Hội nghị thượng đỉnh NATO diễn ra vào lúc liên minh quân sự này gặp cuộc khủng hoảng an ninh nghiêm trọng nhất từ sau Thế chiến 2, theo Tổng thư ký NATO.
Chủ đề chính của hội nghị trong hai ngày 29-30.6 ở Tây Ban Nha là việc Nga đem quân đánh Ukraine. Cuộc chiến phá vỡ hòa bình ở châu Âu và buộc NATO phải đưa quân cùng khí tài quân sự đến rìa phía đông ở cấp độ lớn chưa từng thấy từ sau Chiến tranh lạnh.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg nói các đồng minh NATO sẽ đồng ý tăng hỗ trợ quân sự cho Ukraine, gồm các hệ thống chống máy bay không người lái và các thiết bị bảo mật thông tin liên lạc, nhiên liệu và hỗ trợ Ukraine chuyển sang dùng vũ khí tiên tiến hơn theo chuẩn NATO.
30 nhà lãnh đạo NATO sẽ nghe lời kêu gọi đóng góp nhiều hơn nữa từ Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, người dự hội nghị qua kết nối video.
Nhưng liên minh quân sự NATO đang có những dấu hiệu căng thẳng do giá nhiên liệu cùng các hàng hóa cơ bản đã tăng cao vì chiến tranh và vì các biện pháp trừng phạt Nga của phương Tây. Ngoài ra, còn có những căng thẳng về cách cuộc chiến sẽ kết thúc thế nào, và liệu sự nhượng bộ từ phía Ukraine có giúp chấm dứt chiến tranh hay không.
Kinh phí cũng là một vấn đề nhạy cảm. Chỉ có 9/30 thành viên đáp ứng mục tiêu của khối là chi 2% GDP cho quốc phòng.
Ông Stoltenberg còn cho biết NATO “đang có cuộc đại tu năng lực phòng thủ và răn đe lớn nhất từ khi Chiến tranh lạnh kết thúc”.
Chiến tranh tại Ukraine đã khiến có sự tăng quân số NATO ở rìa phía đông, và các đồng minh có thể nhất trí tăng quân phản ứng nhanh NATO từ 40.000 lên 300.000 quân trong năm tới. Số quân này sẽ trú đóng tại nước họ, nhưng sẵn sàng hỗ trợ quân của các nước ở rìa phía đông NATO, nơi mà khối này có kế hoạch trữ đạn dược và khí tài quân sự.
Tổng thống Joe Biden đã lên kế hoạch tăng sự hiện diện quân sự Mỹ ở châu Âu, với nhiều quân Mỹ ở rìa phía đông và thêm hai khu trục hạm hải quân đóng ở Rota (Tây Ban Nha).