Lý do WHO tuyên bố đại dịch COVID-19 còn lâu mới kết thúc

Cơ quan y tế Liên Hợp Quốc trước đây nói rằng giai đoạn cấp tính của đại dịch có thể kết thúc trong năm nay nhưng sẽ phụ thuộc vào tốc độ chúng ta đạt được mục tiêu tiêm vắc xin COVID-19 cho 70% dân số ở mỗi quốc gia cùng các yếu tố khác.

Khi được một nhà báo hỏi tại cuộc họp báo ở thành phố Geneva (Thụy Sĩ) về thời điểm kết thúc đại dịch, người phát ngôn của WHO - Margaret Harris nói rằng “nó còn lâu mới kết thúc".

"Chúng ta chắc chắn đang ở giữa đại dịch", bà nói thêm.

Sau khi giảm hơn 1 tháng, số ca COVID bắt đầu gia tăng trên khắp thế giới vào tuần trước, với các đợt phong tỏa ở châu Á và tỉnh Cát Lâm (Trung Quốc) đang chiến đấu để kiềm chế bùng phát dịch.

Theo WHO, sự kết hợp của các yếu tố đã gây ra sự gia tăng số ca mắc COVID-19, bao gồm biến thể Omicron (BA.1) có khả năng truyền nhiễm cao và dòng phụ BA.2, dỡ bỏ các biện pháp giãn cách xã hội và sức khỏe cộng đồng.

Theo Statens Serum Institut (SSI) – Cơ quan bệnh truyền nhiễm hàng đầu Đan Mạch, BA.2 có khả năng lây lan nhanh hơn 1,5 lần so với BA.1. Không những thế, BA.2 lây nhiễm mạnh hơn ở những người đã tiêm 2 hay 3 mũi vắc xin so với BA.1.

Hôm 15.3, các số liệu cho thấy sự gia tăng toàn cầu ca mắc COVID-19 có thể báo trước vấn đề lớn hơn nhiều khi một số quốc gia cũng giảm tỷ lệ xét nghiệm. WHO cảnh báo các nước phải cảnh giác trước vi rút SARS-CoV-2.

Ông Tedros Adhanom Ghebreyesus, Tổng giám đốc WHO, nói với các phóng viên: “Những sự gia tăng này đang xảy ra dù việc giảm xét nghiệm ở một số quốc gia, có nghĩa là những ca mắc COVID-19 mà chúng ta thấy chỉ là phần nổi của tảng băng chìm”.

Các quan chức WHO cho biết tỷ lệ tiêm vắc xin COVID-19 thấp ở nhiều quốc gia, một phần do "lượng lớn thông tin sai lệch", cũng giải thích cho sự gia tăng ca bệnh này.

Số ca mắc COVID-19 mới tăng 8% trên toàn cầu so với tuần trước, với 11 triệu bệnh nhân mới và chỉ hơn 43.000 trường hợp tử vong được báo cáo từ ngày 7 đến 13.3. Đây là lần tăng ca mắc COVID-19 đầu tiên kể từ cuối tháng 1.2022.

Sự tăng vọt lớn nhất là ở khu vực Tây Thái Bình Dương, bao gồm cả Hàn Quốc và Trung Quốc, nơi số ca mắc COVID-19 tăng 25% và số người tử vong tăng 27%.

Châu Phi cũng chứng kiến ​​số ca mắc COVID-19 mới tăng 12% và số người tử vong tăng 14%. Châu Âu tăng 2% về số ca mắc COVID-19 nhưng không có sự gia tăng số người tử vong.

Các khu vực khác báo cáo số ca mắc COVID-19 giảm, bao gồm cả phía đông Địa Trung Hải dù nơi đây chứng kiến ​​mức tăng 38% số người tử vong liên quan đến đợt bùng phát dịch mạnh trước đó.

Một số chuyên gia lo ngại rằng châu Âu phải đối mặt với làn sóng dịch khác, với số ca COVID-19 gia tăng kể từ đầu tháng 3 ở Áo, Đức, Thụy Sĩ, Hà Lan và Vương quốc Anh.

Maria Van Kerkhove, trưởng nhóm chuyên gia kỹ thuật về COVID-19 của WHO, nói tại cuộc họp báo rằng BA.2 dường như là biến thể dễ lây truyền nhất đến nay. Tuy nhiên, không có dấu hiệu nào cho thấy BA.2 gây ra bệnh nặng hơn và không có bằng chứng chỉ ra bất kỳ biến thể mới nào khác đang thúc đẩy sự gia tăng ca mắc COVID-19.

Bức tranh ở châu Âu cũng không phải là phổ quát. Ví dụ, Đan Mạch đã chứng kiến ​​đợt bùng phát dịch ngắn vào nửa đầu tháng 2 do biến thể BA.2 gây ra, nhưng giảm xuống nhanh chóng.

Các chuyên gia bắt đầu cảnh báo rằng Mỹ có thể sớm chứng kiến ​​làn sóng dịch tương tự như từng thấy ở châu Âu, có thể do BA.2 gây ra, vì việc dỡ bỏ các hạn chế và khả năng miễn dịch từ vắc xin suy giảm do tiêm từ vài tháng trước.

Antonella Viola, Giáo sư miễn dịch học tại Đại học Padua (Ý), nói: “Tôi đồng ý với việc nới lỏng các hạn chế, bởi bạn không thể coi đây là trường hợp khẩn cấp sau 2 năm. Chúng tôi chỉ cần tránh nghĩ rằng COVID-19 không còn ở đó nữa. Do đó duy trì các biện pháp nghiêm ngặt cần thiết, về cơ bản là liên tục theo dõi và theo dấu các ca mắc COVID-19, duy trì nghĩa vụ đeo khẩu trang ở những nơi kín hoặc rất đông người".