Gửi bình luận
Mỹ và Trung Quốc lại đối đầu về biển Đông, khi Mỹ cùng các nước đều xem việc Trung Quốc (TQ) xây dựng đảo nhân tạo trên bãi san hô Đá Chữ Thập - thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, nhưng bị TQ chiếm đóng - để lập dựng sân bay quân sự là một nỗi đe dọa an ninh khu vực.
| Mỹ và Trung Quốc lại đối đầu về biển Đông |
IHS nêu trước đây bãi Đá Chữ Thập chìm dưới nước, người chỉ có thể ở từ lúc có nền bê-tông do hải quân TQ xây.
Tạp chí này nói đó là nơi đồn trú của một đơn vị quân TQ, có hệ thống phòng không, hệ thống chống người nhái, phương tiện liên lạc và một nhà kính để trồng rau củ.
Đó là dự án thứ tư do TQ thực hiện tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam từ ngày 12 đến 18 tháng qua và hiện là dự án quy mô lớn nhất.
Ông ta giải thích với phụ san Hoàn cầu thời báo của Nhân dân nhật báo (cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản TQ): “Mỹ rõ ràng thiên vị, chứ Việt Nam, Philippines, Malaysia và Brunei cũng xây những cơ sở quân sự”, rồi đề nghị “Mỹ tránh xa việc này ra”. “TQ sẽ chống lại áp lực quốc tế và tiếp tục xây dựng, bởi vì điều này hoàn toàn hợp pháp”, ông La nói.
Những bình luận của Bộ Ngoại giao của TQ phát tín hiệu Bắc Kinh sẽ gạt tất cả những đề xuất ngưng mọi hoạt động có thể làm căng thẳng leo thang của bất kỳ nước nào:
Bà Hoa Xuân Oánh nói hôm 24.11: “Tôi nghĩ bất kỳ ai thuộc thế giới bên ngoài đều không có quyền có những bình luận vô trách nhiệm về những hoạt động của TQ”.
Bà giải thích TQ đang xây dựng “cơ sở hạ tầng” trên bãi san hô chủ yếu để cải thiện chất lượng đời sống của những người lính đồn trú tại đó, và để TQ “hoàn thành các nhiệm vụ quốc tế trong hoạt động tìm kiếm-cứu hộ để phục vụ nhân loại”.
Ông Dương Vũ Quân, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Trung Quốc, hồi tháng rồi 10 ngang ngược tuyên bố: “TQ có chủ quyền không tranh chấp tại các quần đảo ở biển Đông” và Bắc Kinh có quyền tiến hành xây dựng hoặc bất kỳ hoạt động nào tại các quần đảo này.
Hoàn cầu Thời báo viết: “Việt Nam và Philippines nên quen dần với việc TQ xây đảo trên biển Đông. Chúng ta cũng hy vọng Mỹ cũng sẽ làm quen sự hiện hiện thường trực của TQ trên các vùng biển”.
IHS đánh giá hành vi ngang ngược này của Bắc Kinh là để các nước xung quanh từ bỏ việc tuyên bố chủ quyền, hoặc tạo cho TQ một vị thế thương lượng mạnh mẽ hơn trong trường hợp đàm phán về khu vực tranh chấp.
Cho đến nay, TQ không có một căn cứ nào để hoạt động tại biển Đông, khác với các nước khác đang tranh chấp biển đảo với họ, theo IHS.
Theo tờ Christian Science Monitor, TQ cũng từng tuyên bố sẵn sàng đổ máu và đổ của để đòi chủ quyền biển Đông. Ỷ vào sức mạnh quân sự để hù dọa các nước cùng tranh chấp quyền lợi, và việc xây dựng một căn cứ không quân tại đảo Đá Chữ Thập sẽ cải thiện đáng kể khả năng kiểm soát khu vực.
Hoặc ít ra là chứng cứ cho việc TQ đòi độc chiếm hầu hết biển Đông giàu tài nguyên khoáng sản, nguồn trữ dầu khí dồi dào và cũng là một những vị trí chiến lược quan trọng nhất của châu Á.
Báo này cũng khẳng định TQ “đã có những động thái hung hăng” trên biển Đông, nhưng họ lại vi phạm một thỏa thuận đã ký với Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN) hồi 20 năm trước:
Nhà phân tích Tran Truong Thuy của Viện nghiên cứu Đông Á (Việt Nam) nói: “Họ tiếp tục chiến lược những lát cắt xúc xích, từng rặng san hô một, từng bước một. Trong thực tế, họ muốn hóa biển Đông thành một cái hồ TQ”.
Nhưng các động thái bạo lực của TQ - phần nào do Chủ tịch Tập Cận Bình muốn tỏ ra mạnh mẽ trước mặt nhân dân TQ -có nguy cơ tạo ra sự thù địch với các nước láng giềng, khiến cuộc sống chung với họ trở nên khó khăn hơn.
Xue Li, trưởng ban chiến lược quốc tế thuộc Viện khoa học xã hội TQ nói với báo The Christian Science Monitor: “Hải quân TQ có thể đánh bại tất cả các lực lượng hải quân ASEAN. Vấn đề là có đáng phải làm thế. Chúng tôi đã chọn lấy một hạt mè mà ném đi một quả dưa”.
| Tiền đồn quân sự TQ ở quần đảo Trường Sa |
“TQ cho rằng Biển Đông là của họ. Họ không sẵn sàng thương lượng với các nước láng giềng”, theo nhà nghiên cứu Michael Raska thuộc Chương trình chuyển hóa quân sự của Trường nghiên cứu quốc tế S. Rajaratnam (Singapore).
Nếu nảy sinh vấn đề, họ sẽ xử lý với từng nước trên cơ sở song phương, nên sẽ không có chuyện họ làm việc đa phương với các nước thành viên ASEAN”.
Các hành động của TQ diễn ra ngay sau những dấu hiệu cải thiện quan hệ TQ-ASEAN. Tại hội nghị thượng đỉnh G-20 ở Úc, ông Tập bày tỏ quyết tâm gìn giữ hòa bình khu vực thông qua đối thoại và tư vấn.
Việc ông Tập bắt tay Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe ở hội nghị APEC cũng được xem là một bước đột phá ngoại giao.
TQ và Nhật đang có tranh chấp về quần đảo Điếu Ngư/Senkaku ở biển Hoa Đông, vốn được cho là có nguy cơ xung đột quân sự lớn hơn ở biển Đông, theo nhà phân tích Singh của IHS.
Ông nói: “TQ đang lấy thế để nói với phần còn lại của châu Á: “quý vị phải chỉnh đốn và thích ứng với thực tế là chúng tôi là một láng giềng mạnh. Chúng tôi sẽ hòa nhập cùng quý vị, nhưng về lãnh thổ, chúng tôi đã kẽ một lằn ranh đỏ”.
Trần Trí (theo Reuters, The Christian Science Monitor)
