Gửi bình luận
Chính phủ Nhật Bản hôm 31.3 cho biết có kế hoạch hạn chế xuất khẩu 23 loại thiết bị sản xuất chất bán dẫn, nhằm đưa các quy định kiểm soát thương mại công nghệ nước này vào cùng hướng với nỗ lực của Mỹ hạn chế Trung Quốc sản xuất chip tiên tiến.
Trong một thông cáo báo chí, Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản cho biết sẽ áp dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu với 6 loại thiết bị được sử dụng trong sản xuất chip, bao gồm cả làm sạch, lắng đọng, in thạch bản và khắc.
Theo Reuters, Bộ này không nêu tên Trung Quốc là mục tiêu của những biện pháp đó, nói rằng các nhà sản xuất thiết bị sẽ cần phải xin phép xuất khẩu cho tất cả khu vực.
"Chúng tôi đang hoàn thành trách nhiệm của mình với tư cách là một quốc gia công nghệ để đóng góp cho hòa bình và ổn định quốc tế", Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản thông báo, nói thêm rằng mục tiêu của họ là ngăn chặn công nghệ tiên tiến được sử dụng cho mục đích quân sự.
Sẽ có hiệu lực vào tháng 7, các hạn chế xuất khẩu có khả năng ảnh hưởng đến thiết bị do nhiều công ty Nhật Bản sản xuất, chẳng hạn Nikon Corp, Tokyo Electron Ltd, Screen Holdings Co Ltd và Advantest Corp.
"Chúng tôi cho rằng tác động với các công ty trong nước sẽ hạn chế. Chúng tôi không nghĩ đến một quốc gia cụ thể nào với các biện pháp này", Yasutoshi Nishimura, Bộ trưởng Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Nhật Bản, nói trong một cuộc họp báo.
Quyết định của Nhật Bản được đưa ra sau khi Mỹ vào tháng 10.2022 áp đặt các hạn chế sâu rộng việc xuất khẩu công cụ sản xuất chip sang Trung Quốc với lý do lo ngại rằng nước này có kế hoạch sử dụng chất bán dẫn tiên tiến để tăng cường sức mạnh quân sự. Tuy nhiên, Mỹ cần Nhật Bản và Hà Lan, hai nhà cung cấp chính các thiết bị như vậy, tham gia để những hạn chế đó có hiệu lực.
Các nguồn tin trước đó cho biết Nhật Bản và Hà Lan vào tháng 1 đã đồng ý cùng Mỹ hạn chế xuất khẩu thiết bị sản xuất chip sang Trung Quốc có thể được sử dụng để tạo chip dưới 14 nanomet, nhưng không công bố hiệp ước này để tránh chọc giận Bắc Kinh. Nhật Bản chưa bao giờ công khai thừa nhận rằng đã có một thỏa thuận.
Một nanomet (một phần tỉ mét) dùng để chỉ công nghệ cụ thể của ngành bán dẫn, với ít nanomet hơn đồng nghĩa chip tiên tiến hơn.
Từng thống trị sản xuất chip nhưng đã chứng kiến thị phần toàn cầu giảm xuống còn khoảng 10%, Nhật Bản vẫn là nhà cung cấp chính máy sản xuất chip và vật liệu bán dẫn.
Tokyo Electron và Screen Holdings tạo ra khoảng 1/5 công cụ sản xuất chip trên thế giới, còn Shin-Etsu Chemical Co Ltd và Sumco Corp sản xuất hầu hết các tấm silicon.
Trong một lá thư gửi Quốc hội tháng này, chính phủ Hà Lan cũng cho biết có kế hoạch hạn chế xuất khẩu thiết bị sản xuất chip. Công ty ASML của Hà Lan là nhà cung cấp thiết bị sản xuất chip hàng đầu thế giới và công ty có vốn hóa thị trường lớn nhất châu Âu. ASML gần như độc quyền trong việc sản xuất các máy in thạch bản tiên tiến, cần thiết cho việc sản xuất các chip tiên tiến.
Cáo buộc Mỹ là "sử dụng quyền lực để kiểm soát các công nghệ tiên tiến" vì những hạn chế xuất khẩu của họ, Trung Quốc kêu gọi Hà Lan "không tuân theo biện pháp kiểm soát xuất khẩu của một số quốc gia".
Vào ngày 8.3, chính phủ Hà Lan cho biết rằng sẽ hạn chế xuất khẩu máy in thạch bản bằng tia cực tím sâu (DUV) sang Trung Quốc. Đây là những máy tiên tiến thứ hai của ASML.
ASML chưa bao giờ xuất khẩu những máy tiên tiến nhất của công ty, máy in thạch bản cực tím (EUV), sang Trung Quốc.
“Với sự phát triển công nghệ và bối cảnh địa chính trị, chính phủ đã kết luận rằng an ninh quốc gia cần phải mở rộng kiểm soát xuất khẩu hiện có với thiết bị sản xuất chất bán dẫn cụ thể”, Bộ trưởng Thương mại Liesje Schreinemacher viết trong thư gửi cho các nhà làm luật Hà Lan.
ASML gửi 18% số đơn đặt hàng đến Trung Quốc, theo trang Politico Europe. Điều này cho thấy Trung Quốc là một thị trường quan trọng với ASML.
Trong bức thư gửi các nhà làm luật Hà Lan, Bộ trưởng Thương mại Liesje Schreinemacher nói rằng lệnh cấm sẽ “ngăn hàng hóa Hà Lan góp phần vào mục đích sử dụng cuối không mong muốn, chẳng hạn như triển khai quân sự hoặc chế tạo vũ khí hủy diệt hàng loạt”.
Giữa tháng 3, Valdis Dombrovskis - Phó chủ tịch Ủy ban châu Âu kiêm cao ủy phụ trách thương mại của EU, cho biết Hà Lan đã liên hệ với Ủy ban châu Âu về việc hạn chế chip.
Valdis Dombrovskis nói: “Hà Lan có vai trò hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ này và chúng tôi biết về thông báo gần đây của họ về các biện pháp kiểm soát mới trong lĩnh vực này liên quan đến chip tiên tiến và các công cụ để sản xuất chúng có nhiều ứng dụng trong lĩnh vực quân sự”.
“Hà Lan đã liên hệ với Ủy ban về chủ đề này. Chúng tôi đang phân tích cẩn thận thông báo. Chúng tôi luôn theo dõi chặt chẽ các diễn biến trong khu vực này và liên hệ chặt chẽ với các quốc gia thành viên cũng như các đồng minh của chúng tôi”, ông nói thêm.
Theo các nhà phân tích, chuyến thăm của Peter Wennink – Giám đốc điều hành ASML tới Trung Quốc mới đây khó có thể xoa dịu nỗi đau cho ngành công nghiệp chip nước này vốn đang bị ảnh hưởng bởi những hạn chế ngày càng khắt khe của Mỹ.
Ông Peter Wennink đã gặp Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc - Vương Văn Đào hôm 28.3. Trung Quốc nói với Peter Wennink rằng muốn tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi cho các công ty nước ngoài, nơi ASML có thể duy trì niềm tin và giúp đảm bảo sự ổn định của chuỗi sản xuất bán dẫn toàn cầu, theo một tuyên bố từ Bộ thương mại Trung Quốc.
Chuyến đi Trung Quốc của Peter Wennink không được chú ý nhiều và cuộc gặp với Bộ trưởng Vương Văn Đào là phần duy nhất được thông báo công khai trong chuyến thăm.
Peter Wennink không đưa ra bất kỳ bài phát biểu nào và không tham gia cuộc phỏng vấn nào của phương tiện truyền thông nhà nước Trung Quốc. Điều này làm nổi bật sự nhạy cảm về vị trí ASML trong các kế hoạch phát triển chip của Trung Quốc.
ASML từ chối bình luận về chuyến thăm Trung Quốc trong tuần này của ông Peter Wennink.
Các nhà phân tích cho rằng chuyến đi của Peter Wennink không có khả năng thay đổi tình hình hiện tại.
He Hui, Giám đốc nghiên cứu chất bán dẫn của công ty tư vấn công nghệ độc lập Omdia, cho biết: “ASML coi Trung Quốc là một thị trường rất quan trọng ở châu Á và cùng với nhiều công ty châu Âu, họ muốn tập trung vào khía cạnh kinh doanh. Song trong môi trường hiện tại, ASML phải tìm ra một cách cân bằng hơn cho sự phát triển của mình ở Trung Quốc, đồng thời giảm tác động chính trị”.
Cùng với hãng sản xuất bản in thạch bản Nikon Corp và nhà cung cấp công cụ sản xuất chip Tokyo Electron (đều ở Nhật Bản), ASML được cho là công ty quan trọng nhất với nỗ lực do Mỹ dẫn đầu nhằm hạn chế tham vọng sản xuất chip tiên tiến của Trung Quốc.
