Mối lo cựu binh đặc nhiệm Afghanistan chiến đấu cho Iran

Khi Taliban lật đổ chính quyền Afghanistan đúng một năm trước đây, khoảng 30.000 quân biệt kích do Mỹ huấn luyện đã bỏ chạy qua Iran láng giềng.

Các cựu binh này có thể chuyển thông tin quan trọng cho Iran biết công tác huấn luyện và tình báo của Mỹ, theo cảnh báo của Hạ nghị sĩ Michael McCaul ở Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ, trong báo cáo sơ bộ về cuộc tháo chạy hoảng loạn của quân Mỹ khỏi Afghanistan vào những ngày cuối tháng 8.2021.

Báo cáo hơn 115 trang của ông mô tả chi tiết việc Bộ Ngoại giao Mỹ không hề có sự chuẩn bị trước sự sụp đổ quá nhanh của chính quyền Kabul, trước đà tiến quân thần tốc của Taliban vốn hiện nắm quyền lực ở Afghanistan.

Báo cáo còn đào sâu các hậu quả lâu dài của cuộc di tản trong hoảng loạn của quân Mỹ và khoảng 130.000 dân thường Afghanistan tại sân bay quốc tế Kabul.

Thủy quân lục chiến Mỹ hỗ trợ di tản ở sân bay Kabul

Tuy nhiên, còn hàng chục ngàn người Afghanistan từng làm việc cho quân đội Mỹ trong suốt 20 năm đã bị bỏ lại.

Nghị sĩ McCaul kết luận: lính biệt kích tháo chạy khỏi Afghanistan đến Iran có thể chuyển thông tin giá trị về quân đội Mỹ một cách tự nguyện hoặc họ bị ép phải làm thế.

Abdul Hadi Khalid, cựu trung tướng quân đội Afghanistan, nói với Deutsche Welle: “Nhiều lính đặc nhiệm Afghanistan đã bị Taliban giết trong vài tháng gần đây. Họ là những chiến binh can đảm nhất của lục quân Afghanistan và họ đã chiến đấu ở tiền tuyến suốt nhiều năm, ngăn chặn các vụ tấn công khủng bố. Các vụ sát hại này là một phần trong chiến dịch trừ khử hiện nay, rõ ràng đã tiến hành từ trước khi Taliban nắm quyền lực.

Khalid từng là thành viên cấp cao của Bộ Nội vụ Afghanistan và hiện sống ở Mỹ. Nhưng ông vẫn lo ngại cho mạng sống của nhiều lính đặc nhiệm ở quê nhà. Ông giải thích lực lượng đặc biệt này có khoảng 30.000 quân. Không thể biết còn bao nhiêu người vẫn còn sống tại Afghanistan.

Ahmad Saeedi, một nhà phân tích chính trị và từng là một nhà ngoại giao Afghanistan, nói thêm: “Suốt nhiều năm, quân đặc nhiệm đã chiến đấu bên cạnh quân Mỹ. Nay thì họ không chỉ lo sợ cho mạng sống của mình, mà còn cho mạng sống của gia đình họ.

Ông nhận định các lính đặc nhiệm bỏ trốn qua Iran có thể không còn lựa chọn hoặc hy vọng nào khác: “Và họ không chỉ có thông tin quan trọng, mà họ còn là những lính biệt kích đã được thử lửa ở mặt trận. Iran có thể tung họ vào các cuộc chiến tranh ủy nhiệm tại khu vực, chẳng hạn tại Yemen”.

Tại Yemen, Iran ủng hộ nhóm quân ly khai Houthi tham gia cuộc nội chiến Yemen suốt 7 năm qua, chống lại quân chính phủ Yemen được quốc tế công nhận và có Ả rập Saudi ủng hộ.

Trong quá khứ, Iran được cho là đã cử quân đặc nhiệm Afghanistan đến Syria chiến đấu để ủng hộ chế độ Bashar Assad. Mỗi chiến binh đặc nhiệm Afghanistan được cho là lãnh tiền lương 500 USD/tháng.

Nhóm quân đặc nhiệm này có tên Lữ đoàn Fatimiyoun, với đa số là người Afghanistan đào thoát qua Iran trong 40 năm. Lữ đoàn này chịu sự chỉ huy của Lực lượng Quds chuyên giám sát hoạt động quân sự của Iran ở nước ngoài.