Chính phủ Mỹ đánh giá rằng Israel “không chịu trách nhiệm” về vụ nổ tại bệnh viện ở Gaza hôm 17.10 khiến khoảng 500 người thiệt mạng.
Người phát ngôn của Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ Adrienne Watson cho biết đánh giá này dựa trên báo cáo có sẵn, bao gồm “thông tin tình báo, hoạt động tên lửa cũng như video và hình ảnh nguồn mở về vụ việc”.
“Trong khi chúng tôi tiếp tục thu thập thông tin, đánh giá hiện tại của chúng tôi, dựa trên phân tích hình ảnh trên cao, các thông tin được chia sẻ và nguồn mở, thì Israel không chịu trách nhiệm về vụ nổ tại bệnh viện ở Gaza ngày hôm qua”, ông Watson nói hôm 18.10.
Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ tiếp tục đưa ra một tuyên bố bổ sung vào chiều cùng ngày dựa trên đánh giá của mình. “Thông tin tình báo chỉ ra rằng một số chiến binh Palestine ở Dải Gaza tin rằng vụ nổ có thể là do một tên lửa đi lệch hướng hoặc vụ phóng tên lửa do tổ chức Thánh chiến Hồi giáo Palestine (PIJ) thực hiện”, ông Watson nói.
Theo CNN, giới chức Israel đã công bố đoạn ghi âm, trong đó các chiến binh Hamas đang bàn luận về vụ nổ bệnh viện và cho rằng nguyên nhân là tên lửa của PIJ phóng. Các bằng chứng ban đầu do cộng đồng tình báo Mỹ thu thập cho thấy cuộc tấn công vào bệnh viện xuất phát từ một tên lửa do nhóm Jihad Hồi giáo Palestine phóng.
CNN cũng dẫn nguồn thạo tin cho biết, trong số các bằng chứng được thu thập có phân tích cho rằng vụ nổ xuất phát từ mặt đất chứ không phải một cuộc không kích. Các quan chức tình báo đang nghiêng về đánh giá cuộc tấn công vào bệnh viện là một vụ phóng tên lửa nhầm.
Tuy nhiên, các quan chức tình báo Mỹ chưa đưa ra đánh giá cuối cùng và vẫn đang thu thập thêm bằng chứng. Ngoài phân tích vụ nổ, đánh giá ban đầu của Mỹ còn dựa trên hình ảnh trên không được thu thập từ các vệ tinh của Mỹ và thông tin tình báo do Israel cung cấp.
Việc đánh giá nguyên nhân vụ nổ tại bệnh viện Al Ahli Arab ở Dải Gaza - nơi trú ẩn của nhiều người bị thương và người dân Palestine bị ảnh hưởng bởi giao tranh Israel -Hamas, đang bị cản trở do Mỹ không thể tiếp cận hiện trường và khám nghiệm các thi thể được tìm thấy. Nếu không kiểm tra hiện trường, giới chức Mỹ sẽ phải phân tích các tín hiệu và thông tin tình báo khác có thể giúp đưa ra đánh giá chi tiết về nguyên nhân.
Ông Biden nói 'tên lửa sai hướng' dẫn đến vụ nổ
“Dựa trên những gì tôi đã thấy, có vẻ như nó được thực hiện bởi nhóm khác chứ không phải do Israel thực hiện”, Tổng thống Mỹ Joe Biden nói với Thủ tướng Benjamin Netanyahu sau khi ông đến Israel hôm 18.10.
Khi được hỏi điều gì khiến ông tin rằng người Israel không đứng sau vụ tấn công vào bệnh viện, ông Biden trả lời: “Đó là nhờ dữ liệu mà tôi đã được Bộ Quốc phòng Mỹ cho xem”.
“Người dân Palestine cũng đang đau khổ rất nhiều, chúng tôi thương tiếc sự mất mát sinh mạng của những người Palestine vô tội. Giống như toàn thế giới, tôi vô cùng phẫn nộ và đau buồn trước sự mất mát to lớn về nhân mạng ngày hôm qua tại bệnh viện ở Gaza. Dựa trên thông tin chúng tôi có được cho đến nay, có vẻ như đó là kết quả của một tên bị phóng lỗi do một nhóm khủng bố ở Gaza bắn. Mỹ dứt khoát ủng hộ việc bảo vệ đời sống dân thường trong cuộc xung đột, và tôi rất đau buồn, tôi thực sự đau buồn vì những gia đình đã thiệt mạng hoặc bị thương bởi thảm kịch này”, ông nói.
Hamas đã cáo buộc Israel đứng đằng sau vụ nổ chết người tại bệnh viện, trong khi Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) dẫn thông tin tình báo của họ cho thấy một vụ phóng tên lửa lỗi của nhóm Hồi giáo Jihad (thân Hamas) là nguyên nhân gây ra vụ nổ.
“Các bức tường vẫn còn nguyên vẹn. Điều này cho thấy không phải một quả đạn trên không đã bắn trúng bãi đậu xe của bệnh viện. Phân tích cảnh quay từ trên không của chúng tôi xác nhận rằng không có vụ tấn công trực tiếp nào vào bệnh viện. Vị trí duy nhất bị hư hại là bên ngoài bệnh viện, trong bãi đậu xe, nơi chúng tôi có thể thấy dấu hiệu cháy”, phát ngôn viên của IDF, chuẩn đô đốc Daniel Hagari cho biết trong cuộc họp báo hôm 18.10.
Giới chức Mỹ cho biết cộng đồng tình báo nước này đang xem xét các loại thông tin tình báo khác nhau để cố gắng đạt được đánh giá, bao gồm hình ảnh từ vệ tinh cũng như phân tích vụ nổ.
“Tôi tin rằng cộng đồng tình báo Mỹ có thể có đủ hình ảnh, thông tin liên lạc và các dữ liệu khác để xác định nguồn gốc của quả đạn bắn vào bệnh viện Al Ahli Arab”. Mick Mulroy, cựu Phó trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ về Trung Đông cho biết.
Thủ tướng Rishi Sunak cho biết hôm 18.10 rằng các cơ quan tình báo Anh đang làm việc “nhanh chóng” để xác định sự thật đằng sau vụ nổ chết người. “Chúng ta không nên vội vàng đưa ra phán xét trước khi có tất cả sự thật về tình huống khủng khiếp này”, Sunak nói với các nhà lập pháp tại quốc hội Anh.
Palestine chính thức lên tiếng
Trong một thông cáo, Bộ Ngoại giao và kiều dân Palestine cho biết vụ tấn công bệnh viện Al Ahli Arab ở Dải Gaza sẽ mãi là “một vết nhơ trong lương tâm của những kẻ đã chứng kiến hàng loạt tội ác chống lại người dân Palestine, mà không có bất kỳ hành động nào để ngăn chặn”.
“Mọi quy tắc của luật pháp quốc tế đang bị chà đạp, khi hàng nghìn người bị tàn sát và hàng triệu người đang bị tước đi quyền làm người, bị giết hại bừa bãi, bị bỏ đói và bị cưỡng ép rời đi”, thông cáo cho hay.
Bộ Ngoại giao và kiều dân Palestine cáo buộc Israel tiếp tục tấn công khu vực Dải Gaza với hàng nghìn quả bom và tên lửa “nhằm vào các khu vực dân sự bằng lực lượng trên không, trên bộ và trên biển”.
“Những hành động như vậy cần phải chấm dứt. Chúng tôi kêu gọi cộng đồng quốc tế, các lãnh đạo thế giới, phải hành động ngay bây giờ để lên án và chấm dứt tình trạng này. Chúng tôi sẽ hành động để ngăn chặn tình trạng này, và buộc những kẻ có tội phải chịu trách nhiệm”, thông cáo nhấn mạnh.
Mỹ phủ quyết kêu gọi ngừng bắn ở Dải Gaza tại LHQ
Theo CNN, Mỹ phủ quyết dự thảo nghị quyết tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc kêu gọi "ngừng bắn nhân đạo" ở Dải Gaza, lập luận rằng văn kiện không đề cập tới quyền tự vệ của Israel.
Dự thảo nghị quyết này do Brazil đệ trình được đưa ra bỏ phiếu tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc hôm 18.10. Văn kiện này đã lên án vụ tấn công của Hamas vào Israel, kêu gọi lực lượng đang kiểm soát Dải Gaza thả con tin. Nghị quyết cũng yêu cầu các các bên tuân thủ luật pháp quốc tế và bảo vệ mạng sống dân thường ở Dải Gaza.
12 trong số 15 thành viên Hội đồng Bảo an bỏ phiếu ủng hộ nghị quyết. Nga và Anh bỏ phiếu trắng, còn Mỹ bỏ phiếu chống. Mỹ là thành viên thường trực Hội đồng Bảo an, do đó phiếu chống của Washington được coi là phiếu phủ quyết, khiến nghị quyết không thể thông qua.