Tăng nhiều loại thuế, phí: Nếu không khéo sẽ bị hiệu ứng ngược

Hơn nữa nếu làm không khéo lại đẩy mặt bằng chi phí cao lên, nền kinh tế không duy trì được sức sống sẽ tạo ra hiệu ứng ngược. Một số chuyên gia đã nhận định như trên tại cuộc họp triển khai Nghị quyết cơ chế đặc thù cho TP.HCM do UBND TP.HCM vừa tổ chức.

Tập trung nghiên cứu 9 đề án

Theo Chánh Văn phòng UBND TP.HCM Võ Văn Hoan, để triển khai Nghị quyết 54 của Quốc hội, hiện tại UBND TP.HCM đã xây dựng 19 đầu việc để thực hiện. Trong đócó 10 đầu việc là việc làm thường xuyên của các sở ngành, không có vấn đề gì lớn. Riêng 9 đầu việc cần có sự phối hợp giữa các ngành và đặc biệt là có sự tham gia của các cơ quan nghiên cứu, các viện, các trường để hoàn thiện càng sớm càng tốt.

Cụ thể, 9 đầu việc cần tập trung nghiên cứu gồm: đề án phân cấp, ủy quyền; kế hoạch sử dụng nguồn thu từ cổ phần hóa các doanh nghiệp; đề án thực hiện và sử dụng nguồn thực hiện cải cách tiền lương; đề án thực hiện các loại phí và lệ phí chưa có trong danh mục phí, lệ phí ban hành kèm theo luật Phí, Lệ phí.

Hay như đề án tăng mức hoặc tăng tỷ lệ thu phí, lệ phí đã được cấp có thẩm quyền quyết định trong danh mục phí, lệ phí đã có; đề án chi thu nhập tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức khu vực quản lý nhà nước, chính trị xã hội; đề án thí điểm tăng mức thuế hoặc thuế suất đối với một số hàng hóa chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế bảo vệ môi trường; đề án huy động vốn đầu tư xã hội; sử dụng có hiệu quả nguồn thu từ cơ chế đặc thù.

“Các nội dung đầu việc nêu trên phải đảm bảo tiến độ để báo cáo Thành ủy, HĐND, UBND TP.HCM trước tháng 6.2018. Vấn đề xây dựng đề án triển khai các đầu việc phải đảm bảo tuân thủ các quy trình, thủ tục trong quá trình ban hành văn bản quy phạm pháp luật; phải đảm bảo tính khách quan, khoa học, có tầm nhìn và thấy được các yếu tố tác động”, ông Hoan nói.

Cần đánh giá tác động trước khi tăng thuế, phí

Tham gia góp ý việc triển khai thực hiện các công việc mà UBND TP.HCM đưa ra, PGS.TS Trần Hoàng Ngân - Giám đốc Học viện Cán bộ TP.HCM đề nghịcác đề án phải hướng đến giải quyết những thách thức của thành phố như ngập nước, kẹt xe, ô nhiễm môi trường; đồng thời cân nhắc danh mục loại thuế trong thuế bảo vệ môi trường, thuế tiêu thụ đặc biệt để áp dụng.

Trong khi đó, TS Trần Du Lịch - Nguyên Phó trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội TP.HCM khóa XIII cho rằng, đối với việc tăng thuế và phí, TP.HCM phải nghiên cứu kỹ tác động của việc điều chỉnh. Đặc biệt, thành phố nên mời chuyên gia đánh giá tác động ngược của từng đề án cụ thể.

“Chúng ta tăng thuế tiêu thụ đặc biệt lên rượu, bia, thuốc lá, xăng dầu, dịch vụ karaoke hay ô tô thì phải cân nhắc kỹ. Bởi vì nếu thuế ở đây cao, người ta chuyển chỗ khác làm ăn thì sao?”, ông Lịch đặt câu hỏi.

Đồng quan điểm, ông Vũ Thành Tự Anh - Giám đốc Chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright tại TP.HCM nói rằngthành phố cần đánh giá tác động trước khi thực hiện các đề án tăng thuế. Bởi lẽ, tăng thuế không chỉ tác động đến nguồn thu mà còn tác động đến doanh nghiệp và người dân.

Ví dụ như việc thành phố đang muốn phát triển mạnh về du lịch mà lại đánh thuế về rượu, bia, thuốc lá - là những thứ liên quan đến du khách thì sẽ có tác động như thế nào nên cần phải đánh giá kỹ. Nếu không đánh giá kỹ, thành phố có thể thu được một số khoản thu nhưng ở một số khu vực khác nguồn thu sẽ giảm đi; trong khi du lịch lại là lĩnh vực mà thành phố đang quan tâm.

“Chúng ta không được quên giá trị gia tăng lớn nhất của TP.HCM đến từ doanh nghiệp. Chúng ta tăng phí, tăng thuế là tăng chi phí của doanh nghiệp. Nếu làm không khéo thành phố lại đẩy mặt bằng chi phí cao lên, nền kinh tế không duy trì được sức sống thì sẽ tạo ra hiệu ứng ngược”, ông Tự Anh cảnh báo.

Mặt khác, ông Tự Anh cũng nhận địnhviệc thực hiện các đề án triển khai Nghị quyết của Quốc hội là rất gấp gáp, thực hiện rất khẩn trương. Tuy nhiên, việc triển khai thực hiện không thể vội vã. Nghĩa là có một số đề xuất có thể thực hiện ngay, nhưng có những đề án đòi hỏi nghiên cứu kỹ lưỡng; đặc biệt là liên quan đến đánh giá tác động về mặt kinh tế, xã hội, môi trường, tài chính... thì cần phải thận trọng.