderna (Mỹ) có thời hạn sử dụng 6 tháng nếu bảo quản vắc xin ở tuyến quốc gia với nhiệt độ âm sâu -90⁰C đến -60⁰C. Nếu bảo quản tại tuyến tỉnh, huyện hay điểm tiêm chủng ở nhiệt độ 2⁰C đến 8⁰C thì thời gian không quá 31 ngày.
Vắc xin phòng COVID-19 của Sinopharm có thời hạn sử dụng 2 năm
nếu được bảo quản trong điều kiện nhiệt độ tiêu chuẩn 2-8 độ C.