Trang The Japan Times ngày 24.3 đưa tin Nhật Bản yêu cầu Mỹ đưa thêm một số điều kiện tiên quyết trước khi Tổng thống Donald Trump gặp Chủ tịch Kim Jong-un, trong đó có điều kiện Bình Nhưỡng phải giải quyết vấn đề bắt cóc công dân Nhật và từ bỏ tên lửa đạn đạo tầm trung có khả năng bắn tới Nhật.
Theo các nguồn tin ngoại giao, Ngoại trưởng Nhật Taro Kono vào đầu tháng 3 đã đưa ra đề nghị này trong các cuộc trò chuyện với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis, cựu Giám đốc Cơ quan tình báo trung ương (CIA) Mike Pompeo,nhân vật vừa được bổ nhiệm giữ chức Ngoại trưởng Mỹ,và Thứ trưởng Ngoại giao John Sullivan.
Ngoài hai điều kiện trên, ông Kono cũng yêu cầu các quan chức Washington đảm bảo rằng trước cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều, Bình Nhưỡng phảicam kết thúc đẩy tiến trình phi hạt nhân hóa hoàn toàn, có thể kiểm chứng được cũng như không thể đảo ngược, chấp nhận các cuộc điều tra của Cơ quan Năng lượng quốc tế (IAEA) và tiêu hủy vũ khí hóa học.
Dự kiến khi đến thăm Mỹ và hội kiến với Tổng thống Trump, Thủ tướng Nhật Shinzo Abe sẽ nhắc lại những yêu cầu này.
Các nguồn tin cho biết quan chức Washington có vẻ đồng ý với những yêu cầu ông Kono đưa ra, nhưng không chắc Mỹ có thể thuyết phục Triều Tiên chấp nhận tất cả hay không.
Theo thông tin từ Nhà Trắng, hiện thời gian và địa điểm cụ thể của cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Triều vẫn chưa được xác định. Người phát ngôn Sarah Sanders chỉ khẳng định Tổng thống Trump sẽ có cuộc nói chuyện với Chủ tịch Kim nếu lãnh đạo Bình Nhưỡng giữ đúng lời hứa.
Trước đó vào ngày 8.3, ông Chung Eui-yong, lãnh đạo Văn phòng An ninh quốc gia của Tổng thống Hàn Quốc, khi đến Mỹ báo cáo kết quả chuyến thăm Bình Nhưỡng, cho biết phía Triều Tiên ngỏ ý sẵn sàng đàm phán thẳng thắn với Mỹ về tiến trình phi hạt nhân hóa bán đảo và bình thường hóa quan hệ song phương. Đặc biệt, nước này cam kết không thực hiện các hoạt động “khiêu khích quân sự”, như thử hạt nhân hay bắn tên lửa, trong thời gian đàm phán diễn ra (nếu có).
Một quan chức chính phủ Nhật cho biết ngay cả khi Mỹ và Triều Tiên đạt được tiến bộ trong chuyện buộc Bình Nhưỡng từ bỏ tên lửa đạn đạo mang được đầu đạn hạt nhân và có khả năng bắn đến Mỹ, thì Triều Tiên với tên lửa đạn đạo tầm trung vẫn là mối đe dọa với Tokyo.
“Chúng tôi biết sẽ rất khó để Triều Tiên chấp nhận mọi điều kiện tiên quyết mà chúng tôi đưa ra. Nhưng khi chúng tôi cân nhắc đến tương lai, đặt ra yêu cầu như vậy với Mỹ là việc làm cần thiết”, quan chức này nhấn mạnh.
Trước đó vào giữa tháng 3, The Japan Times cũng đã dẫn một số nguồn tin cho biết Tokyo đang xem xét tổ chức một cuộc gặp giữa Thủ tướng Abe và Chủ tịch Kim, với nội dung trao đổi là vấn đề công dân Nhật bị bắt cóc (trong những năm 1970-1980) và khả năng bình thường hóa quan hệ song phương.
Cẩm Bình (theo The Japan Times)