Người Myanmar bán online đủ thứ để quyên tiền cho tổ chức trong bóng tối chống lại quân đội

Với việc lực lượng an ninh ở Myanmar đã bắn chết ít nhất 570 thường dân trong 2 tháng qua, nhiều người coi việc mạo hiểm ra đường là hành động dũng cảm nhưng liều lĩnh.

Trên mạng, nhiều người đã tìm thấy cách an toàn hơn, thực chất hơn để phản đối sự tiếp quản chính quyền của quân đội vào ngày 1.2 – bán hàng online và chuyển số tiền thu được đến Ủy ban Đại diện cho Nghị viện Liên minh (CRPH), quốc hội song song được công chúng Myanmar công nhận và thành lập bởi các nghị sĩ dân cử bị lật đổ trong cuộc đảo chính. Nhiều người gọi CRPH là "tổ chức trong bóng tối".

Tất cả mọi thứ từ quần áo, đồ chơi, bộ sưu tập nhạc K-Pop đến thơ, tiểu thuyết và cuộc phiêu lưu ngoài trời đều được bán. Bạn bè nước ngoài được khuyến khích quyên góp, nhưng việc gây quỹ bên trong Myanmar cũng phục vụ mục đích nâng cao ý thức chính trị để thách thức quân đội lật đổ chính phủ đắc cử của bà Aung San Suu Kyi.

Người dùng đã đăng lên Facebook để bán bớt tài sản của họ, quảng cáo rằng tất cả số tiền quyên góp được sẽ chuyển đến tài trợ cho CRPH, những quan chức đã bị chiếm lấy ghế bởi cuộc đảo chính.

CRPH tự phong mình là chính phủ hợp pháp duy nhất của Myanmar, từ chối chính quyền quân sự vì không có tư cách pháp nhân. Đáp lại, quân đội Myanmar tuyên bố CRPH không hợp pháp và phản quốc, đe dọa bỏ tù không chỉ các thành viên tổ chức này mà bất kỳ ai ủng hộ nó.

Được thành lập từ đầu ngay sau cuộc đảo chính ngày 1.2, CRPH cần tiền để thực hiện các hoạt động tổ chức trong nước và nỗ lực ngoại giao ở nước ngoài.

Ngay cả khi các nhà chức trách tiếp tục thu hẹp quyền truy cập internet, gần đây là ngắt kết nối băng thông rộng bằng cáp quang, các giao dịch vẫn được thực hiện.

Tuần trước, một cô gái đã giới thiệu bộ sưu tập nhạc K-Pop và các kỷ vật, đặc biệt là của ban nhạc Exo. Bất kỳ ai quan tâm phải cho cô ấy xem biên nhận đóng góp CRPH và đồ sẽ được trao cho ai đóng góp nhiều nhất.

Một người khác rao bán bộ sưu tập LEGO Marvel Super Heroes của mình. “Nó không đắt lắm nhưng khó sưu tầm. Nếu bạn cho tôi xem phiếu quyên góp CRPH của bạn, hãy chọn bất cứ thứ gì và tôi sẽ đưa nó cho bạn”, anh này viết.

Một nhóm bạn đã quảng cáo bộ sưu tập tiểu thuyết, thơ và sách truyền động lực của họ, với số tiền thu được một lần nữa sẽ được dùng cho cuộc đấu tranh dân chủ và phân phối “khi mọi thứ trở nên ổn định”.

Không chỉ hàng hóa đang được bán trực tuyến. Một thợ may đề nghị may chiếc váy truyền thống của Myanmar miễn phí cho những người quyên góp 25 USD; một nhạc sĩ cung cấp các bài học guitar và ukulele trọn đời; một trưởng đoàn thám hiểm ngoài trời đề nghị đưa 5 người vào kỳ nghỉ phiêu lưu. Đoàn thám hiểm sẽ thuộc về người chiến thắng trong cuộc rút thăm may mắn trong số các biên nhận quyên góp cho CPRH, phong trào bất tuân dân sự tổ chức các hoạt động phản kháng hàng ngày hoặc để giúp đỡ hàng ngàn người dân phải di tản trong nước.

Song có một lưu ý nhỏ là những khuyến mãi chỉ có thể đổi được “sau cuộc cách mạng”.

Hôm 9.3, CRPH bổ nhiệm ông Mahn Win Khaing Than giữ chức quyền Phó tổng thống để thực hiện các nhiệm vụ thay Tổng thống Win Myint và cố vấn nhà nước Aung San Suu Kyi.

Động thái của CRPH thể hiện mong muốn “thành lập một chính phủ lâm thời” tại Myanmar, cho đến khi bà Aung San Suu Kyi cùng nhiều quan chức khác được trả tự do.

Mahn Win Khaing Than từng là Chủ tịch Thượng viện đã bị lật đổ, nơi ở của ông hiện được giữ bí mật.

Hôm 13.3, Mahn Win Khaing Than lần đầu tiên phát biểu trước công chúng rằng không trốn tránh và thề sẽ theo đuổi một "cuộc cách mạng" để lật ngược chính quyền.

Mahn Win Khaing Than là cháu của Ba Khaing - chính trị gia bị ám sát năm 1947 cùng với anh hùng độc lập Aung San, cha bà Aung San Suu Kyi.

Ông Mahn Win Khaing Than gia nhập đảng Liên minh Quốc gia vì Dân chủ (NLD) của bà Suu Kyi vào năm 2013. Năm 2015, Mahn Win Khaing Than trúng cử vào Quốc hội của chính quyền dân sự. Năm 2016, ông được bổ nhiệm làm Chủ tịch Thượng viện.

Hôm 6.4, các nhà chức trách ở Myanmar đã bắt giữ diễn viên hài nổi tiếng nhất đất nước khi tiếp tục đàn áp những người bị cáo buộc kích động các cuộc biểu tình trên toàn quốc chống lại cuộc đảo chính quân sự vào tháng 2.

Diễn viên hài Zarganar (tên thật là Maung Thura) bị cảnh sát và binh lính đưa đi khỏi nhà riêng ở Yangon, thành phố lớn nhất Myanmar.

Năm nay 60 tuổi, Zarganar là nhà văn châm biếm sắc sảo, người đã ở trong và ngoài nhà tù kể từ khi hoạt động trong một cuộc nổi dậy thất bại của dân chúng năm 1988 chống lại chế độ độc tài quân sự trước đây.

Zarganar cũng được biết đến với công tác xã hội, đặc biệt là hỗ trợ các nạn nhân của cơn bão Nargis năm 2008.

Trong tuần qua, chính quyền quân sự đã ban hành lệnh bắt giữ ít nhất 60 người hoạt động trong các lĩnh vực văn học, điện ảnh, nghệ thuật sân khấu, âm nhạc và báo chí với tội danh tung tin phá hoại sự ổn định của đất nước lẫn pháp quyền. Hiện vẫn chưa rõ Zarganar bị buộc tội gì.

Nhiều người biểu tình và nhà hoạt động bình thường đang bị bắt mỗi ngày, theo nhiều báo cáo trên mạng xã hội.

Chính quyền quân sự Myanmar cũng vừa công bố danh sách truy nã người nổi tiếng ủng hộ các cuộc biểu tình phản đối đảo chính.

Tờ Global New Light do quân đội Myanmar điều hành vừa công bố các danh sách người nổi tiếng, gồm diễn viên, ca sĩ và những nhân vật có sức ảnh hưởng trên mạng xã hội, bị truy nã. Họ bị buộc tội vi phạm mục 505 (A) của Bộ luật hình sự vì "lan truyền tin tức ảnh hưởng đến sự ổn định của đất nước". Hình phạt cho tội này lên đến 3 năm tù.

Chiếm gần hết một trang báo của Global New Light là danh sách 20 người, kèm ảnh, quê quán và trang Facebook của họ.

Quân đội Myanmar từng buộc tội nhiều diễn viên và đạo diễn hồi tháng 2.2021, nhưng chiến dịch nhắm vào họ chỉ mới được đẩy mạnh hồi tuần trước khi kênh truyền hình Myawaddy phát sóng danh sách truy nã. Hiện có ít nhất 60 người nổi tiếng trong các danh sách truy nã như vậy.