Kết nối, đào tạo nguồn nhân lực dồi dào cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo

Tại phiên thảo luận “Mạng lưới trí tuệ Việt hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo” trong Diễn đàn cấp cao “Kết nối nguồn lực hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo” (nằm trong khuôn khổ Techfest Vietnam 2020, diễn ra ngày 28.11), Thứ trưởng Bộ KH-CN Trần Văn Tùng cho biết thống kê gần đây cho thấy Việt Nam có hơn 1.600 tổ chức KH-CN công lập và 141.000 cán bộ KH-CN đang làm việc tại tổ chức KH-CN công lập.

Ngoài khu vực công lập, Việt Nam có hơn 1.900 tổ chức KH-CN nằm tại các Hiệp hội, các Liên hiệp hội khoa học kỹ thuật từ Trung ương đến địa phương; và hiện có 23.000 cán bộ làm việc. “Nhìn chung, lực lượng cán bộ KH-CN của Việt Nam cũng tương đối, không quá ít”, Thứ trưởng nhấn mạnh.

Quay trở lại hệ sinh thái khởi nghiệp ở Việt Nam, Thứ trưởng Bộ KH-CN Trần Văn Tùng cho rằng chúng ta vẫn còn thiếu nhân lực cho hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo bởi nhân lực cho hệ sinh thái này không chỉ là những người khởi nghiệp, mà còn là các nhà tư vấn, các chuyên gia và các chủ doanh nghiệp thành công quay lại hỗ trợ cho khởi nghiệp...

Đối với việc thu hút, kết nối các nguồn lực tại nước ngoài, Thứ trưởng Trần Văn Tùng cho rằng Chính phủ đang có những chính sách thu hút tổng thể cũng như những chương trình hỗ trợ cụ thể cho việc thu hút các nguồn lực từ nước ngoài - những người có cơ hội tiếp xúc với công nghệ kỹ thuật cao về nước để hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo trong nước.

Nhiều ưu đãi cho doanh nghiệp KH-CN

Về vấn đề thương mại hóa sản phẩm KH-CN, theo Thứ trưởng, các nhà khoa học cũng được Bộ KH-CN giao cho các nhiệm vụ nghiên cứu, nhưng trách nhiệm của nhà khoa học chỉ dừng lại ở việc nghiên cứu, báo cáo nghiên cứu. Nhưng xã hội, nền kinh tế cần các kết quả đó phải được triển khai, ứng dụng trở thành sản phẩm của nền kinh tế. Tuy nhiên, nếu tiếp tục giao cho các nhà khoa học làm thương mại hóa thì... vô cùng khó khăn cho nhà khoa học.

Trong khi đó, các nhiệm vụ KH-CN cần cả một giai đoạn sau – giai đoạn thương mại hóa sản phẩm, sản phẩm phải có năng suất, có khả năng cạnh tranh trên thị trường. Vì vậy, Bộ KH-CN đã có chương trình Phát triển thị trường KH-CN và đã đem lại kết quả cụ thể. Đặc biệt, một số doanh nghiệp đã được công nhận là Doanh nghiệp KH-CN.

Theo Thứ trưởng Tùng, doanh nghiệp KH-CN được hưởng những ưu đãi cao nhất hiện nay. Cụ thể, miễn thuế 4 năm và giảm 50% cho 9 năm tiếp theo đối với thuế thu nhập doanh nghiệp. Những doanh nghiệp này lớn lên sẽ giúp lại cho đất nước bằng cách đóng góp thêm thuế cho quốc gia. Đấy chính là đóng góp của KH-CN cho đất nước.

Đổi mới bắt nguồn từ đội ngũ nhà giáo

Về phía Bộ GD-ĐT, theo Thứ trưởng Ngô Thị Minh, việc đổi mới giáo dục đã được thực hiện một cách mạnh mẽ, Bộ GD-ĐT cũng phối hợp với các Bộ ngành kết nối thực hiện các chương trình.

Tuy nhiên, muốn xây dựng hệ sinh thái vững mạnh phải bắt đầu từ những mầm non nhỏ. Về điều này, Thứ trưởng Minh cho rằng trong đổi mới chương trình sách giáo khoa phổ thông đã thể hiện rõ việc tập trung phát triển năng lực, phẩm chất cho người học; đổi mới chương trình được thể hiện rõ qua Nghị quyết 88 của Quốc hội.

“Đặc biệt, việc thực hiện đổi mới phải bắt nguồn từ đội ngũ nhà giáo. Giáo viên cần kết nối, sách giáo khoa không còn là pháp lệnh như trước đây, đổi mới đội ngũ nhà giáo kết hợp quan tâm nuôi dưỡng các bé từ giáo dục mầm non. Mỗi đứa trẻ có những góc nhìn, năng lực khác nhau nên giáo viên không chỉ dạy một bài giống nhau mà cần phải khơi gợi để đổi mới sáng tạo”, Thứ trưởng Minh chia sẻ.

Được biết, tiên phong cho điều này chính là Đề án Tri thức Việt số hóa và ngành Giáo dục hiện đã đưa được trên 7.000 bài giảng vào kho cơ sở dữ liệu. Đặc biệt, Thứ trưởng chia sẻ Bộ GD-ĐT cũng phải tiên phong trong quá trình đổi mới công tác quản lý, tích hợp những kiến thức giúp mỗi cán bộ giáo dục phải thực hiện việc kết nối đổi mới sáng tạo trong quản lý, giảng dạy...

Bổ sung ý kiến của Thứ trưởng Bộ GD-ĐT, Thứ trưởng Bộ KH-CN cho biết ngoài hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo thì còn hoạt động STEM cho các bạn thanh thiếu niên tại các trường tiểu học, THCS... Hiện hoạt động STEM đã được hai Bộ cùng phối hợp tổ chức cho các em nhỏ tham quan, hoạt động trong dịp hè giúp các bạn nhỏ khám phá về KH-CN, nhen lên tình yêu khoa học trong mỗi bạn nhỏ.